Door bedrijfsgegevens en een lijst van politieke postjes met elkaar te combineren, geeft Open The Box inzicht in de vele banden die politci aanhouden met de bedrijfswereld.
Lang voor de Wetstraat de mond vol had van transparantie en politieke vernieuwing was er al Cumuleo (www.cumuleo.be), de bekende website die de mandaten van politici tracht te verzamelen. Een gelijkaardig initatief werd de afgelopen weken uit de grond gestampt door software-ontwikkelaar Niek Bartholomeus. Op Open The Box (www.openthebox.be) verbindt hij talloze publiek beschikbare bedrijfsgegevens met de bestuursmandaten van politici. Na een paar muisklikken krijgen gebruikers een web aan connecties tussen het publieke en private leven – een speeltuin voor journalisten.
Open The Box is een work in progress, legt Bartholomeus uit. ‘De huidige versie combineert drie datasets. Uit de Kruispuntbank van Ondernemingen heb ik de gegevens gehaald van zo’n anderhalf miljoen bedrijven en organisaties met een BTW-nummer. Daarvan zijn er 500.000 die hun jaarrekeningen publiek moeten maken, en die zijn dan weer te vinden op de website van de Nationale Bank van België. Je krijgt daarin onder meer een overzicht van de omzet, winst, en schulden van een bedrijf, naast informatie over bestuurders en participaties in andere bedrijven.’
Burgers verwachten – en krijgen – steeds meer toegang tot data, maar dat is niet voldoende voor wie ermee aan de slag wilt.
Door de gegevens van al die bedrijven aan elkaar te koppelen, creëerde Bartholomeus een interactief web. Vervolgens voegde hij er de lijst van politieke mandaten aan toe, die politici ieder jaar moeten aangeven in het Staatsblad. ‘Zo kan je heel veel verbanden tussen politiek en bedrijfsleven in kaart brengen. Politici zijn namelijk vaak bestuurder in privébedrijven of bezetten een politiek mandaat in een organisatie.’ Wie bijvoorbeeld op zoek gaat naar Telenet, ziet in een oogopslag dat naast Siegfried Bracke (N-VA) ook Peter Vanvelthoven (SP.A) en Patrick Dewael (Open VLD) een politieke band hadden met het telecombedrijf.
In totaal bevat de databank van Open The Box een 7.000-tal politici en 50.000 mandaten, schat Bartholomeus. Toch was politieke transparantie geen doel op zich. ‘Het idee vertrok vanuit de vaststelling dat meer en meer informatie voor het grote publiek beschikbaar gemaakt wordt. Burgers verwachten – en krijgen – steeds meer toegang tot data, maar dat is niet voldoende voor wie ermee aan de slag wilt. Er is een afstand die overbrugd moet worden tussen de overvloed aan data en de consumptie ervan. Daarom probeer ik die data op de juiste manier te visualiseren en doorzoekbaar te maken.’
Momenteel is Bartholomeus hard aan het werk om nog meer informatie toe te voegen. Via het Agentschap Binnenlands Bestuur kreeg hij een totaaloverzicht van de lokale mandaten van politici in Vlaamse gemeenteraden. Tegelijk is de ontwikkelaar zich ervan bewust dat de data op zijn website snel gedateerd kunnen raken. ‘Nu krijg je enkel een snapshot van de huidige situatie. Het zou interessant zijn om de historiek van heel wat gegevens en connecties te integreren.’ Ook internationale uitbreidingen, om bijvoorbeeld banden met Luxemburgse of Britse bedrijven bloot te leggen, staan op zijn verlanglijstje.
‘Je moet wel een evenwicht bewaren tussen transparantie en privacy,’ waarschuwt Bartholomeus. ‘Politici weten dat ze een publiek figuur zijn en dat hun naam op allerlei plaatsen zal opduiken. Maar het overgrote deel van de informatie op Open The Box komt nog altijd uit jaarrekeningen. Er zijn wel wat mensen uit het bedrijfsleven die hun connecties liever niet overal zien staan. De informatie die ik gebruik was dan wel publiek beschikbaar, maar door tools als Open The Box wordt die veel toegankelijker. Daar moet je voorzichtig mee omspringen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
