Acht ketenpartners van de Vlaamse veehouderijsector hebben een gezamenlijke positionering uitgewerkt in het stikstofdossier.
Ze vragen de Vlaamse regering om bij de ontwikkeling van de definitieve Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) rekening te houden met de diversiteit van de Vlaamse veehouderijsector. Ze benadrukken dat landbouwers zich willen engageren om de stikstofemissies te verlagen, maar dat ze nood hebben aan een rechtszeker wetgevend kader. Dat stellen de ketenpartners dinsdag in een gezamenlijke positioneringsverklaring.
Het gaat om de Boerenbond, het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie (BCZ), de Belgian Feed Association (BFA), de Federatie van het Belgische Vlees (Febev), de Belgische federatie van toeleveranciers Fedagrim, de Belgische federatie van de voedingsindustrie Fevia en Fenavian Vlaanderen, de federatie van de vleeswarenmakers. ‘Als keten beseffen we dat we momenteel in Vlaanderen op bepaalde punten tegen milieugrenzen aanbotsen. We erkennen dat een verdere daling van stikstofemissies, ook binnen de landbouwsector, zich opdringt’, stellen de ketenpartners.
Ze willen naar eigen zeggen hun verantwoordelijkheid opnemen. ‘We zullen bijkomende inspanningen leveren om de stikstofemissies versneld verder te doen dalen. Alle partners binnen de keten onderzoeken de mogelijkheden en spreken het engagement uit om gezamenlijk naar oplossingen te zoeken, die de diversiteit binnen de landbouwsector behouden’, schrijven ze in de positioneringsverklaring.
‘We vinden het heel belangrijk dat de landbouwsector en de veehouderijsector in Vlaanderen divers blijven, dat er ruimte is voor kleinere bedrijven die inspelen op niches, maar ook voor intensievere bedrijven die goedkoper kwaliteitsvol voedsel produceren. Het beleid mag geen maatregelen nemen die die diversiteit tenietdoet. Als dezelfde maatregelen opgelegd worden aan alle bedrijven, geeft dat het risico dat een bepaalde groep zich niet verder zal kunnen ontwikkelen’, zegt Bart Beliën, directeur beroepswerking bij de Boerenbond.
Dat geluid klinkt ook bij het Algemeen Boerensyndicaat. ‘Wij zijn vragende partij om een zo breed mogelijk gamma van veehouderijtypes te hebben, maar als we enkel oog hebben voor ammoniakemissies, dreigen bepaalde vormen van veehouderijbedrijven in de hoek te worden gedreven’, zegt Hendrik Vandamme, voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat. ‘Je kan de stikstofemmissies aanpakken met technologische innovatie, maar we merken dat die technieken vooral van toepassing zijn op gesloten staltypes en stalsystemen’, legt Vandamme uit.
De gesloten staltypes zijn de moderne megastallen waar de lucht centraal verzameld en gezuiverd kan worden. ‘Niet elk staltype leent zich daartoe en dat dreigt een bepaalde groep veehouders voor problemen te stellen’, stelt Vandamme. De rundveehouderij werkt bijvoorbeeld met volumineuze stallen met open wanden, wat het centraal verzamelen en zuiveren van lucht moeilijk maakt.
Sinds 2014 werkt de Vlaamse regering aan een Programmatische Aanpak Stikstof. Toenmalig minister van Leefmilieu Joke Schauvliege werkte een voorlopige regeling met drempels uit, maar die aanpak werd in februari door de Raad voor Vergunningsbetwistingen onwettig verklaard. In de positioneringsverklaring vragen de ketenpartners daarom niet alleen om een PAS dat de landbouwers toelaat om zelf keuzes te maken en dat hen ondersteunt in de investeringen die gepaard gaan met de transformatie van hun landbouwbedrijven.
Ze vragen vooral om ‘een realistisch en stabiel wetgevend kader’ dat de landbouwers op lange termijn rechtszekerheid biedt. ‘We hebben vijf jaar in een vacuüm gewerkt’, zegt Vandamme. ‘Wat wij vragen is een definitief PAS, dat stevig staat, dat overeind kan blijven bij een juridische toets, waardoor de rechtszekerheid voor de boeren gegarandeerd is op lange termijn. Het gaat om investeringen en het gaat ook om gemoedsrust.’