Het Vlaamse onderwijs worstelt al een hele tijd met een lerarentekort. COC Onderwijs, de grootste onderwijsvakbond, schreef daarom een ‘knipperlichtennota’, met een overzicht van de problemen en mogelijke oplossingen.
Jongeren kiezen steeds minder vaak voor een lerarenopleiding of haken vroegtijdig af. Maar ook te veel leerkrachten geven er snel de brui aan, waardoor het lerarentekort oploopt.
‘Dat tekort neemt hand over hand toe, ondanks de goede – of goedbedoelde – maatregelen die de vorige en huidige Vlaamse regering al hebben genomen’, zegt Koen Van Kerkhoven, secretaris-generaal van COC.
Obstakels in vijf fasen
Om het tekort tegen te gaan, schetst de onderwijsvakbond een beeld van de mogelijke obstakels die ze ziet in elke fase van de loopbaan van de leraar.
COC ziet vijf fasen: keuze, opleiding, start, midden- en eindeloopbaan. Elk van die fasen kent zijn eigen obstakels of knipperlichten, 24 in totaal, waarvoor het COC voorstellen formuleert om die aan te pakken.
Een van de opvallendste voorstellen is om het recht op ‘deconnectiviteit’ te verzekeren voor alle leerkrachten. Via Smartschool en andere digitale kanalen kunnen leerkrachten ook na de traditionele uren gecontacteerd worden. ‘Het voortdurend bereikbaar moeten zijn voor directie, collega’s, leerlingen en ouders of zelfs alleen maar die indruk hebben, is een belangrijke bron van stress’, aldus het COC.
‘Propedeuse’
De onderwijsvakbond stelt verder ook de mogelijkheid voor van een zogenoemde ‘propedeuse’ in de lerarenopleiding. Dat is een voorbereidend jaar dat studenten met succes moeten afronden, vooraleer ze de opleiding mogen starten. De niet-bindende instaptoets die toekomstige leraren sinds 2017 moeten afleggen, biedt volgens COC te weinig garanties op goeie en gemotiveerde leerkrachten.
Verder pleit COC ook voor vaste benoemingen binnen een redelijke termijn. Nu leven leerkrachten soms jarenlang in onzekerheid vooraleer ze benoemd worden. ‘De vaste benoeming biedt zekerheid, zodat leraren zich kunnen concentreren op de inhoud van hun job, datgene waarvoor zij intrinsiek gemotiveerd zijn’, klinkt het.
De vakbond zal de voorstellen nu overmaken aan minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) en het Vlaams parlement. ‘We nodigen iedereen uit om onze analyse en voorstellen aandachtig door te nemen. We zijn ervan overtuigd dat we hiermee een constructieve bijdrage leveren aan het debat over een aantrekkelijke loopbaan voor leraren’, besluit Van Kerkhoven.
