VN-klimaatrapport – “Voor nieuw ijs is het wachten op de volgende ijstijd”

(Belga) Het nieuwe IPCC-rapport toont aan dat het zeeniveau in sneltempo stijgt doordat gletsjers en ijskappen al even snel smelten. Philippe Huybrechts, klimatoloog en glacioloog aan de Vrije Universiteit Brussel, benadrukt dat het verdwijnen van het ijs onomkeerbaar is. Er is een dringende reductie van de uitstoot van broeikasgassen nodig, maar zelfs wanneer we in 2050 koolstofneutraal worden, zal het zeeniveau blijven stijgen, gelooft Huybrechts.

Het klimaatrapport dat zich ditmaal richt op de oceanen en de cryosfeer (de met ijs en sneeuw bedekte plaatsen) en maakt duidelijk dat het zeeniveau nog sneller stijgt dan verwacht. “De antarctische ijskap smelt drie keer sneller in de afgelopen tien jaar dan in de tien jaar ervoor en Groenland dubbel zo snel. De stijging van het zeeniveau is nu al dubbel zo groot dan in de 20ste eeuw. De zeespiegelstijging is niet tegen te houden, maar de snelheid waarmee ze stijgt kunnen we wel controleren en tegengaan”, benadrukt de VUB-onderzoeker. “Dat kan enkel door de CO2-emissies zo snel mogelijk te reduceren naar nul en zelfs tegen te gaan. Een drastische reductie en het bereiken van de koolstofneutraliteit is nodig tegen het midden van de eeuw. Toch zal ook in dat geval het zeeniveau blijven stijgen”, stelt Huybrechts. Intussen verdwijnt ook het ijs aan een versneld tempo. Het IPCC toont in het rapport aan dat in het slechtste scenario aan het eind van de eeuw tot 80 procent van de gletsjers verdwenen zal zijn in laaggelegen gebergten zoals de Alpen, de Kaukasus en de tropische Andes. “Maar zelfs in een gunstiger scenario zal het merendeel verdwenen zijn. De gletsjers reageren nog na op de opwarming uit het verleden”, zegt de glacioloog. “Het ijs komt niet terug, dat is onomkeerbaar op een tijdschaal van honderden tot duizenden jaren. Als we het ijs willen terug laten groeien, moeten we vrees ik wachten op de volgende ijstijd”, is Huybrechts duidelijk. Voor de mens zal het stijgende zeeniveau duidelijke gevolgen hebben, maar pakweg op skivakantie gaan wordt ook moeilijker. “De sneeuwlijn trekt met elke graad opwarming 150 meter op. Laaggelegen skigebieden krijgen het moeilijker. Er zullen alsmaar kortere skiseizoenen zijn en kortere periodes met sneeuwval”, vertelt Huybrechts. Tenslotte tast de klimaatopwarming ook het permafrost, de permanent bevroren grond, aan. Daaronder schuilt heelt wat koolstof in de vorm van methaan en cO2, maar het rapport blijft zeer genuanceerd over het vrijkomen van dat gas. “De permafrost smelt vandaag, maar het kan nog niet vastgesteld worden of dat een nettobron van CO2 naar de atmosfeer is. Dat komt door een ander proces. Tegelijkertijd met het smelten van de ijskappen krijgen we ook een vergroening van het Antarctisch gebied, waardoor planten beter groeien en dat neutraliseert in de toendragebieden het CO2 en de methaan die vrijkomt”, legt Huybrechts uit. (Belga)