Vlaams minister Philippe Muyters (N-VA) is klaar met een groenboek dat de ruimtelijke bakens uittekent voor Vlaanderen in 2050.
In Knack geeft Muyters deze week tekst en uitleg. ‘Als we verstandig met de ruimte omspringen, kunnen we ons meten met New York, Londen of Parijs.’
Op 21 mei start een grootscheepse burgerenquête over een groenboek van Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Philippe Muyters (N-VA) over Vlaanderen in 2050. Met een witboek als tussenstap moet dit in 2014 uitmonden in een Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Dat vervangt dan het Ruimtelijke Structuurplan Vlaanderen (RSV) van 1997.
In 2050 telt Vlaanderen 7 miljoen mensen. Dat zijn er een miljoen meer dan nu. Maar de oppervlakte van Vlaanderen (13.500 vierkante kilometer) zal niet toenemen. Hoe kun je die schaarse ruimte dan verstandig gebruiken?
Philippe Muyters: Vanuit de lucht bekeken lijkt Vlaanderen op een stedelijke nevel. Als we voortdoen zoals nu, wordt het één volgebouwde regio. Maar als we verstandig met de ruimte omspringen, kunnen we ons meten met veel wereldsteden. Die zijn eivol en kampen met een tekort aan open ruimte. Die nadelen heeft Vlaanderen niet. Tegelijk kunnen we inspelen op de voordelen door diverse activiteiten – wonen, werk, ontspanning, innovatieve bedrijvigheid, groen enzovoort – zo te clusteren dat de nabijheid groot blijft. Zo kan Vlaanderen het beter doen dan New York, Londen of Parijs.
U kijkt vooruit naar 2050. Is dat wel mogelijk?
Muyters: Een langetermijnvisie is absoluut noodzakelijk. Maar ze is niet op dezelfde manier opgevat als in het verleden. De gewestplannen van de jaren 1970 en 1980 legden de bestemming van de gronden in verschillende zones vast: wonen en woonuitbreiding, natuur, bedrijven enzovoort. Het RSV van 1997 verdeelde de ruimte in Vlaanderen. Zoveel voor wonen, voor landbouw, voor bedrijven, voor bossen enzovoort. Op die manier wordt te weinig rekening gehouden met maatschappelijke evoluties en veranderende omstandigheden. Denk aan de vergrijzing van de bevolking, de impact van nieuwe technologieën op logistieke activiteiten, en het toegenomen belang van hernieuwbare energie. Daarom zal het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen vooral de richting aanwijzen. Het moet genoeg veerkracht hebben om bij te sturen, want in 2050 zullen de mensen ongetwijfeld anders denken en leven.
Een kwart van de oppervlakte in Vlaanderen is al ingenomen door bebouwing en tuinen. Als er niet wordt ingegrepen, is dat tegen 2050 mogelijk de helft. Daarom wilt u ‘de verstening van Vlaanderen’ stoppen. Maar u bent niet de eerste die dat wil.
Muyters: Dat is niet alleen dé uitdaging, het vraagt ook een mentaliteitswijziging. Voor alles zou er meer ruimte moeten zijn: voor nieuwe bedrijven, om huizen te bouwen, voor de voedselproductie, om in de vrije tijd veel groen te hebben. Maar er is één groot probleem: Vlaanderen wordt niet groter. Dat kun je maar op twee manieren opvangen. Ofwel door op een bepaalde plaats voorrang te geven aan een activiteit. Ofwel door de oppervlakte slim te gebruiken. Dat kan door ze te delen voor verschillende activiteiten. (PAM)
Het volledige interview met minister Muyters over zijn groenboek en een reactie van de Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning vindt u in deze week in Knack.
