Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) verdedigt de keuze om voor een verlenging van Doel 4 en Tihange 3 met tien jaar te gaan. Dat stond zo in de principiële beslissing van maart dit jaar, en dat akkoord voeren we stap voor stap uit, verklaarde ze dinsdag in de Kamer. Het gaat om een middelenverbintenis tussen de overheid en Engie, “en dat is niet zomaar iets”, benadrukte de minister.
Daags nadat het kernkabinet het licht op groen heeft voor het akkoord dat premier Alexander De Croo en minister Van der Straeten onderhandelden met Engie, gaf de energieminister tekst en uitleg bij de deal.
Op de oppositiebanken viel te horen dat het nog steeds vaagheid troef is, dixit Thierry Warmoes (PVDA). “Het enige akkoord is dat Engie zijn medewerking verleent om tot een aantal studies te komen”, vond Reccino Vanlommel (Vlaams Belang). Bert Wollants (N-VA) zat nog met serieuze vragen over hoe hoog de kosten effectief zullen zijn. Hij vindt het ook “pijnlijk” dat niet voor een levensduurverlenging van 20 jaar wordt gegaan. Ook Vlaams Belang en Les Engagés pleitten daarvoor.
Van der Straeten kaatste de bal echter terug en merkte op dat sommige van hen de voorbije jaren de kans hadden in de regering om de centrales 20 jaar langer te laten draaien, maar die stap niet hebben gezet. “Op 18 maart hebben we beslist tot een levensduurverlenging van twee kerncentrales. Dat akkoord voeren we stap voor stap uit en gisteren was daarin een cruciale stap”, aldus de minister.
Zoals bekend bevat het contract nog geen concrete bedragen: niet voor het eventuele steunmechanisme, maar ook niet voor de maximumfactuur voor de verwerking van het nucleair afval. Wel wordt in de tekst een berekeningsmethode weerhouden. Halfweg maart moet er duidelijkheid komen over dat plafond, de zogenaamde CAP.
Voor de bepaling maakt het contract een onderscheid tussen A-afval en B&C-afval. A-afval is kortlevend afval dat laag- en middelactief kan zijn, B-afval is langlevend en kan laag- en middelactief zijn, terwijl C-afval hoogactief is en kort- en langlevend kan zijn.
Voor de betaling van die CAP worden twee afzonderlijke momenten bepaald. Voor het B&C-afval is sprake van maart 2024, op het moment van de ‘closing’ door de Europese Commissie, waar ook een evaluatiemoment gepland staat. Voor het A-afval gaat het om de heropstart van beide centrales, die dus voorzien is voor 1 november 2026. In het contract staat echter november 2027 opgenomen als evaluatiemoment. Dat is zo voor het geval het project vertraging oploopt, waarbij er dan toch nog een incentive zou zijn voor Engie om zeker de volgende winter te halen.
Minister Van der Straeten bevestigde dat de Belgische staat en Engie een “middelenverbintenis” hebben gesloten om ervoor te zorgen dat de winter van 2026 kan worden gehaald. “Dat is niet zomaar iets. In het nieuw burgerlijk wetboek staat het duidelijk gedefinieerd. Het betekent dat je alle beschikbare middelen moet inzetten om een doel te bereiken.” Om de kerncentrales langer open te houden, moet de wet op de kernuitstap worden aangepast. Die voorziet immers dat de laatste kerncentrales in 2025 stoppen met draaien. Volgens Van der Straeten zou de parlementaire behandeling tegen het einde van het jaar moeten kunnen starten.
