“Transfers zijn geen leugen”

Bij het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid (AVSZ) voelen ze zich behoorlijk geschoffeerd door de Gentse economieprofessor Koen Schoors. De sociale zekerheid steunt volgens hem op interpersoonlijke solidariteit. Spreken over transfers tussen Vlaanderen en Wallonië beschouwt hij als een leugen (Knack van 30/3). ‘Professor Schoors liegt. Die transfers van Vlaanderen naar Wallonië en Brussel zijn geen denkfout en nog minder een leugen’, reageert AVSZ-voorzitter Guido Celen.

Celen verwijst voor zijn stelling naar berekeningen die het AVSZ vorig jaar maakte om op het debat over een nieuwe staatshervorming te wegen. Op basis van gegevens voor het jaar 2007 kwam de teller van het AVSZ uit op een totale geldtransfer van 4,7 miljard euro in de sociale zekerheid en in de sociale bijstand. De grootste transfers noteerde het Aktiekomitee in de gezondheidszorg (1,6 miljard) en in de werkloosheid (1,4 miljard). In de kinderbijslag gaat het over 400 miljoen euro en bij de pensioenen over 700 miljoen euro. ‘Die geldstromen wordt niet alleen bepaald door een socialebijdragekloof; Vlaanderen draagt ongeveer 20 procent meer bij. Ook aan de uitgavenzijde blijven de verschillen met Wallonië en Brussel aanzienlijk’, aldus Celen.

Daarom pleit het AVSZ ervoor om de sociale zekerheid volledig – de bevoegdheden én de financiering – te splitsen en over te hevelen naar de gemeenschappen. ‘Dat maakt het mogelijk om op het vlak van de gezondheidszorg, het gezinsbeleid, de pensioenen, de werkgelegenheid en de sociale bijstand eigen klemtonen te leggen’, zegt Celen. ‘We zijn er ook van overtuigd dat dit resulteert in een efficiënter beleid. In de gezondheidszorg bijvoorbeeld zijn er nu acht ministers bevoegd. Met twee kan dat veel doelmatiger worden aangepakt. Een derde belangrijk argument houdt verband met de responsabilisering: wie verantwoordelijk is voor de inning van de inkomsten, let ook beter op de besteding van de schaarse middelen.’

Dat een splitsing van de sociale zekerheid het einde van de solidariteit betekent, spreekt Celen tegen. ‘Vlaanderen wil solidair blijven met Wallonië, maar dan op basis van een onderhandelde regeling die degressief in de tijd en resultaatsgebonden is. Solidariteit moet berusten op verantwoordelijkheidszin bij de gever en ontvanger. Niemand mag spuwen in de hand die geeft’, aldus nog Celen.

Patrick Martens