Steeds meer vragen bij teststrategie woonzorgcentra

Na de klinische labo’s zetten ook het Rode Kruis en het UZ Leuven vraagtekens bij de aanpak van de overheid om in woonzorgcentra te testen. ‘Zet de centra in de driver’s seat.’

11.200 stuks. Zoveel tests had Rode Kruis-Vlaanderen kunnen onderzoeken in het laboratorium sinds 19 maart. Personeel werd opgeleid, vrijwilligers aangetrokken, labo-capaciteit vrijgemaakt. Toch bleef de teller steken op amper 518 tests. ‘Dat is jammer. Enerzijds door die investeringen. En anderzijds omdat de nood aan tests zo hoog is’, zei gedelegeerd bestuurder Philippe Vandekerckhove eerder deze week.

Het lage pitje wordt grotendeels verklaard door de keuze van bevoegd minister Philippe De Backer (Open VLD) om nagenoeg volledig met grote farmabedrijven te werken als het op de geplaagde woonzorgcentra aankomt. Volgens De Backer waren er onvoldoende garanties dat de kleinere laboratoria de toevloed van tests zouden aankunnen. Hij vreesde een ‘logistieke nachtmerrie’. De Open VLD’er wil immers op korte termijn naar 20.000 à 30.000 tests per dag gaan. Op dit moment zijn dat er zo’n 6.000.

De beroepssector reageerde daar misnoegd op. ‘Als wij genoeg afnamemateriaal en reagentia (chemische stoffen om te kunnen testen, nvdr.) hadden gekregen, dan hadden we daartoe kunnen bijdragen. Maar die vraag is nooit gekomen’, dixit Alin Derom, voorzitter van de Belgische Beroepsvereniging van Artsen-Specialisten in de Medische Biopathologie (BBASMB).

Volgens Rode Kruis-Vlaanderen nam het kabinet van De Backer geen contact met hen op. ‘Heel vreemd, zeker aangezien de zorgsector in hoge nood was’, klinkt het bij een woordvoerder. Het kabinet-De Backer was vrijdag niet bereikbaar voor commentaar.

De weinige tests die het Rode Kruis krijgt toegestuurd zijn afkomstig van het nationaal referentielaboratorium in Leuven. Daar bevestigt professor Katrien Lagrou (UZ Leuven) dat haar labo geen nood heeft aan het doorsturen van tests. De ongeveer 400 test die ze dagelijks aankrijgen, kunnen zonder problemen worden geanalyseerd.

Foto maken

Ook Lagrou stelt zich vragen bij de strategie van de overheid. Volgens haar zijn de tests in de rusthuizen nu te strak top-down geregisseerd. Zo besloot Vlaams welzijnsminister Wouter Beke (CD&V) om in een eerste ronde 55 zwaar getroffen woonzorgcentra te testen, gecombineerd met 30 willekeurig gekozen centra. De centra die in aanmerking kwamen voor grondige testing door de overheid werden van bovenaf vastgelegd.

‘Maar dat zou veel dynamischer kunnen, zodat de centra in de driver’s seat zitten en zelf om testing kunnen vragen wanneer ze een uitbraak vaststellen’, zegt Lagrou. ‘Ik begrijp dat men nu een foto wil maken van bepaalde woonzorgcentra, maar het is en blijft een foto. Wie op een bepaalde dag negatief test, kan drie dagen later al besmet zijn.’

De analyse van die eerste resultaten zullen voorgelegd worden aan de virologen van een projectgroep die input geeft aan de taskforce onder leiding van Karine Moykens, die in het leven werd geroepen nadat duidelijk werd hoe ernstig de malaise in de woonzorgcentra was.