‘Nieuwe staatshervorming mag niet opnieuw een politiek compromis worden, maar moet zorg en patiënt centraal stellen’

Ons gezondheidszorgsysteem kraakte maar hield stand tijdens de pandemie, schrijft Xavier Brenez van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Maar de versnippering van bevoegdheden moet in een komende staatshervorming aangepakt worden.

Door de pandemie daverde onze samenleving op zijn grondvesten en werden velen tot het uiterste gedreven. Hoewel er vandaag nieuwe varianten opduiken, gaat het stof stilaan liggen en is er tijd voor analyse. Er zijn heel wat lessen te trekken voor het toekomstige gezondheidsbeleid. De ziekenfondsen hebben tijdens de crisis een sleutelrol gespeeld en lieten zien dat ze zich snel kunnen aanpassen.

De crisis was een ongeziene test voor ons gezondheidszorgsysteem. Het kraakte maar hield stand. De pandemie heeft daarbij de zwakke punten op onverbiddelijke wijze blootgelegd. De versnippering van de bevoegdheden stond een coherente en efficiënte aanpak van de pandemie in de weg.

‘Nieuwe staatshervorming mag niet opnieuw een politiek compromis worden, maar moet zorg en patiënt centraal stellen’

Dat er iets moet veranderen, daar is iedereen het over eens. Over de wijze waarop, zal nog veel inkt vloeien. Zowel in het Vlaamse als in het Federale Parlement werden commissies gelanceerd, en de burger zal de komende maanden ook zijn mening kunnen geven.

Een nieuwe staatshervorming mag niet opnieuw een politiek compromis worden, zoals met de 6e staatshervorming. Toekomstige hervormingen moeten vertrekken vanuit een duidelijke visie met concrete gezondheids(zorg)doelstellingen waarbij de volksgezondheid en de patiënt centraal staan. Niet enkel de bevoegdheidsverdeling moet beter, maar ook de samenwerking tussen de verschillende beleidsniveaus, met een belangrijke coördinerende rol voor de federale overheid. Laten we hopen dat de discussies hierrond in de komende maanden sereen en objectief zullen verlopen.

Sleutelrol

Alle actoren in ons gezondheidszorgsysteem hebben zich een beetje moeten heruitvinden. De uitzonderlijke omstandigheden hebben ook de ziekenfondsen gedwongen om zich snel aan te passen. De ziekenfondsen hebben kunnen aantonen dat zij efficiënte operatoren waren, aangezien zij in staat bleken om alle noodzakelijke wetswijzigingen door te voeren en te integreren zonder te verzaken aan hun verplichtingen ten aanzien van hun leden en de zorgverleners.

Van bij het begin moest er snel geschakeld worden. De ziekenfondsen speelden een belangrijke rol in de ontwikkeling en implementatie van de nieuwe nomenclatuurcodes voor de terugbetaling van telegeneeskunde en beschermend materiaal.

De interactie met de leden moest helemaal herbekeken worden, zeker toen de ziekenfondskantoren moesten sluiten. Zo werd het gebruik van videoconferenties met de leden gelanceerd. Iets wat duidelijk door onze leden gesmaakt werd en ook in de toekomst verder gebruikt zal worden. Voor de opvolging van de arbeidsongeschiktheid werd ook overgeschakeld op teleconsultaties, die voor bepaalde pathologieën echt een meerwaarde hebben. Ook buiten de context van een pandemie kan deze werkwijze het leven van onze leden vergemakkelijken.

‘De ziekenfondsen hebben kunnen aantonen dat zij efficiënte operatoren waren’

In het vaccinatiedossier leverden de ziekenfondsen een essentiële bijdrage. Samen met het Intermutualistische Agentschap maakten ze het mogelijk om 1,2 miljoen personen te selecteren als prioritair voor de vaccinatie. Bovendien werden al onze informatiekanalen ingezet om onze leden te informeren en te sensibiliseren over de vaccins. Preventie en gezondheidspromotie behoren immers tot de kerntaken van de ziekenfondsen.

De contactopvolging bleek een zeer grote uitdaging: in een tijdspanne van enkele weken moesten 2000 mensen gemobiliseerd worden en er moest een systeem worden opgezet met een callcenter en field agents. In de 3 gewesten werden de ziekenfondsen aangeduid om het project op te starten. De beginperiode verliep omwille van de korte voorbereiding wat moeilijk, maar daarna begon het federale IT-platform goed te werken en bewees het systeem zijn doeltreffendheid.

Noden

Door de grote focus op het beheren van de pandemie, vielen verschillende belangrijke werven zo goed als stil. Denken we maar aan de hervorming van de ziekenhuisfinanciering en van de nomenclatuur. Deze moeten nu opnieuw gelanceerd worden. Door de pandemie werden behandelingen en screenings uitgesteld en ook hier is een inhaaloperatie bezig.

De pandemie geeft ons bijkomende uitdagingen. Experten waarschuwen voor een ’tsunami’ van mentale problemen in de komende jaren. Opnieuw zal ons gezondheidszorgsysteem snel moeten schakelen om de juiste oplossingen te formuleren. Een bijzondere aandacht zal moeten gaan naar de mentale gezondheid bij jongeren, een groep die in het bijzonder geraakt werd tijdens de pandemie.

2020 laat me beseffen hoe uitdagend en uitzonderlijk deze periode is geweest voor ons, als mens, als samenleving en als ziekenfonds. Wij moeten ons gelukkig prijzen dat we konden terugvallen op een sterke sociale bescherming in tijden van crisis. Het is dan ook cruciaal dat we hierin verder blijven investeren en dat we de nodige hervormingen doorvoeren om ons gezondheidszorgbeleid te versterken. Laten we dus de nodige lessen trekken uit de ervaringen van het afgelopen jaar. De burger rekent daarop.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content