‘Omstreden vreemdelingentaks Antwerpen was idee van Patrick Janssens’

De vreemdelingentaks waarvoor het stadsbestuur van burgemeester Bart De Wever onder vuur ligt, was een idee van zijn voorganger Patrick Janssens. Andere steden wilden het voorbeeld van Janssens volgen, maar de toenmalige burgemeester van Antwerpen werd teruggefloten door zijn eigen partij.

Sinds Antwerpen een ‘migrantentaks’ van 250 euro vraagt aan nieuwkomers die zich in de stad willen inschrijven, ligt de verantwoordelijke schepen Liesbeth Homans en met haar het hele stadsbestuur van burgemeester Bart De Wever onder vuur. Een inschrijving aan het vreemdelingenloket kostte tot nu toe 17 euro.

Minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet liet weten dat ze een onderzoek naar ‘discriminatie’ gaat instellen en de Liga voor Mensenrechten beschuldigde het stadsbestuur ervan dat het een gracht rond Antwerpen aanlegt om mensen van andere afkomst te weren.

De vreemdelingentaks is bovendien in strijd met Europese regels, wanneer het gaat over de inschrijving van nieuwelingen met een nationaliteit uit een andere Europese lidstaat. Dat zegt Janek Nowak van het Instituut voor Europees Recht aan de KU Leuven in De Morgen. ‘Voor het verblijfsrecht mogen geen kosten aangerekend worden. Dat staat zo in de EU-verdragen.’

Andere steden vrezen intussen voor een toestroom van migranten, die de inschrijvingstaks in Antwerpen niet willen of kunnen betalen. Gent vraagt om samen met 13 centrumsteden overleg te plegen. Mechelen en Brugge hebben zich al vragende partij gesteld voor een dergelijk overleg.

SP.A-fractieleidster Yasmine Kherbache noemde de vreemdelingentaks een gevolg van ‘holder-de-bolder-bestuur’. ‘Er was beter eerst overleg geweest met de andere steden.’

‘Daar heb ik geen zin in,’ zegt verantwoordelijke schepen Liesbeth Homans (N-VA) in De Standaard. ‘Hierover is in 2011 onder het vorige stadsbestuur al overleg geweest binnen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. Niemand hield Antwerpen toen tegen. Sterker nog, Gent zei toen: als jullie het doen, doen wij het ook.’

Intussen blijkt dat de vreemdelingentaks van 250 euro een idee was van de voormalige burgemeester Patrick Janssens. ‘Er is in oktober 2011 een ontwerpbesluit van het schepencollege opgesteld waarin een retributie van 250 euro wordt gevraagd,’ zegt Homans. ‘Er waren zelfs minder uitzonderingen dan nu. Enkel studenten moesten minder betalen.’

De motivatie van het stadsbestuur onder Patrick Janssens voor de invoering van deze vreemdelingentaks was naar verluidt dat ‘deze mensen’ nog niks hebben bijgedragen aan de werking van de instellingen in België omdat ze geen andere belastingen betalen.

Voormalig schepen van Loketten Monica De Coninck (SP.A) bevestigt in De Standaard dat deze plannen toen bestonden. ‘Maar de situatie was toen heel anders,’ zegt ze. ‘Na de regularisatie was er een echte toestroom in Antwerpen. Nu lijkt de toestroom veel minder groot.’

Onder druk van zijn eigen SP.A-fractie is de vreemdelingentaks er onder burgemeester Patrick Janssens niet gekomen. (EE)