Stefaan Van Hecke (Groen)

Regering in de steigers verklaart de oorlog aan de treinreiziger

Stefaan Van Hecke (Groen) Kamerlid voor Groen

‘Deze vicieuze cirkel leidt onvermijdelijk tot een stelselmatige afbouw van een essentiële dienstverlening.’ Stefaan Van Hecke, fractieleider van Groen, hekelt het snoeien van de federale en vlaamse regering in het openbaar vervoer.

Een gemiddelde verhoging van het treinticket met 10 procent. Dat zou het gevolg zijn van een gelekt besparingsplan van de federale onderhandelaars van N-VA, CD&V, Open Vld en MR. Ze zouden ook het investeringsplan herzien en opnieuw lijnen afschaffen. Dat is een oorlogsverklaring aan de Belgische treinreizigers. Zij werden al zwaar getroffen door veel vertragingen, afschaffing van lijnen en van vroege en late treinen. Deze extra besparingen bij de NMBS zijn voor Groen onaanvaardbaar.

Het getuigt ook van een totaal verkeerde visie op mobiliteit: investeren in het spoor is net heel belangrijk om de gigantische verkeersproblemen in ons land te helpen oplossen. De reizigers weer naar de wagen duwen zal nog tot meer files en verkeerschaos leiden. En ondertussen blijft het fiscaal voordeel van bedrijfswagens ons jaarlijks meer dan 4 miljard euro kosten. Ik heb helaas nog geen lekken gehoord waaruit blijkt dat het fiscaal gunstregime voor bedrijfswagens wordt afgebouwd om met die opbrengst extra te investeren in openbaar vervoer, maar dat is ook niet snel te verwachten van een centrum-rechtse meerderheid in spe.

Investeringen in het spoor niet verminderen, maar juist opdrijven

De plannen om te raken aan het meerjareninvesteringsplan van de NMBS (2013-2025), een investeringspakket van 26 miljard over 13 jaar, zijn onrustwekkend. De geplande investeringen waren al weinig ambitieus en ruim onvoldoende om van het spoor een klantvriendelijke en moderne dienst te maken. Basis voor de planning was trouwens de voorspellingen van het Planbureau dat het aantal reizigerskilometer zou stijgen met 45 procent in de periode 2008-2030, wat overeenkomt met een jaarlijkse groei van 1,7 procent.

Dit vergt evident grote investeringen, zowel in het onderhoud van de infrastructuur, nieuwe infrastructuur, vervanging van oude treinstellen en locomotieven en extra aankopen van nieuwe treinstellen. En laten we, met Buizingen in het achterhoofd, ook de grote investeringen in veiligheid niet vergeten. Met het budget van 26 miljard over 13 jaar kunnen nu al niet alle noodzakelijke investeringen worden uitgevoerd. Zo is het veelzeggend dat de Vlaamse regering alleen al een lijst van 51 extra prioritaire projecten opmaakte … die helaas niet zullen gerealiseerd kunnen worden.

Als we de grote mobiliteitsproblemen echt willen aanpakken, zal er onder meer zwaar moeten worden geïnvesteerd in het spoor en dan vooral tussen en rond de grote steden. En dan gaat het niet alleen over bijvoorbeeld de verbinding tussen Antwerpen en Gent, maar moet er nu ook al dringend nagedacht worden over de aanleg van een Gewestelijk Expresnet rond Antwerpen en Gent om reizigers uit de grote agglomeratie van deze steden op een snelle, vlotte en comfortabele manier van en naar die steden te brengen.

Als je ziet hoe lang het al duurt om het GEN rond Brussel te ontwikkelen, dan is er geen tijd te verliezen. Maar de eerste 13 jaar moeten we er niet op rekenen, dat is het signaal van de federale onderhandelaars. Met een vermindering van de investeringsmiddelen in de periode tot 2025 lopen we het risico dat reeds geplande investeringen nog in een volgende investeringsperiode zullen moeten worden afgewerkt. En dan zwijgen we nog over de tweede spoorontsluiting van de haven van Antwerpen voor goederenvervoer en de corridor Gent-Brugge die dringend moet versterkt worden.

Met andere woorden, de toekomstige regering moet niet knippen in het investeringsplan, maar zou het fors moeten uitbreiden.

Afbouw van nieuwe lijnen onaanvaardbaar

Het afschaffen van nog meer lijnen zal het vooral voor reizigers in meer landelijke gebieden nog moeilijker maken om naar en van het werk te reizen met de trein. Het argument dat sommige lijnen beter worden overgenomen door De Lijn houdt weinig steek want ook daar bespaart de Vlaamse regering (met nota bene eenzelfde politieke samenstelling aan Vlaamse zijde) zwaar .

Het afschaffen van lijnen of van vroege of late treinen heeft bovendien een pervers effect. Want wie door de afschaffing van een late trein niet meer kan terugkeren van zijn werk, zal ook geen trein meer nemen bij de heenrit. En dan vermindert het aantal reizigers op andere uren waardoor er na enkele jaren weer kan geknipt worden. Deze vicieuze cirkel leidt onvermijdelijk tot een stelselmatige afbouw van een essentiële dienstverlening.

Maak treinticket niet duurder, maar ontwikkel aantrekkelijke formules

De besparingen op de NMBS leiden ook tot pistes om het treinticket duurder te maken. Opnieuw is dat niet het juiste antwoord op de steeds toenemende verkeerschaos in ons land. Van een vooruitziende regering en een ambitieuze spooronderneming verwacht Groen een ander beleid. Maak het sporen juist aantrekkelijker, ook financieel. Ontwikkel formules om trouwe reizigers met veel wisselende trajecten (en die dus niet geholpen zijn met een abonnement op een vast traject) te belonen en aan te moedigen de trein te nemen. Vroeger bestond er een 50%-kaart. Die kostte op het einde 110 euro en je kon er een jaar lang aan de helft van de prijs mee sporen op het ganse net. Maar er werd nooit echt reclame voor gemaakt en ze werd in 2010 afgeschaft. Waarom wordt die 50%-kaart niet opnieuw ingevoerd, samen met een grootschalige informatiecampagne. Wedden dat je er gelukkige treinreizigers bijkrijgt ?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content