Er komt in Vlaanderen dan toch geen adoptiepauze. Dat heeft de Vlaamse regering vrijdag beslist. “We bekijken wel op niveau van de landen of er te grote risico’s zijn, en zullen voor die landen op de pauzeknop duwen”, zegt Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke.
Minister Beke kondigde vorige week nog aan dat hij gewonnen was voor een adoptiepauze van twee jaar om de nodige ingrijpende hervormingen door te voeren. Hij deed dat op basis van de aanbevelingen van het expertenpanel interlandelijke adoptie. Concreet betekende het dat er geen nieuwe trajecten voor kandidaat-adoptanten meer opgestart konden worden. De plannen van de minister oogstten heel wat kritiek. Onder meer coalitiepartner N-VA was bij monde van Vlaams parlementslid Lorin Parys bijzonder scherp. Ook parlementslid Maurits Vande Reyde (Open VLD) waarschuwde voor een te bruuske stop.
Vrijdag blijkt dat ook de Vlaamse regering niet gewonnen is voor een adoptiepauze of – stop. ‘Er komt geen adoptiestop. Dat is ook nooit de bedoeling geweest. Er komt ook geen algemene adoptiepauze, maar we bekijken wel op niveau van de landen of er te grote risico’s zijn, en zullen voor die landen op de pauzeknop duwen’, zegt minister Beke vrijdagavond in een mededeling.
Wat er dus wel komt, is een bijkomende toetsing van de herkomstlanden. Het is het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA) dat daarvoor een beslissingskader moet uitwerken. Concreet betekent dit dat er via een extra toetsing zal worden nagegaan welke adoptiekanalen al dan niet problematisch zijn en als dat zo is, dan wordt de samenwerking stopgezet.
Na de screening door het VCA zullen er twee groepen kandidaat-adoptanten zijn. Zij voor wie de procedure in het gekozen herkomstland zonder meer verder loopt. En zij voor wie geen samenwerking met het herkomstland meer mogelijk is. Voor deze groep zal er de mogelijkheid zijn om te heroriënteren naar de herkomstlanden waarmee Vlaanderen nog wil samenwerken. Kandidaat-adoptanten die nog in de voorbereiding zitten, kunnen dus verder met hun traject. Van zodra de legistieke en organisatorische aanpassingen doorgevoerd zijn, zullen zij van toepassing worden op deze groep en op alle nieuwe kandidaat-adoptanten die zich kunnen blijven aanmelden.
‘Toonaangevend’
De nieuwe Vlaamse adoptiewetgeving moet daarnaast uitgaan van een versterkte samenwerking met de herkomstlanden. Vlaanderen zal ter plaatse gaan naar de landen waarmee na risicoanalyse samengewerkt kan worden of nieuwe samenwerking kan worden gezocht, om zo te komen tot intense afspraken, aldus de mededeling.
Bedoeling is ook om pleegzorg en adoptie sterker met elkaar te verweven en het bestaande nazorgbeleid te versterken. Het vernieuwde systeem voor interlandelijke adoptie moet ingaan vanaf september 2023.
‘Ik heb de voorbije week veel reacties gekregen uit allerlei hoeken. Kandidaat-adoptanten zitten met heel veel vragen, maar verschillende mensen die ik gesproken heb, hadden begrip voor mijn standpunt’, zegt minister Beke vrijdag. ‘Met de krijtlijnen die we uitgezet hebben, mogen we de toekomst van interlandelijke adoptie met vertrouwen tegemoet zien, omdat iedereen uiteindelijk wel hetzelfde wil: een thuis voor kinderen die thuis niet terechtkunnen. Laat ons de ambitie hebben om als Vlaamse samenleving ook op vlak van adoptie toonaangevend te zijn.’
