‘Terwijl Oxfam publiekelijk onder druk staat, nemen onze vrijwilligers het voortouw’

‘De storm die de afgelopen weken internationaal over Oxfam raasde, had een kracht die een organisatie kan doen wankelen. Dat net op zo’n moment haar vele vrijwilligers pal staan, toont hun uitzonderlijke waarde’, schrijft Tijs Naert van Oxfam-Wereldwinkels naar aanleiding van de Week van De Vrijwilliger.

Als jonge snaak was ik enthousiast scoutsleider. Toen plots in de pers verscheen dat een jeugdleider zedenfeiten had gepleegd, was ik enorm verontwaardigd. Door de feiten op zich, maar ook omdat die gast ons blazoen als geëngageerde vrijwilligers besmeurde. In zijn eentje stelde hij de volledige jeugdbeweging in een negatief daglicht. Het besef dat één individu de macht had om onze werking zo verregaand publiekelijk onder druk te zetten, maakte me woedend.

Want wat kan je doen, als deel van ‘de publieke opinie’? Je kan zo’n moment aangrijpen om de duizenden vrijwilligers van deze jeugdverenigingen de rug toe te keren. Maar je weet dat je dan zo hard tekort zou doen aan waar ze voor staan. En aan hun maatschappelijke meerwaarde.

Vrijwilligers twijfelen niet

Vele jaren later borrelt diezelfde woede op, vanuit mijn job bij de ondersteunende diensten van Oxfam-Wereldwinkels, een beweging van schitterende vrijwilligers.

En wat mij, en samen met mij vele vrijwilligers, tegen de borst zou stoten is dat de verwerpelijke feiten die de afgelopen weken aan het licht kwamen de meningen over Oxfam ten gronde zouden veranderen. Want wat weerspiegelt deze organisatie echt? Zijn dat de enkelingen die zich verwerpelijk gedragen? Of zijn het de duizenden vrijwilligers die het zo nodige principe van eerlijke handel dragen en verspreiden?

Onze vrijwilligers zijn pioniers, ze kijken verder dan hun veilige omgeving en zijn gezegend met empathie en ‘community feeling’. Ze durven te geloven dat het beter kan. Geven niet toe aan de comfortzone van het individu en het credo ‘wat kan ik daar nu aan veranderen?’

Het was dan ook wraakroepend dat net deze geëngageerde en gemotiveerde mensen mee in het oog van de storm terecht kwamen.

Toch waren het net die vrijwilligers die de afgelopen weken talrijke steunbetuigingen stuurden. Uiteraard waren er ook terechte boodschappen van onbegrip en woede over de onaanvaardbare feiten. Maar de meeste vrijwilligers maakten duidelijk dat ze onze missie, de strijd voor eerlijke handel en een menswaardig bestaan voor iedereen, geen moment in vraag stelden door het wangedrag van enkelingen… Of zoals een vrijwilliger het verwoordde: ‘Laten we deze mensen, die handelden vanuit een egocentrisch perspectief, niet de macht en de mogelijkheid geven om de bestaansreden van onze organisatie in twijfel trekken.’

Een luid kloppend hart

Terwijl Oxfam publiekelijk onder druk staat, nemen onze vrijwilligers het voortouw. Op moeilijke momenten zoals deze voel ik het hart van onze beweging. De verontwaardiging doet dat hart luider kloppen dan ooit. Vrijwilligers vinden het noodzakelijk om de hele organisatie een hart onder de riem te steken. En dat helpt de wonden helen. Oxfam-Wereldwinkels heeft met zijn vrijwilligers goud in handen.

Een dankwoord is hier op zijn plaats. En daarbij richt ik dit meteen ook het woord naar alle vrijwilligers in ons land. Vrijwilligers bij scholen en verenigingen allerhande, de scoutsleiders, de helpers in het rusthuis, op de sportclub, de natuurbeschermers… Jullie werk is onmisbaar. Samen zijn jullie een hoeksteen van onze samenleving, geëngageerd en onmisbaar.

Bedankt en hoedje af!

Tijs Naert is hoofd vrijwilligersbeweging van Oxfam-Wereldwinkels.