Cava en taart voor Cannes-winnaar, maar geen extra geld voor Vlaamse films

Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA) ontving vrijdag filmregisseur Lukas Dhont om hem officieel te feliciteren met de bekroning van Close op het festival van Cannes. Volgens Jambon het bewijs ‘dat we in de goede dingen investeren’. Extra centen komen er echter niet.

België scoorde vorige week drie op drie op het filmfestival van Cannes. De film Close van Lukas Dhont won er de Grand Prix, Le otto montagne van Felix Van Groeningen en Charlotte Vandermeersch ontving de juryprijs en de broers Luc en Jean-Pierre Dardenne namen de Prix du 75ème in ontvangst, een gelegenheidsprijs ter ere van de 75ste festivaleditie.

Jambon had vorige week zijn felicitaties al via Twitter overgemaakt. Hij sprak over een ‘knalprestatie’ en ‘een geweldige opsteker voor onze filmindustrie’.

Afwezig

Dat Jambon afwezig was op het filmfestival, viel bij sommigen niet in goede aarde. Acteur Tijmen Govaerts haalde via sociale media uit naar de Vlaamse regering. ‘Open jullie ogen, politici, en creëer meer ruimte en middelen voor cultuur. Geef ons de kans om kunst te scheppen zodat het feestje kan blijven duren. Dit is het moment dat de wereld ons ziet. En als jullie er deel van willen uitmaken, kom dan naar het festival de volgende keer. Geen enkele Vlaamse politicus bezocht het festival. Wat een schande!’

Vandaag werd Dhont met cava en taart ontvangen op het kabinet van Jambon, die zich voor zijn afwezigheid vorige week excuseerde. ‘Het was wel degelijk de bedoeling dat er iemand van de Vlaamse regering was. Helaas had ik als grootvader familiale verplichtingen.’

Kwetsbaarheid

Het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF), dat films, tv-series en games ondersteunt met overheidsgeld, is al jaren vragende partij voor meer investeringen vanuit de overheid. Volgens Koen Van Bockstal, de directeur-intendant van het VAF, wordt de sector momenteel niet genoeg ondersteund. ‘Ik ben permanent in gesprek met de overheid en wil dat nu zeker snel opnieuw doen. Alleen hebben we net een nieuwe beheersovereenkomst afgesloten met de Vlaamse regering, waarin al een miljoen extra voor film is voorzien. Daarmee kunnen we één grote film extra ondersteunen’, zei hij daarover in De Tijd.

‘Vandaag worden wij gelauwerd,’ zei Dhont over zijn team, ‘maar voor elk van ons staan er ook drie vrienden rondom mij die geen steun krijgen en daardoor hun films niet naar buiten kunnen brengen. Ik besef dat er overal middelen nodig zijn, maar ik zie ook een enorme kwetsbaarheid van mensen die verhalen willen vertellen en dat niet kunnen.’

Zes miljoen

Met de middelen waarover het VAF beschikt, kunnen nu een achttal films per jaar gemaakt worden. In Denemarken, dat minder inwoners telt dan Vlaanderen, worden jaarlijks meer dan twintig films uitgebracht met steun van het Deense filmfonds. ‘Ik denk nochtans niet dat het VAF ondergefinancierd is’, zegt Jambon. ‘Er zijn heel wat voorbeelden van landen die groter zijn en toch minder films op de markt brengen. Middelen voor cultuur in de brede zin van het woord zijn altijd te beperkt. Als je het resultaat van het filmfestival in Cannes ziet, merk je dat we in de goede dingen investeren.’

De Vlaamse regering zette in 2022 voor het VAF eenmalig zes miljoen extra relancemiddelen in. Ook de reguliere bijdrage van het VAF zal vanaf 2023 verhoogd worden met 1.053.000 euro. Een groot deel daarvan gaat naar steun voor creatie, maar het is ook bedoeld om een tweede grote publieksfilm te ondersteunen.

In de nasleep van het Belgische succes op het filmfestival van Cannes heeft de Franse Gemeenschap wel beslist om een miljoen euro vrij te maken voor de filmsector. ‘Het is voor mij van essentieel belang om de filmsector en de mensen die er hun brood mee verdienen te steunen en zo bij te dragen tot de ontwikkeling van onze producties en de verspreiding ervan onder het publiek’, zegt de Franstalige minister van Cultuur Bénédicte Linard (Ecolo).

Oscarpotentieel

Het is de tweede keer dat Dhont in Cannes in de prijzen viel. Vier jaar geleden werd zijn film Girl bekroond als beste debuut. Close gaat over de vriendschap tussen twee tienerjongens die brutaal wordt verstoord. Dhont haalde inspiratie uit zijn eigen jeugd. In zijn dankwoord zei hij dat zijn film de tederheid viert en ‘de moed van hen die liefde verkiezen boven angst’.

Met Close oogst de dertigjarige regisseur wereldwijd lof. De Britse krant The Independent gaf de film vijf sterren en de Amerikaanse krant The New York Times ziet in de film een stevige kandidaat voor de Oscars. In België zal Close het Film Fest Gent openen op 11 oktober. Jambon belooft alvast om daar wel aanwezig te zijn.