De bijzondere klimaatwet die de groenen, socialisten, MR, CDH en DéFI in het parlement hebben ingediend, doorstaat de toets van de Raad van State niet.
Concreet: een klimaatbeleid uitstippelen enkel bij bijzondere wet, is ongrondwettelijk, klinkt het in een advies. De Raad van State komt wel meteen zelf met een aantal oplossingen.
Begin februari kwamen een aantal academici met een voorstel voor een bijzondere klimaatwet, met daarin doelstellingen die tegen 2030 en 2050 gerealiseerd zouden moeten worden. Daarnaast voorziet de wet onder meer ook intensievere samenwerking tussen de verschillende ministers bevoegd voor Klimaat, de oprichting van een interfederaal klimaatagentschap en de organisatie van een jaarlijkse klimaatdag in april.
Maar de Raad van State is kritisch in een advies. De wet respecteert niet helemaal de bevoegdheidsverdelingen tussen het federale niveau, de gewesten en de gemeenschappen, klinkt het. ‘De bijzondere wetgever oefent zelf klimaatbevoegdheden uit (..) De voorgestelde bepalingen gaan dan ook de bevoegdheid te buiten die de bijzondere wetgever aan de Grondwet kan ontlenen.’
Een klimaatbeleid regelen via een bijzondere wet, kan dus niet, zegt de Raad van State. Maar er zijn wel andere oplossingen mogelijk. Een eerste mogelijkheid is om de klimaatdoelstellingen zelf vast te leggen in de grondwet, en die dus te herzien.
Daarnaast zou het formuleren van klimaatdoelstellingen ook voorbehouden kunnen worden voor het federale niveau, waarna eventueel gedelegeerd wordt naar de gewesten en gemeenschappen via samenwerkingsakkoorden.
Vastberaden
Groen-fractieleider in de Kamer Kristof Calvo blijft vastberaden om de bijzondere klimaatwet nog voor de verkiezingen te stemmen in het parlement. ‘Het advies van de Raad van State kan ons alleen maar helpen om door te werken. Als de politieke wil bestaat, kan de tekst op korte termijn aangepast worden waar nodig’, maakt hij zich sterk. ‘We zullen dat doen in overleg met de academici, de eigenlijke auteurs. De oplossingen zitten in het advies.’
Ook de Franstalige socialisten willen verder werken. ‘Gezien de klimaatuitdagingen en de verwachtingen van de jongeren en de hele samenleving, moeten we verantwoordelijk zijn en oplossingen zoeken. Er is geen enkel juridisch probleem dat onoverkomelijk is’, zegt PS-fractieleider Ahmed Laaouej.
Het wetsvoorstel ligt momenteel voor in de commissie Volksgezondheid van de Kamer. Maandag staat een hoorzitting met juristen gepland.
Voor CD&V is de klimaatwet ‘ongrondwettelijk’. Dat zegt partijwoordvoerder Steffen Van Roosbroeck op Twitter. ‘Laat ons dus maar gaan voor iets wat werkt en een echte oplossing kan zijn’, klinkt het. Hij verwijst daarbij naar het voorstel voor een klimaatpact van zijn partij.
