Nederlandse minister geeft gebrek aan empathie toe in discussie over Europese solidariteit

Eerste minister van Nederland Mark Rutte © Reuters

‘Ons standpunt over de coronabonds is blijven hangen, maar het standpunt van solidariteit niet. Ik heb mijn boodschap te weinig empathisch gebracht.’ In een opmerkelijk interview met televisiezender RTL Z heeft de Nederlandse minister van Financiën Wopke Hoekstra dinsdag toegegeven dat hij zich minder hard had moeten opstellen in de discussie over wat Europa kan doen om Italië, Spanje en andere landen die hard getroffen zijn door de coronapandemie te helpen.

De harde opstelling van Nederlandse premier Mark Rutte en zijn minister van Financiën Hoekstra zorgt al dagen voor verontwaardigde reacties. Nederland is een van de landen die niet willen weten van de uitgifte van gemeenschappelijk schuldpapier – coronaobligaties – om de crisis het hoofd te bieden, maar vindt het ook niet opportuun om het Europese noodfonds ESM in te zetten. Daarvoor is het nog te vroeg, zei Hoekstra vorige week.

Rutte en Hoekstra zorgden voor irritatie bij hun Europese partners, maar toonden zich bovendien weinig medelevend met de landen die het zwaarst te lijden hebben onder de verspreiding van het nieuwe coronavirus. Zo bestond Hoekstra erin de Europese Commissie te vragen waarom Spanje en Italië de voorbije jaren geen buffers hebben opgebouwd, en landen als Nederland en Duitsland wel. Een groep vooraanstaande Italianen, vooral burgemeesters, zei dinsdag in een open brief dat Nederland “niet ethisch en niet solidair” is en dat het overleven van de Europese Unie op het spel staat.

De Portugese eerste minister Antonio Costa noemde het gedrag van Hoekstra zelfs “weerzinwekkend, kinderlijk en gevoelloos”. Die kritiek blijkt aangekomen te zijn bij de Nederlander.

“Als je zoveel storm oogst als wij nu hebben gedaan, dan heb je het kennelijk niet goed gedaan. Wat we niet willen is heel goed overgekomen, maar wat we wel willen, niet. Dat had ik beter moeten doen.” Volgens Hoekstra is te weinig blijven hangen dat Nederland zich wel degelijk solidair wil opstellen.

Op de vraag welke inspanningen Nederland dan wel wil leveren in Europees verband, ging Hoekstra niet in bij RTL Z. “Dit is in eerste instantie een gezondheidscrisis. Ik ben voortdurend met de collega’s in gesprek. Een sterke Europese Unie is ook in ons belang, we hadden dat beter naar voren moeten brengen.”

Ook in Nederland zelf ligt Hoekstra onder vuur. Nadat de voormalige en huidige voorzitter van de Nederlandse centrale bank, Nout Wellink en Klaas Knot, al opgeroepen hadden tot meer solidariteit, deden ook tientallen vooraanstaande economen dat dinsdag. “Wij roepen de Nederlandse regering op nu de koers te wijzigen en een Europese aanpak te ondersteunen”, luidde het in een open brief. Ze willen dat het ESM wordt aangesproken om lidstaten kredieten aan te bieden.

Op vraag van de Europese leiders, die er zelf niet uitraakten, buigen de ministers van Financiën van de eurozone zich over de vraag wat Europa kan doen. Op 7 april komen zij daarover bijeen. Ook Hoekstra neemt aan dat overleg deel.

Partner Content