Het ziet ernaar uit dat er dan toch een evaluatie van de euthanasiewet komt. Dokter Marc Cosyns hoopt alvast dat de politiek zich daarbij niet zal blindstaren op een eventuele uitbreiding van de huidige wet.
Tien jaar bestaat de euthanasiewet ondertussen. En eindelijk lijkt er wat sereniteit in het debat te zijn gekomen. Dat bleek vorige week nog in zaal M van de Senaat, waar de tweejaarlijkse wetenschappelijke prijs André Prim werd uitgereikt aan onderzoekster Evelien Delbeke voor haar doctoraatsverhandeling over de juridische aspecten van zorgverlening bij het levenseinde.
Tijdens een debat gaven de senatoren van CD&V, Open VLD, N-VA en SP.A te verstaan dat hun partijen bereid zijn om te praten over een aanpassing van de euthanasiewet. Aangezien ook Groen daar open voor staat, is er aan Vlaamse kant dus een ruime meerderheid. En ook aan Franstalige kant zouden de geesten langzaam maar zeker aan het rijpen zijn. Een nieuw euthanasiedebat lijkt vandaag dus niet zo vergezocht meer te zijn.
‘Op zich een goede zaak’, zegt Marc Cosyns, huisarts en docent medische ethiek en deontologie aan de Universiteit Gent. ‘Zolang men zich tenminste niet blindstaart op de discussie rond euthanasie voor minderjarigen en wilsonbekwamen.’
Waarom niet?
Marc Cosyns: Omdat we dan vanzelf in een levensbeschouwelijk non-debat zullen belanden. Tien jaar geleden zijn er drie wetten gemaakt die verband houden met sterven: de euthanasiewet, de wet over palliatieve zorg en de patiëntenrechtenwet. Toen was het nog onmogelijk om alle medische handelingen rond het levenseinde samen te behandelen. Maar ondertussen is euthanasie – waarmee ik het stopzetten of niet meer opstarten van behandelingen met een zelfbepaald afscheid bedoel – ook in de christelijke zorgsector aanvaard geraakt en hebben artsen en zorgverleners al heel wat ervaring opgedaan. Vandaag is het dus wel degelijk haalbaar om die drie wetten samen te evalueren. We moeten naar een situatie waarbij patiënten en hun naasten erop kunnen vertrouwen dat zij de zorg krijgen waar ze nood aan hebben maar ook geholpen worden bij het sterven op de manier die hun eigen is. Niet euthanasie voor iedereen dus, maar zorg voor iedereen.
Het sterven mag niet worden losgekoppeld van de medische handelingen die daaraan voorafgaan?
Cosyns: Zoiets. Stervensbegeleiding maakt deel uit van de gezondheidszorg, waarbij we als zorgverleners met de patiënten en hun naaste omgeving overleggen wat ze nog willen. Dat kan dus ook gaan over het stopzetten of niet meer opstarten van allerlei medische zorghandelingen. Daarbij vind ik het zeer belangrijk dat er een duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen enerzijds patiënten die ondraaglijk lijden, en anderzijds burgers die niet meer verder willen leven. Ook over die laatste groep zou er het best een debat worden gevoerd, maar dan wel los van die over de relatie tussen zorgverleners en patiënten. Als alles op één hoop wordt gegooid, zal dat nergens toe leiden. Dan belanden we weer in een discussie over absolute zelfbeschikking, en dat is – zoals u weet – not done in alle godsdiensten. (AP)
