Onze federale kabinetten tonen zich weinig transparant over de mandaten van medewerkers

Alexander De Croo (Open VLD, links) en Johan Van Overtveldt (N-VA, rechts). Beiden antwoorden helemaal niet.
Jan Lippens
Jan Lippens Freelancejournalist

Wie werkt er op de ministeriële kabinetten? Wat doen zij nog naast hun beleidswerk? Knack en Le Vif vroegen het aan alle federale regeringsleden. De respons stelt teleur.

Transparantie. Zowat elke politicus heeft er de mond van vol, maar de politieke schandalen van de voorbije jaren over soms vetbetaalde mandaten in overheidsvehikels en privébedrijven bewijzen dat er nog altijd een kloof gaapt tussen woord en daad.

Politici en ook kabinetschefs moeten al hun bezoldigde en onbezoldigde mandaten publiek maken én een vermogensaangifte doen bij het Rekenhof. De websites Cumuleo en Transparencia publiceren die gegevens en zochten ook nu mee naar de recentste gegevens.

Eind vorig jaar is de wetgeving uitgebreid: vanaf 2019 moeten ook alle beleidsmedewerkers hun mandaten aangeven bij het Rekenhof. Alleen een vermogensaangifte hoeven ze niet te doen.

De barometer voor transparantie blijft op bewolkt tot zwaarbewolkt staan. Tot er een volgend schandaal rond belangenvermenging losbarst?

In februari 2017 publiceerde Le Vif/L’Express de eerste transparantiebarometer. Eind 2018 zette het blad, ditmaal samen met Knack, een nieuwe vragenronde per e-mail op, op basis van de nieuwe wetgeving. We vroegen niet alleen de lijst van kabinetsmedewerkers, adviseurs, woordvoerders enzovoort, maar ook hun statuut, bezoldiging, eventuele mandaten buiten het kabinet en ook wat ze deden voor ze kabinetsmedewerker werden.

Omdat er op sommige kabinetten nogal wat personeelsverloop is, werd ook gevraagd naar medewerkers die intussen zijn vertrokken. Al die informatie kan eventuele of potentiële belangenconflicten blootleggen. Ook werd gevraagd welke externe experts, los van het kabinet, de ministers hadden ingeschakeld en hoe die werden betaald.

De reactie van de regeringsleden is ondermaats. De helft van de regering-Michel maakt zich ervan af met een verwijzing naar de overheidssite www.belgium.be. Daar vind je weinig meer dan een namenlijstje van de huidige kabinetsmedewerkers. Als dat de verwachte en beloofde ’transparantie’ is, gaat het wel om een zeer minimale invulling van dat begrip.

Sommige regeringsleden, zoals Maggie De Block (Open VLD) en de N-VA-excellenties Theo Francken, Jan Jambon, Steven Vandeput en Sander Loones, beperken zich tot een ‘ontvangstmelding’ van de e-mail. Hadden hun voltallige kabinetten het te druk met de regeringscrisis rond het VN-migratiepact?

Johan Van Overtveldt (N-VA) en Alexander De Croo (Open VLD) antwoorden helemaal niet. Dat doet ook Sophie Wilmès (MR) eerst niet, tot haar kabinet plots per telefoon laat weten dat de e-mail goed is ontvangen. Medio april stuurt het kabinet van minister Wilmès plots de namenlijst van 41 huidige medewerkers. Over hun bezoldiging of welke experts voor het kabinet hebben gewerkt, wordt geen uitleg gegeven. Ook de namen van wie niet meer op haar kabinet werkt, ontbreken.

De barometer voor transparantie blijft op bewolkt tot zwaarbewolkt staan. Tot er een volgend schandaal rond belangenvermenging losbarst?

Meer informatie (ook over gewest- en gemeenschapsregeringen) op cumuleo.be, transparencia.be en cabineto.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content