Hoe Tom Van Grieken in Antwerpen lessen kreeg van het Orban-regime: ‘Bezit je eigen media’

Kopstukken van radicaal-rechts in Europa bliezen donderdag verzamelen in Antwerpen. Bedoeling is om met verenigde krachten het ‘establishment’ te breken bij de verkiezingen in 2024, van Portugal tot Estland. Verslag van een avondvullend programma tegen ‘omvolking’, ‘woke-waanzin’ en Guy Verhofstadt: ‘Deze man is geen Vlaming’

In de Antwerpse Handelsbeurs zijn er donderdagavond heel wat verschillende talen te horen, van Italiaans, over Ests tot Portugees. De eerste internationale conferentie van de Europese partij Identiteit en Democratie (ID) moet de continentale eensgezindheid in de verf zetten. In het Europees Parlement bestaat ID uit 65 leden, goed voor de vijfde grootste fractie. De groep wordt vooral gedragen door het Rassemblement National van Marine Le Pen en het Lega van Italiaan Matteo Salvini

Alles is tot de puntjes georganiseerd in de Handelsbeurs, gasten krijgen gratis pinten op kosten van de partij. En ook al zegden Le Pen en haar kroonprins Jordan Bardella af, organisator Gerolf Annemans (Vlaams Belang) staat zichtbaar te blinken op het podium.

Het Rassemblement National van Le Pen, die wel een videoboodschap richting de Koekenstad doorseint, is een rode draad in de toespraken. Zowat elke spreker krijgt de handen op elkaar om Le Pen te feliciteren met haar overwinning in de Franse parlementsverkiezingen. De historische doorbraak met 89 zetels is niemand ontgaan. Een spreker vat het samen in een voor de Lage Landen begrijpelijke zin: ‘De dam is gebroken.’

Vladimir Poetin

Ook Guy Verhofstadt (Open VLD) is een naam die steeds weer terugkeert, maar dan in minder flatterende bewoordingen. Het Europees parlementslid en Belgisch ex-premier is sinds jaar en dag de favoriete zondebok van radicaal-rechts voor alles wat er mis is met de Europese Unie. Gerolf Annemans gebruikt de grofste bewoordingen. ‘Deze man is geen Vlaming. Aan Europa en Oekraïne zeg ik: jullie mogen hem hebben, kom hem gerust halen.’

Een olifant in de kamer is de Russische invasie in Oekraïne. Die agressie wordt vaak maar terloops genoemd. Een en ander doet vermoeden dat banden tussen radicaal-rechts en Vladimir Poetin (wiens naam niet wordt vernoemd), alleszins tot vóór de oorlog innig, nog niet helemaal verwaterd zijn. In elk geval wil Identiteit en Democratie verhinderen dat het conflict leidt tot ‘meer Europa’.

De duizend gegadigden horen daarnaast hoe PVV-kopman Geert Wilders vertelt hoe we onze kinderen moeten beschermen tegen ‘woke waanzin’ en ‘islamisering’. Van de Portugees André Ventura – voorzitter van Chega, de derde grootste partij in het Portugese parlement – horen we dat ‘een jongen een jongen is, en een meisje een meisje’.

Het luidste applaus gaat naar Ventura’s uitspraak over nieuwkomers: ‘Zij verdienen ons geld niet.’ Even daarvoor predikt Ventura, die veel enthousiasme in de zaal kan opwekken, dat ‘ons volk niet vervangen mag worden’. Een toespeling op de ‘omvolkingstheorie’, een radicaal-rechtse complottheorie.

Van de Est Martin Helme, die twee jaar lang minister van Financiën was, hoort de Handelsbeurs dat ‘mainstream politici alleen maar leugens vertellen’. Helme verklaarde ooit dat de ideale immigratiepolitiek bestaat uit één devies: ‘Ben je zwart? Keer terug’. De foto van Helme die het symbool voor ‘white power’ gebruikte in het parlement ging in 2019 de wereld rond.

ToogPraat

Maar de ster van de avond is Judit Varga, minister van Justitie in het Hongaarse regime van Viktor Orban. Hoewel Orbans partij Fidesz officieel geen deel uitmaakt van Identiteit en Democratie, zegt ze zich ‘onder vrienden’ te bevinden. Ook Varga feliciteert Le Pen met haar overwinning. Diplomatiek gezien een kaakslag voor de Franse president Emmanuel Macron.

Hongarije is al jaren verwikkeld in een bitse strijd met de Europese Unie. De greep van Orban op het gerecht, universiteiten en de pers – die wordt bevestigd door instituten als Freedom House en Human Rights Watch – doet de bevlogen Varga af als ‘onterechte kritiek’.

Door zijn illiberale lijn is Hongarije nu ruim een decennium een lichtend voorbeeld voor Europees radicaal-rechts. Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken en de rest van de toeschouwers hangen aan Varga’s lippen wanneer ze haar twaalf lessen doorgeeft. Want, zo zegt ze, ‘het Hongaars recept wérkt’.

Zo moeten ‘patriottische en conservatieve partijen’ er alles aan doen om niet in de extreme hoek geduwd te worden, zegt Varga. Een element dat Van Grieken al meteen in zijn slotspeech opneemt: ‘Beste media, wij zijn niet extreem, maar gezond verstand in tijden van open grenzen en woke.’

Varga adviseert Van Grieken en co. ook eigen media te hebben, omdat de ‘moderne Westerse media zich op één lijn plaatst met links’. Volgens organisaties als Reporters Without Border heeft de Hongaarse regering de media stukje bij beetje onder haar controle gebracht. In Vlaanderen blijft het voorlopig beperkt bij een podcast als ToogPraat en de Vlaams Belang-app, om op de hoogte te blijven van ‘politiek incorrect nieuws’.

Strak in het pak

Nog een belangrijke les van het Orban-regime: bouw je eigen instituties. Dat kan gaan over denktanks en eigen ngo’s, maar in Orbans Hongarije valt daar wellicht ook de greep op universiteiten onder. ‘Instituties blijven generaties lang bestaan’, zegt Varga. ‘Nieuwe ideeën en nieuwe mensen zijn steeds opnieuw nodig. Als die er niet meer zijn, hebben we geen munitie meer.’

En die munitie blijkt voorhanden. De gemiddelde leeftijd van de zaal wordt flink naar beneden gehaald dankzij de aanwezigheid van een hoop jonge mensen. Strak in het pak, type ideale schoonzoon – ideale schoondochters zijn er al wat minder. Die jeugdigheid, gecombineerd met de flitsende organisatie, wijst erop dat radicaal-rechts nog een tijdje een vruchtbare voedingsbodem zal hebben. Gestuwd door het electorale succes van Le Pen en de goede peilingen in eigen land, zit het Vlaams Belang beter in haar vel dan ooit.

Volgens Annemans biedt 2024 ‘een historische kans’, niet alleen bij de Europese, maar ook bij de Vlaamse verkiezingen. Een jonge generatie zit te popelen om het cordon sanitaire te doorbreken. Lukt het niet in de Vlaamse regering, dan wel in gemeentebesturen. Maar zelfs na 2024 zal het reservoir niet leeg zijn. ‘Wij zijn de toekomst’, roept Tom Van Grieken op het einde van de twee-uur durende conferentie. De gegadigden lijken het ook echt te geloven.