Ex-premier Elio Di Rupo: ‘Vooruit-PS is de grootste familie in het parlement. Men lijkt dat te vergeten’

In een interview met De Zondag laat Elio Di Rupo (PS) zijn licht schijnen over de moeizame formatie van een federale regering. ‘Als Arizona mislukt, is dat niet het einde van de wereld’, zegt hij. Maar ook: ‘Natuurlijk kan Bart een goede premier zijn.’

Elio Di Rupo (73), gewezen premier en gewezen topman van de PS, is tegenwoordig Europees Parlementslid.

De Zondag ondervraagt hem dan ook over buitenlandse onderwerpen, de oorlog in Oekraïne, de dreiging van Rusland, de verkiezingsoverwinning van Donald Trump.

‘Musk is véél gevaarlijker dan Trump’

Wat vindt hij van Trump, partner of vijand?

‘Trump is geen vijand, hij zal ook niet uit de NAVO stappen, maar of hij echt een partner wordt, zal afhangen van zijn houding. Het is wel duidelijk dat hij zich vooral met Amerika zal bezighouden. Make America great again. Wij zouden daar beter lessen uit trekken. Europa moet weer autonoom worden.’

Vindt Di Rupo hem een gevaar voor de democratie?

‘Dat weet ik niet. Hij is democratisch verkozen en bij mijn weten wil hij de democratie niet afschaffen. Is hij een populist? Ja, dat wel. Maar er is iemand in Amerika die véél gevaarlijker is dan Trump: Elon Musk. Weet u hoeveel satellieten die man in zijn bezit heeft? Meer dan zevenduizend! Hij kan met één knop bepalen wie internet heeft en wie niet. Dat is pas gevaarlijk. Maar wat doet Europa? Niets! We laten hem zijn gang gaan. Dat is opnieuw het liberalisme. Ik zeg het u: het ultraliberalisme wordt de grote ondergang van Europa.’

Wat zou hij daartegen ondernemen?

‘Strenge regelgeving opleggen. Dat is de enige oplossing. We gaan toch niet alle macht in handen geven van een multimiljardair?

Ach Arizona

Over het binnenland toont Di Rupo zich minder behoedzaam dan verwacht.

Hij wikt wel zijn woorden. ‘Het is een moeilijke situatie’, zegt hij, ‘Tot nu toe hebben de winnaars van de verkiezingen geprobeerd om samen een regering te vormen. Dat blijkt niet te lukken. Ik zeg daarop dat Arizona (N-VA, MR, Les Engagés, CD&V en Vooruit, red.) niet de enige mogelijke formule is. Er zijn ook andere formules. De socialistische familie Vooruit-PS is met 29 zetels de grootste familie in het parlement. Men lijkt dat te vergeten.’

Wil hij dat de PS op de voorgrond treedt?

‘Dat zeg ik niet. Ik stel alleen vast dat er na zes maanden nog altijd geen regering is en dat er nog maar één formule geprobeerd is. Als de winnaars er niet uit geraken, is het tijd voor andere partijen. Hoe mijn opvolger Paul Magnette (huidig PS-voorzitter, red.) daarnaar kijkt, weet ik niet. Maar deze situatie kan niet blijven duren. Je ziet dat de spanningen binnen Arizona niet opgelost geraken. De ultraliberale partijen MR en N-VA willen niet aanvaarden dat de inspanningen rechtvaardiger verdeeld moeten worden. s het nu zo schandalig om een grotere bijdrage te vragen aan wie meer geld verdient? Vandaar dat ik zeg: als Arizona mislukt, is dat niet het einde van de wereld. Je kan ook kijken naar andere coalities die wel zouden streven naar rechtvaardig beleid.’

‘Een man met humor’

Welke andere formule zou hij uitproberen, een klassieke tripartite zoals in de tijd dat hij premier was?

Hij pareert de vraag: ‘Goed geprobeerd, maar ik ben geen partijvoorzitter meer. Dat zijn strategische vragen die de voorzitter moet beantwoorden.’

Steekt het niet dat Vooruit zonder de PS onderhandelt?

‘Non, non, non, u mag proberen, maar over zulke dingen ga ik niets zeggen. Ik ga niet in de plaats van de voorzitter treden.’

Zou De Wever, als Arizona toch wil lukken, een goede premier zijn?

‘Bart en ik hebben elkaar altijd met veel respect behandeld. Op politiek vlak staan we ver uit elkaar, maar op menselijk vlak kunnen we het goed vinden. Het is een man met humor ook. Hebt u het filmpje gezien waar hij als Sint de stoute kindjes van Brussel terechtwijst?’

Een sneer naar MR-voorzitter Bouchez?

‘Dat had ik ook begrepen. Natuurlijk kan Bart een goede premier zijn. Maar als hij het meent daarmee, dan moet hij wel artikel één van zijn statuten schrappen. Dat zegt immers dat Vlaanderen onafhankelijk moet worden. Die twee gaan niet samen voor mij. Je kan niet premier zijn van alle Belgen en België willen opdoeken.’