Operaregisseur Christophe Coppens: ‘Opera is geen eiland, dat wil ik met “Norma” beklemtonen’

Beeldend kunstenaar en operaregisseur Christophe Coppens ensceneert Vincenzo Bellini’s iconische opera Norma (1831) bij De Munt.

Waarom is het tijd voor Norma?

Christophe Coppens: Door dit werk ben ik verliefd geworden op opera. Als tiener zag ik op de televisie de Spaanse sopraan Montserrat Caballé Norma vertolken in het openluchttheater van Orange. Het regende en het waaide, maar ze zong dapper door. Onvergetelijk.

Toen de directeur van De Munt, Peter de Caluwe, me voorstelde om van Norma mijn derde operaregie te maken, dook ik meteen mijn werkkamer in. Terwijl ik naar Norma luisterde, begon ik te tekenen. Na meer dan tweehonderd tekeningen kreeg het concept vorm.

Norma is ‘ the bad guy‘. Ze leidt een dubbelleven. Ze woont bij de Gallische druïden – een gesloten gemeenschap die dicht bij de natuur leeft, een beetje zoals extreemrechtse groepen in Duitsland nu die hun eigen dorpen oprichten – maar heeft een liefdesrelatie met een Romein. Wanneer de druïden overwegen Rome aan te vallen, wordt Norma wanhopig. Dan zingt ze de aria Casta Diva, wereldberoemd dankzij Maria Callas.

Een beetje treurig als eindejaarsstuk.

Coppens: U vergeet de muzikale schoonheid van Bellini. De muziek is zo rijk. Bellini zorgt voor een warme gloed die de kilte van het verhaal draaglijk maakt. De feestdagen zijn een periode van reflectie. Norma zet ons aan om na te denken over extremisme. Opera is geen eiland, dat wil ik met deze regie beklemtonen.

Op de scène zijn vooral ontmantelde auto’s te zien?

Coppens: De scène ziet eruit als een lege ruimte. Het is een echokamer die kan transformeren tot een parking, een trein of een stadsplein. Desolaatheid troef. Tussen de barsten probeert de natuur terrein te heroveren. In een tijd waarin we de gevolgen dragen van het uitroeien van die natuur, kan ik niet anders dan deze opera in een van natuur gestripte omgeving ensceneren.

Ik heb de auto’s getekend en de getalenteerde decormakers van De Munt hebben ze in elkaar gezet. De auto gebruik ik om de emoties van een personage uit te vergroten. Waarom? De auto is hét symbool van onze falende maatschappij. Hij is een energiebom, ontworpen om de andere weggebruikers te imponeren. Kijk maar naar wat voor agressieve neuzen auto’s soms hebben.

Wijst de foto van een knalrood auto-interieur op uw Instagrampagina op een verliefde ziel?

Coppens: Dat zou kunnen. (lacht) Dat zijn verrassingen die u in de zaal moet ontdekken. De Munt heeft minutieuze coronaprotocollen uitgewerkt. Iedereen werkt met mondmasker en in bubbels. We hopen te mogen spelen, in alle veiligheid.

Tot slot: in een vorig leven was u modeontwerper en leidde u de opleiding Fashion Matters aan het Sandberg Instituut in Amsterdam. Wat hebt u daarvan opgestoken?

Coppens: Ik heb dertig jaar nodig gehad om te beseffen dat ik niet in één kunsthokje pas maar een operaregisseur ben die alle kunsten wil combineren. Jonge kunstenaars worstelen daar niet mee. Ze zijn zeer open van geest en maken geen onderscheid tussen kunstvormen, gender of ras. Ze doen me geloven in de toekomst van de opera én in een duur- en vreedzamere wereld.