Het Luikse OCMW is van plan elke Luikenaar met een energiefactuur hoger dan 10 procent (voor een alleenstaande) of 15 procent van het inkomen (voor een koppel), tijdelijk recht te geven op het sociaal tarief. ‘Onbetaalbaar’, zegt gewezen Ecolo-politicus en econoom Philippe Defeyt.
Het OCMW van Luik ziet de spectaculaire uitbreiding van het sociaal tarief als een noodzakelijke maatregel om de (lagere) middenklasse, die kreunt onder de hoge energierekeningen maar te veel verdient volgens de federale criteria voor het sociaal tarief, de winter door te helpen. Met bovengenoemde 10 en 15 procentregel zou een Luiks koppel dat 4000 euro netto verdient en een energierekening (of maandelijks voorschot) van 600 euro heeft, voortaan het sociaal tarief kunnen genieten.
‘Samengeteld met wie nu al een sociaal tarief heeft, zouden dankzij het Luikse OCMW de helft van de Luikenaars, 100.000 mensen of circa 50.000 huishoudens, nu voor het sociaal tarief in aanmerking komen’, zegt Philippe Defeyt.
De prikkels om minder te verbruiken vallen daarmee grotendeels weg.
De juridische basis van de maatregel is een tijdelijk steunmechanisme dat Waals minister voor Klimaat en Energie Philippe Henry (Ecolo) tijdens de coronacrisis in het leven riep. Daarmee kunnen Waalse OCMW’s het sociaal tarief uitbreiden naar mensen in moeilijkheden die buiten de federale inkomenscriteria vallen. Tot dusver werd vrij weinig gebruikgemaakt van die zogenaamde ‘conjuncturele regionale bescherming’, klinkt het op het kabinet-Henry.
Tot nu dus, want het OCMW van Luik wil die bescherming breed inzetten ter ondersteuning van de Luikse middenklasse. Niet het OCMW zelf overigens, maar het noodlijdende Waalse Gewest draait op voor de extra kosten.
De bevoegde minister Henry zit naar verluidt serieus in met de toestand, maar spreekt zich voorlopig niet uit over de Luikse demarche, al lijkt het toch op oneigenlijk gebruik van het coronasteunmechanisme. Achter de schermen is er overleg gaande tussen de minister en de Waalse federatie van OCMW’s. Want stel dat de andere Waalse OCMW’s het voorbeeld van Luik volgen en het Waalse Gewest straks moet bijpassen om de helft van de Walen het sociaal tarief te gunnen?
‘Dat is gewoon onbetaalbaar’, zegt Defeyt. ‘Bovendien lijkt het OCMW van Luik zich zo te begeven op het terrein van de regionale of de federale regering. Een OCMW moet zich bezighouden met mensen in specifieke moeilijke situaties, maar kan geen nagenoeg algemene steunmaatregelen nemen, zeker omdat het er niet zelf financieel voor opdraait. De rekening wordt naar het Waalse Gewest gestuurd.’
Bovendien is het nog maar de vraag of de gasmarkt ooit echt zal kalmeren als overheden bereid blijven tot whatever it takes en er haast geen plafond lijkt te zitten op het ondersteunen van burgers. ‘De federale energiepremies hebben toch één belangrijk voordeel,’ aldus Defeyt, ‘namelijk dat burgers er belang bij blijven hebben om te bezuinigen op hun verbruik. Maar het sociaal tarief geldt voor je totale verbruik. De prikkels om minder te verbruiken vallen daarmee grotendeels weg.’
