De in het kader van de Oosterweelverbinding geplande tunnel onder het Albertkanaal zal mogelijk niet bestand zijn tegen een ernstige gasontploffing. ‘De tunnel zal instorten en de Antwerpse ring herschapen in een kanaal rond Antwerpen.’
Om de Ring rond te maken voorzien de huidige Oosterweelplannen in een gestapelde tunnel van twee boven elkaar liggende kokers van 25 meter breed onder het Albertkanaal. Aangezien die tunnel op het BAM-tracé behoort tot het trans-Europees netwerk (TEN), moet alle vervoer van gevaarlijke stoffen erdoor mogelijk én veilig zijn. Dat lijkt niet gegarandeerd, zegt Luc Van Remortel, een ingenieur die ooit nog meewerkte aan de Kennedytunnel en de voorbije jaren voor een eigen alternatief voor het Oosterweeltracé (Oosterweel-Noord) pleitte, in Gazet Van Antwerpen. Een ontploffing van een vrachtwagen met gevaarlijke stoffen zal tot een catastrofe leiden, waarschuwt hij.
Duizenden doden
Van Remortel zegt te vrezen dat bij een gasontploffing de tunnel in kwestie zal instorten en de Antwerpse ring zal herschapen worden in “een kanaal rond Antwerpen”, met duizenden doden tot gevolg. “Er zullen niet alleen doden vallen in de kokers. Het Alberkanaal en de volledige haven zullen leeglopen in de R1. Die vloedgolf zal alle verkeer over de hele R1 wegspoelen. Het aantal doden kan daarbij oplopen tot meer dan 2.000. Dat rampzalige proces houdt pas op wanneer het water van de haven in evenwicht komt met het volledig ondergelopen laag gelegen deel van de R1 vanaf Antwerpen-Noord tot voorbij de Kennedytunnel.”
De ingenieur concludeert een en ander uit een analyse van het Nederlandse onderzoekinstituut TNO-Delft en uit de wijzigingen die de BAM vervolgens aan het ontwerp uitvoerde. De BAM zal ter hoogte van de tussenplaat tussen de bovenste en de onderste kokers grondankers boren. Die moeten beletten dat de zijwanden van de tunnel instorten. Dat kost circa 100 miljoen euro extra, de zoveelste meerprijs van het BAM-tracé, aldus Van Remortel die de werking in twijfel trekt van de van grondankers.
“De schokbelasting en de lokale overbelasting van ankers kunnen een kettingreactie veroorzaken waardoor alle ankers het begeven”, zegt Van Remortel. “Als men in het milieueffectenrapport dat gevaar onderkend had, was het BAM-tracé zeker verworpen.”
Ook verder op de eigenlijke Oosterweelverbinding – het knooppunt tussen de Schelde en de dokken – ziet hij trouwens technische problemen opduiken die op zijn minst voor een nog hogere kostprijs zullen zorgen. Die knoop tussen de Schelde en de dokken is gepland op een diepte van meer dan 20 meter onder het waterniveau. Rond die volledige knoop moet er een waterdichte wand komen tot in de kleilaag. Een dergelijke grote wand met zeer moeilijke aansluitingen is nooit waterdicht te krijgen. Er zal continu gepompt moeten worden. Dat is een blijvende kostprijs.
BAM: de tunnel zal veilig zijn
Volgens de BAM (Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel) is er echter geen probleem en zal de tunnel volledig “ADR-proof” (geschikt voor transporten met gevaarlijke stoffen) zijn.
“De tunnel onder het Albertkanaal zal ADR-proof zijn. Dat is verplicht op die route omdat de tunnel op het Europese TEN-netwerk ligt”, reageert BAM via woordvoerder Tim Van der Schoot. “Maar daarbovenop zal de tunnel ook ‘not beyond repair’ zijn. Dat betekent dat na een incident zoals een grote gasontploffing weliswaar technische installaties en verlichting vernield zullen zijn, maar de tunnel zelf niet voor vele jaren buiten gebruik zal zijn of volledig opnieuw gegraven zal moeten worden.”
