Rekenhof wijst op lage kwaliteit jaarrekeningen federale diensten

(Belga) De kwaliteit van de rekeningen van de federale diensten is ondermaats. Tot die conclusie komt het Rekenhof na analyse van de cijfers van 2018. Volgens voorzitster Hilde François is dat problematisch, want zonder betrouwbare cijfers kan een regering geen begroting opstellen, wat dan weer repercussies heeft voor de geloofwaardigheid van de oefening.

Vanaf het boekjaar 2020 moet het Rekenhof van Europa een certificering uitspreken over de jaarrekening van de federale staat. “Indien we dat nu al moesten doen voor het boekjaar 2018, dan zouden we die afkeuren of ons op zijn minst onthouden”, verklaarde voorzitster François bij de voorstelling van het 176ste boek van het Rekenhof, vroeger ook wel eens het blunderboek genoemd. “De kwaliteit is zelfs verslechterd ten opzichte van 2017”. Het Rekenhof ziet een eerste probleem bij de boeking van de fiscale ontvangsten. Die geeft geen getrouw beeld van de realiteit, omdat de FOD Financiën de ontvangsten nog steeds niet volledig boekt volgens het concept ‘vastgesteld recht’. Dat is al verplicht sinds begin 2017 en betekent dat een ontvangst moet worden geboekt, zodra vaststaat dat de overheid er recht op heeft. Concreet: de FOD heeft voor minstens 6 miljard euro btw die in 2018 werd geïnd, niet als opbrengst in dat jaar geboekt. Ook werd voor 11 miljard euro aan oninvorderbare btw niet in de algemene boekhouding opgenomen, terwijl dat wel zou moeten. Volgens François gaat het om overgangsproblemen bij de aanpassing van de boeking, “maar het gaat om zulke grote bedragen dat ze de betrouwbaarheid van de financiële rapportering schaden”. Een tweede grote oorzaak voor de slechte kwaliteit ligt bij het gebrek aan centrale sturing door de Federale Accountant. Dat is een overheidsdienst die de andere diensten moet ondersteunen bij hun boekhouding en die de uiteindelijke rekening opmaakt. Volgens François toonde een eerste versie van de jaarrekening enkele grote fouten die er vrij eenvoudig hadden kunnen worden uitgefilterd. Zo was meer dan 25 miljard euro verkeerd toegerekend tussen de personen- en de vennootschapsbelasting. De fout was in de tweede versie rechtgezet, maar ook die versie gaf nog steeds geen getrouw beeld. Over minder dan twee jaar moet het Rekenhof de jaarrekening van de federale staat certificeren. Vandaag zou die een onvoldoende krijgen, aldus voorzitster François. Ze wijst echter op een nog veel belangrijker probleem. “Als de rekeningen niet betrouwbaar zijn, dan tast dat het beleid aan dat de overheid kan voeren. Zonder betrouwbare cijfers kan je de begroting niet gefundeerd opstellen”. De slechte kwaliteit heeft ook een weerslag op de meting van de effecten van de besparingsmaatregelen die de regering in 2018 heeft genomen. Die waren goed voor 1,4 miljard euro. Het Rekenhof kan echter moeilijk een oordeel vellen over de ontvangsten, omdat er geen betrouwbare cijfers zijn. Ook de Europese Commissie wees op dat euvel. De Regie der Gebouwen blijft volgens het Rekenhof een zorgenkind. De Regie heeft zijn rekening over 2018 niet opgemaakt als gevolg van structurele problemen. Wèl heeft de Regie dat jaar de rekeningen van 2015, 2016 en 2017 opgemaakt, maar ook daar bleef de kwaliteit “ondermaats”. Zo hanteert de Regie verouderde regels die het niet mogelijk maken de waarde van de gebouwen in zijn beheer correct te schatten. Het Rekenhof heeft ze dan ook als “niet gecontroleerd” bestempeld. (Belga)