‘Uitkeringen voor langdurig werklozen terugschroeven is misdadig’

Hoogleraar Sociaal Beleid Bea Cantillon noemt de maatregel van de regering-Di Rupo om de uitkeringen van landurig werklozen terug te schroeven misdadig.

Hoogleraar Sociaal Beleid Bea Cantillon noemt de maatregel van de regering-Di Rupo om de uitkeringen van landurig werklozen terug te schroeven misdadig. Samen met collega-professor Frank Vandenbroucke maakt ze zich in een dubbelinterview in Knack grote zorgen over de kloof tussen rijk en arm, de uitvoering van de staatshervorming en de toekomst van ons sociaal systeem.

Frank Vandenbroucke ruilde vorig jaar de actieve politiek voor een academische loopbaan aan de KU Leuven. Intussen heeft hij op het Centrum voor Sociaal Beleid (Universiteit Antwerpen) ook de Leerstoel Herman Deleeck aanvaard. Vandenbroucke legt er zijn expertise over het sociaal beleid in ons land en in Europa samen met die van collega Bea Cantillon.

Vandenbroucke: De verdeling van de jobs in ons land zit scheef. Een relatief grote groep gezinnen heeft geen inkomen uit werk. Dat heeft grote repercussies voor de bestaansonzekerheid van de kinderen. Dat de kinderarmoede groeit, is een ernstige waarschuwing voor ons sociaal systeem.

Intussen spreekt het CSB tegen dat de inkomensongelijkheid in ons land is toegenomen.

Cantillon: Over de topinkomens hebben we geen gegevens. Als je die buiten beschouwing laat, is de ongelijkheid in de voorbije vijftien jaar niet gestegen. Maar ze is ook niet gedaald. De armoede is evenmin afgenomen, terwijl dat ze dat net wél had moeten doen. In de jaren voor de eeuwwisseling was er groei. De werkgelegenheid en de welvaart stegen. Maar de sociale uitgaven zijn niet doelmatig genoeg gebruikt voor de armste mensen.

De regering-Di Rupo schroeft de uitkeringen voor langdurig werklozen stelselmatig terug. Vakbonden en organisaties van armen waarschuwen voor de gevolgen. Cantillon: Terecht. Ik vind die maatregel misdadig. De uitkeringen voor werkzoekenden zijn al niet bijzonder hoog. Ze gaan nu met de duur van de werkloosheid omlaag, in de hoop dat mensen sneller werk vinden. Maar vele langdurig werklozen zijn maatschappelijk zeer kwetsbaar. Ze hebben geen vlotte toegang tot de arbeidsmarkt. Botweg hun uitkering verlagen, lost niets op. Dan kun je hen beter naar werk in de sociale economie leiden.

Vandenbroucke: Als deze groep niet effectief wordt begeleid, in Vlaanderen concreet door de VDAB, dan zal de armoede onder langdurig werklozen zeker toenemen. Om dat te voorkomen is hun activering cruciaal. Als dat lukt, wil ik afwachten of het strengere optreden van de federale overheid tot meer armen leidt

De zesde staatshervorming moest sociaal zijn voor u, mijnheer Vandenbroucke. Is ze dat ook geworden?

Cantillon: De nieuwe bevoegdheden voor de gewesten en gemeenschappen moeten eerst ordentelijk worden overgedragen. Voor de kinderbijslag wordt dat een ingewikkeld kluwen. Er moeten vele afspraken worden gemaakt tussen de deelstaten, ook over de activering van werkzoekenden. Als hun beleid op dat vlak te veel uit elkaar groeit, komt er een moment dat een federaal systeem van werkloosheidsuitkeringen ter discussie wordt gesteld.

Vandenbroucke: Ons land heeft behoefte aan een sociale investeringsdeal. De federale overheid moet het pensioensysteem moderniseren en een modern arbeidsrecht installeren. De gewesten en gemeenschappen moeten investeren in kinderen en jongeren, zorg voor bejaarden en activering van werkzoekenden. De staatshervorming zou moeten helpen om deze deal tot stand te brengen. Helaas, er heerst ter zake vooral veel stilte. (PAM)

Het volledige dubbelinterview met Bea Cantillon en Frank Vandenbroucke vindt u deze week in Knack.