Het is nu of nooit voor het ‘Pacte d’Excellence’, de geplande, diepgaande hervorming van het Franstalig onderwijs.
Het Pacte d’Excellence, nog in de steigers gezet door toenmalig minister van Onderwijs Joëlle Milquet (CDH), geldt als hét prestigeproject van deze Franse Gemeenschapsregering. Het Franstalig onderwijs heeft een beroerde reputatie: het is duur en ondermaats tegelijk. Het pact wil die euvels verhelpen met onder meer de invoering van een brede eerste graad – alle Franstalige leerlingen moeten in de toekomst van de derde kleuterklas tot het derde middelbaar hetzelfde onderwijs genieten – en een scherpe monitoring van scholen en hun prestaties. Ook aan de plaag van het zittenblijven, die de Franse Gemeenschap 420 miljoen euro per jaar kost, wil het pact paal en perk stellen. ‘De hervorming is zeker een stap in de goede richting’, zegt onderwijssocioloog Dirk Jacobs. ‘Dit is het resultaat van het besef dat het Franstalig onderwijs een reuzegroot probleem heeft. Toen ik tien jaar geleden in Franstalig België zei dat met name in Brussel slecht onderwijs wordt aangeboden, waren pek en veren mijn deel. Intussen is daar een brede consensus over gegroeid. Dat is op zich al een kleine revolutie.’
Er blijven nauwelijks zes maanden over om de complexe hervorming door het parlement te krijgen.
Na duizenden uren onderhandelen met stakeholders binnen en buiten het onderwijs – schoolbesturen, vakbonden, onderwijsexperts, ouders, werkgeversorganisaties – werd in december 2016 het meer dan 300 pagina’s tellende Pact d’Excellence plechtig ondertekend. Maar intussen laat de politiek de zaak versloffen, want al die ronkende plannen moeten tot nader order nog in decreten worden omgezet. En de klok tikt. ‘Bijna alles nog te doen’, kopte de krant Le Soir begin deze week. Er blijven, rekening houdend met de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen, nauwelijks zes maanden over om de complexe hervorming door het parlement van de Franse Gemeenschap te krijgen. Kopstukken van de Franstalige onderwijsvakbonden vrezen daarom dat er van de hele hervorming niet veel meer in huis komt. De verstandhouding tussen coalitiepartners PS en CDH heeft immers een flinke deuk gekregen sinds de mislukte poging van CDH-voorzitter Benoît Lutgen om de meerderheid te vloeren. En bij de MR, die nodig is om cruciale delen van de onderwijshervorming die een tweederdemeerderheid behoeven mee goed te keuren, zitten een aantal uitgesproken tegenstanders van het pact.
Zonder voldoende politieke steun dreigt de noodzakelijke onderwijshervorming er niet te komen of hopeloos te verwateren. ‘Het pact is ambitieus maar fragiel’, aldus Dirk Jacobs. ‘Met name omdat het sowieso twee decennia zal duren voordat het helemaal is uitgerold. Dat vergt dus een breed politiek draagvlak, en dat is op dit moment de achilleshiel van deze hervorming.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
