Omikronvariant rukt op: quarantaineregels aangepast

Mensen die minder dan vijf maanden geleden de laatste dosis van de basisvaccinatie of een boosterprik hebben ontvangen moeten vanaf 10 januari niet langer in quarantaine na een hoogrisicocontact. Dat hebben de ministers van Volksgezondheid dinsdag beslist.

De ministers bogen zich dinsdagmiddag tijdens een Interministeriële Conferentie (IMC) over versoepelingen van de quarantaine- en testregels. De snelle verspreiding van de omikronvariant van het coronavirus dreigt immers grote druk te zetten op de eerstelijnsgezondheidszorg en de testcentra en een stortvloed aan quarantaines uit te lokken. Dat baarde de werkgevers grote bezorgdheid. Het verdwijnen van de quarantaineplicht voor gevaccineerden die een hoogrisicocontact hebben gehad is één van de maatregelen die soelaas moeten bieden, zo blijkt uit een mededeling van de IMC en het coronacommisariaat. Ze hoeven ook geen PCR-test af te leggen. “In een ideale wereld zouden we veel meer PCR-tests inzetten, maar er is een beperking van de testcapaciteit en we moeten focussen op mensen die symptomen hebben”, zo legde Vlaams minister Wouter Beke (CD&V) uit op Radio 1.

De maatregel geldt wel enkel voor wie minder dan vijf maanden geleden de laatste dosis van de basisvaccinatie of een boosterprik heeft ontvangen, en voor jongeren tussen 12 en 17 jaar die hun basisvaccinatie hebben gekregen, ongeacht de datum van vaccinatie. Voorwaarde is uiteraard dat de betrokkenen geen symptomen vertonen. Hen wordt ook gevraagd om extra voorzichtig te zijn en preventieve maatregelen in acht te nemen, zoals het dragen van een mondmasker, afstand houden en contacten met kwetsbare groepen vermijden.

Mensen bij wie de laatste prik van de basisvaccinatie al langer dan vijf maanden geleden is en nog niet geboosterd zijn, moeten zich na een hoogrisicocontact wel nog steeds tien dagen isoleren. Ze kunnen voortaan wel vanaf dag vier uit quarantaine, op voorwaarde dat ze tot dag tien dagelijks een zelftest met een negatief resultaat afleggen. Wie helemaal niet gevaccineerd is, mag vanaf dag zeven uit quarantaine, mits een dagelijkse negatieve zelftest tot dag tien. Mensen die zelf besmet zijn, moeten uiteraard nog steeds in quarantaine. De isolatieperiode kan wel ingekort worden van tien tot zeven dagen, op voorwaarde dat men geen symptomen meer vertoont en een negatieve zelftest kan voorleggen.

Deze maatregelen treden in werking vanaf maandag 10 januari 2022. Tot en met 9 januari 2022 blijven dus de huidige maatregelen van kracht en moeten zij ook volledig worden uitgevoerd. Dit betekent dat een quarantaine die start op 9 januari nog moet worden toegepast volgens de regels die op die dag golden, zo stipt de mededeling aan.

Ook verscheidene andere Europese landen sleutelden tegen de achtergrond van de oprukkende omikronvariant de voorbije dagen aan hun quarantaineregels. Zo halveerde Griekenland de quarantaineperiode voor besmette personen tot vijf dagen. Het VK, Ierland en Spanje brachten de isolatieperiode bij een besmetting terug tot zeven dagen. Italië schrapte dan weer net als België de quarantaineplicht voor gevaccineerden na een hoogrisicocontact.

Marc Van Ranst: ‘Begrip voor aanpassing test- en quarantainestrategie, maar extra risico’

Viroloog Marc Van Ranst heeft begrip voor de aanpassing van de test- en quarantainestrategie waarvoor de Interministeriële Conferentie (IMC) Volksgezondheid dinsdag het licht op groen heeft gezet, maar voegt er wel aan toe dat men een extra risico neemt. “Er gaan namelijk mensen zijn die ondanks hun recente vaccinatie toch omikron krijgen en doorgeven”, aldus Van Ranst, die pleit voor voldoende verantwoordelijkheidszin.

De verschillende ministers van Volksgezondheid beslisten dinsdag onder meer dat mensen die minder dan vijf maanden geleden de laatste dosis van hun basisvaccinatie of een boosterprik hebben gekregen, niet langer in quarantaine moeten na een hoogrisicocontact. Die mensen moeten bovendien ook geen PCR-test meer laten afnemen. “Ik begrijp waarom men die maatregelen neemt. Op die manier wordt de eerstelijnszorg ontlast en wordt een antwoord geboden op de vrees voor absenteïsme in kritische sectoren, maar men introduceert wel een extra risico”, aldus Van Ranst.

Daarom raadt de viroloog recent gevaccineerden die een hoogrisicocontact hebben gehad aan om heel voorzichtig te zijn en in de mate van het mogelijke zo weinig mogelijk mensen te zien en zo veel mogelijk van thuis uit te werken. Daarnaast pleit Van Ranst ervoor om de eerste dagen een FFP2-masker te dragen.

De viroloog hoopt dat met het versoepelen van de quarantaine- en teststrategie – die andermaal verder ging dan wat de experts hadden vooropgesteld – er op het Overlegcomité donderdag niet nog extra versoepelingen worden doorgevoerd.

Van Ranst stipt ten slotte nog aan dat de omikronvariant in eerste instantie vooral in de keel terug te vinden is en niet in de neus. De zelftesten die momenteel op de markt zijn, zijn echter niet geschikt voor een staalname in de keel. Aangezien het enige tijd zal duren vooraleer de tests aangepast zijn, raadt Van Ranst aan om bij het afnemen van een zelftest toch ook te proberen om een staaltje uit de keel te nemen

Werkgevers reageren tevreden

De werkgeversorganisaties zijn tevreden met de versoepeling van de quarantaineregels die de verschillende ministers van Volksgezondheid van het land dinsdag afgeklopt hebben. Omdat het virus verandert, moeten de maatregelen bijgevolg anders, klinkt het bij de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka. Een weloverwogen stap in de goede richting, zegt de Belgische werkgeverskoepel VBO.

“Werkgevers zijn opgelucht dat de ministers van Volksgezondheid het vrij snel zijn eens geraakt over nieuwe quarantaineregels”, zegt gedelegeerd bestuurder van Voka Hans Maertens in een verklaring. “De stilstand dreigde in heel wat sectoren als we de komende weken de oude regels zouden aanhouden. Het virus verandert, en dan moeten onze maatregelen mee wijzigen.”

Ook het VBO juicht de beslissingen toe. “De nieuwe quarantaineregels zijn een weloverwogen stap in de juiste richting om een volledige implosie van het gezondheidsstelsel en de economie te voorkomen, zonder evenwel de strijd tegen omikron uit te hollen”, reageert CEO Pieter Timmermans. “Wij zullen nu verder nauwgezet de absenteïsmecijfers opvolgen, samen met onze leden-sectorfederaties, zodat snel de situatie op het terrein kan gemonitord worden. Verder roep ik iedereen op om de sanitaire regels (mondmasker en afstand houden) strikt op te volgen en zich te laten vaccineren omdat dit laatste op dit ogenblik een van de meest adequate middelen is tegen het coronavirus.”