Voedselagentschap neemt 778 ton pesticiden in beslag

In maart en april 2020 heeft het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) liefst 778 ton pesticiden in beslag genomen. Het Antwerps parket voert een gerechtelijk onderzoek naar de invoer van illegale pesticiden via de haven van Antwerpen. Dat bevestigen het FAVV en het parket aan Knack en Le Soir.

De Nationale Opsporingseenheid (NOE) van het FAVV heeft de voorbije twee maanden verschillende partijen pesticiden in beslag genomen die via de haven van Antwerpen zijn ingevoerd. Dat gebeurde in samenwerking met het Antwerps parket en de Federale Gerechtelijke politie Antwerpen (Team Milieu).

Het ging daarbij zowel om pesticiden als om zogenaamde ‘actieve stoffen’ (de werkzame stoffen in gewasbeschermingsmiddelen), afkomstig uit India of China en bestemd voor de Europese professionele markt. Dat meldt het FAVV, dat spreekt van ‘niet-conforme’ en ‘verdachte’ pesticiden.

De woordvoerder van het Antwerps parket bevestigt dat er een gerechtelijk onderzoek loopt naar de invoer van ‘illegale pesticiden via de haven van Antwerpen’, maar kan geen verdere commentaar geven ‘gelet op het geheim van het onderzoek’. Het parket spreekt van 790 ton inbeslaggenomen producten.

Recordvangst

In Europa gelden heel strikte regels om pesticiden op de markt te brengen -onder meer over de aanmaak ervan (dat moet in erkende fabrieken of productiesites gebeuren), de samenstelling van de producten, intellectuele eigendomsrechten, etikettering en verpakking.

Het FAVV voert hierop permanent controle uit -via de zogenaamde NOE-actie Pestimport- en werkt ook met de douane, Europol en het Europese antifraudeagentschap OLAF samen tijdens de jaarlijkse controleactie Silver Axe. In 2018 bijvoorbeeld nam het FAVV tijdens Pestimport 51 ton actieve stoffen in beslag, en tijdens Silver Axe 30 ton producten. Die cijfers plaatsen de recente inbeslagname van maart en april in perspectief: 778 ton pesticiden is een recordvangst.

Onzuiverheden

Het FAVV-onderzoek naar de hele kwestie ging begin 2019 van start en focuste op één bedrijf gelinkt aan een pesticide op basis van de actieve stof bentazone. Na analyse werden daarin niet-toegelaten onzuiverheden aangetroffen. Dat klinkt technisch, maar komt erop neer dat het product niet aan de Europese normen voldeed. De FOD Volksgezondheid schorste (na ingelicht te zijn door NOE-FAVV) de toelating om dat betrokken gewasbeschermingsmiddel nog op de Belgische markt te brengen.

Na verder onderzoek naar de actiefe stof bentazone kwam nog een tweede bedrijf in het vizier. Het FAVV stelde vast dat bepaalde documenten van dat bedrijf ‘niet betrouwbaar’ zouden zijn. Opnieuw schorste de FOD Volksgezondheid op aanraden van het FAVV bepaalde toelatingen.

Naast dat administratieve luik volgden ook gerechtelijke acties. ‘Op 13 maart 2020 voerde de Antwerpse federale gerechtelijke politie (Team Milieu) in opdracht van de onderzoeksrechter op drie locaties huiszoekingen uit samen met de NOE’, stelt het FAVV. ‘We namen daarbij alle producten van de betrokken onderneming in beslag. De totale hoeveelheid van de in beslag genomen producten bedraagt momenteel 778 ton. Het is mogelijk dat een aantal nu verdachte partijen nog vrijgegeven kunnen worden -op voorwaarde dat aangetoond wordt dat ze ontegensprekelijk aan alle wettelijke voorwaarden voldoen.’

Het parket laat weten dat de huiszoekingen plaatsvonden in Asse, Deurne en La Louvière.

Het FAVV benadrukt nog dat er op geen enkel moment een risico is geweest voor de Belgische consument. ‘Maar het blijft onaanvaardbaar dat illegale of niet-conforme producten in de handel gebracht worden.’ Het FAVV informeerde ook Europese zusterdiensten over zijn bevindingen.

Extra controles werpen vruchten af

Naar aanleiding van de zaken Fipronil en Veviba liet minister van Landbouw Denis Ducarme (MR) de Nationale Opsporingseenheid van het FAVV versterken. In 2019 kwamen er 14 nieuwe medewerkers bij. De eenheid telt nu 34 medewerkers.

‘Dankzij deze versterking kon het aantal controles in onze havens en onze luchthavens worden opgevoerd’, reageert Ducarme op de recente inbeslagname. ‘De indrukwekkende hoeveelheid niet-conforme of verdachte pesticiden die in beslag zijn genomen, toont aan dat de bijkomende middelen nodig waren en hun vruchten hebben afgeworpen.’