Vlaamse steden krap bij kas

Patrick Martens

De dertien Vlaamse centrumsteden staan financieel voor hete vuren. Dat blijkt uit een uitgebreid dossier dat deze week in Knack verschijnt.

Alle 308 Vlaamse steden en gemeenten moeten financieel op hun tellen passen. Dat geldt nog meer voor de dertien Vlaamse centrumsteden.

Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2012 staan de bestuurders zowat overal stevig op de rem om een verdere financiële ontsporing en een toename van de schulden (in totaal meer dan 8 miljard euro) te voorkomen.

Nieuwe investeringen zijn in 2013 met ruim een kwart verminderd. Lokale belastingen en heffingen zijn gemiddeld met meer dan tien procent verhoogd. Op de kosten van de diensten wordt flink bespaard. En vooral: na decennia van personeelsuitbreiding, die het aantal voltijdse en deeltijdse ambtenaren bij de Vlaamse steden en gemeenten, OCMW’s en andere gemeentelijke bedrijven en instellingen (scholen, culturele centra…) tot boven de 200.000 tilde, wordt voor het eerst een knik naar beneden gemaakt.

Tegelijk is deze bezuinigingsoperatie een voorafname van de strategische meerjarenplannen die de besturen van alle Vlaamse steden en gemeenten dit najaar voor de periode 2014-2019 klaar moeten hebben.

Het financiële plaatje moet daarbij in evenwicht zijn. Dat wordt een hels karwei. Het Dexia-debacle en het einde van de Gemeentelijke Holding zinderen nog na. Op veel ontvangsten uit energieactiviteiten moet niet meer gerekend worden De inkomsten uit het Gemeentefonds, het Stedenfonds, een plattelandsfonds en uit de gemeentelijke aandelen in de personenbelasting en de onroerende voorheffing nemen weliswaar gestaag toe. Maar onvoldoende voor een reeks onvermijdelijke uitgaven.

Zo stijgen pensioenbijdragen van de steden en gemeenten jaarlijks met 80 à 110 miljoen. Voorts moet er in deze bestuursperiode 1,8 miljard euro op tafel komen voor rioleringen en de zuivering van afvalwater. Vanaf 2014 krijgen de steden en gemeenten ook een schaalvergroting bij de brandweer op hun bord.

Antwerpen, Gent en de elf andere Vlaamse centrumsteden (Aalst, Brugge, Genk, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas en Turnhout) trokken in de voorbije maanden enkele keren hard aan de alarmbel. Knack ging na hoe sterk ze gewapend zijn om de periode 2014-2019 in te gaan.

De gegevens over bevolking, personeel, uitgaven, schulden, inkomens en armoede komen van de Vlaamse overheid, het Rijksregister, Belfius, de VDAB en Kind en Gezin. Ze geven een indicatie van de bestuurlijke en financiële conditie van de dertien steden. (Zie infografieken) (JZ/PM)

Het volledige dossier over het geld van de Vlaamse steden leest u deze week in Knack.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content