Ann Peuteman

‘Sommige 18-jarigen hebben mislukt eerste jaar nodig om volwassen te worden (en ja, dat moet op onze kosten)’

Misschien moeten we maar aanvaarden dat een mislukt eerste jaar voor sommige studenten onvermijdelijk is en niet hoeft te betekenen dat ze er nooit iets van zullen bakken. ‘Ja, maar moet dat allemaal op onze kosten?’ horen we u al zeggen. Ja, dat moet, schrijf Knack-redacteur Ann Peuteman.

De Leuvense universiteit wil studenten die in het eerste jaar van hun studie beroerd scoren, verbieden om zich in het volgende academiejaar nog voor dezelfde opleiding in te schrijven. Veel bijval kreeg ze daar de voorbije week niet voor. Integendeel. Uit alle mogelijke hoeken werden alternatieven naar voren geschoven, die haast allemaal op hetzelfde neerkwamen: liever verhinderen dat achttienjarigen in de verkeerde studierichting terechtkomen dan hen na een (duur) kwakkeljaar terug naar af te moeten sturen.

Daarbij werd vlotjes voorbijgegaan aan het feit dat de slaagkansen van een doorsnee student niet alleen afhangen van zijn capaciteiten en intellect, noch van de kennis die hij op de middelbare school heeft weten te vergaren. Zeker niet in het eerste jaar van zijn studie.

Het ware leven

Het probleem is dat zo’n gast op zijn achttiende niet alleen de universiteit binnenstapt, maar ook het ware leven. Wat een mogelijkheden! Wat een vrijheid! Overal cafés, fuiven, studentendopen, debatten, en potentiële nieuwe vrienden (en vriendinnen).

'Sommige 18-jarigen hebben mislukt eerste jaar nodig om volwassen te worden (en ja, dat moet op onze kosten)'
© Belga

In plaats van onder de argusogen van een leerkracht in een vaste klasgroep te zitten, moet hij zich een weg zien te banen van groot auditorium naar nog groter auditorium. Dat hij onderweg al eens afdwaalt naar de een of andere afspanning is dus niet zo vreemd. Zit zo’n eerstejaarsstudent op kot, dan is de cultuurschok nog vele malen groter. Dan moet hij zelf voor eten zorgen, op tijd uit bed zien te geraken en de een of andere dagindeling aanhouden. En dan hebben we het nog niet eens over de onzekerheid, werkdruk en heimwee die daar vaak bij komen kijken.

Vroeger hadden universiteitsstudenten tot het voorjaar de tijd om daar allemaal aan te wennen, zich te herpakken en hun notities in orde te brengen. Al kwamen ook de examens van juni voor velen nog te vroeg. Tegenwoordig hebben ze bijlange niet zoveel tijd meer. Sinds de invoering van het semestersysteem krijgen ze maar een paar maanden om zich aan dat nieuwe leven aan te passen en greep te krijgen op syllabi die vele malen dikker zijn dan wat ze in de middelbare school voorgeschoteld kregen. Vaak lukt dat niet, zijn de examens van januari een ramp en lijkt de zaak al verloren voor hij goed en wel is begonnen.

'Sommige 18-jarigen hebben mislukt eerste jaar nodig om volwassen te worden (en ja, dat moet op onze kosten)'
© Thinkstock

Die acclimatiseringsproblemen los je natuurlijk niet op met een oriënteringsproef in het laatste jaar van de middelbare school, en al helemaal niet met toegangsexamens. Ja, universiteiten en studentenverenigingen zouden nog meer kunnen investeren in het onthalen en wegwijs maken van eerstejaars, maar uiteindelijk is het wel de bedoeling dat die zelf hun weg leren zoeken. Volwassen worden, heet dat. Hebben we allemaal gedaan. Zou het dus niet kunnen dat sommige achttienjarigen dat eerste jaar aan de universiteit gewoon nodig hebben om wat maturiteit te sprokkelen en zelfstandig genoeg te worden om zo’n studie tot een goed einde te brengen?

Een jaartje langer in de kleuterklas

Natuurlijk is het noodzakelijk dat jongeren die dat willen zo goed mogelijk op een academische opleiding worden voorbereid, correcte informatie krijgen over haalbare studierichtingen en oriënterings- of andere proeven kunnen afleggen om te toetsen of hun plannen wel realistisch zijn. Maar ook dan zal er nog altijd een groep zijn die in dat eerste jaar ondermaats presteert omdat er zich buiten de muren van de universiteit nu eenmaal een heel nieuw leven openbaart. Sommigen zijn daar klaar voor, anderen niet. Hetzelfde zie je trouwens aan het eind van de kleuterschool: soms blijkt een zesjarige niet rijp om naar het eerste leerjaar te gaan en mag hij nog een jaartje in de kleuterklas blijven. In het zesde middelbaar ligt dat wat moeilijker.

Ja, op onze kosten

Misschien moeten we dus maar aanvaarden dat zo’n mislukt eerste jaar voor sommige studenten onvermijdelijk is en niet hoeft te betekenen dat ze er nooit iets van zullen bakken. ‘Ja, maar moet dat allemaal op onze kosten?’ horen we u al zeggen. Ja, dat moet. De voorbije jaren hebben we leren aanvaarden dat er een boel dingen zijn waar de overheid niet meer voor wil en kan opdraaien. Niets aan te doen. Maar een milde bijdrage in het volwassen worden van toekomstige academici moet toch kunnen? Wordt ze zelf trouwens ook beter van, die overheid.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content