Naar een Vlaams Silicon Valley voor starters

In de eerste drie maanden van dit jaar gingen in België ruim 3.100 bedrijven failliet. ‘Vooral startende ondernemingen zijn gevoelig voor financiële problemen door gebrek aan ervaring en kennis’, stelt Bart Denoodt, ceo van Steria en actief bij Byro. ‘Een Vlaams Silicon Valley waar starters de weg wordt gewezen, kan een oplossing bieden.’

Ruim 3.100 bedrijven in België gingen in de eerste drie maanden van dit jaar failliet, de helft daarvan in Vlaanderen. Vooral startende ondernemingen zijn gevoelig voor financiële problemen. In 2013 waren er al 5% minder ondernemingen in België dan het jaar daarvoor. Het mag duidelijk zijn: we verliezen ondernemerstalent, of we ontplooien alleszins niet het talent dat er wél is. Dat komt omdat jonge ondernemers opkijken tegen de fiscale maatregelen, omdat ze te weinig financiële kennis hebben, gebrek aan ondersteuning ondervinden en tegen een administratieve doolhof aankijken.

Uit de screening van de Vlaamse gemeenschap komen erg herkenbare tekortkomingen aan het licht: ondernemers hebben vaak te veel personeel en te weinig werk, ze steken te veel eigen financiële middelen in de zaak, waardoor ze zichzelf soms jarenlang geen loon uitbetalen, en ze zijn vaak te soft voor wanbetalers. Vooral jonge en startende ondernemingen zijn in dit bedje ziek, ze hebben immers nooit echt goed geleerd hoe het moet.

Jonge ondernemers vinden nog niet altijd de weg naar het ondernemersloket waar ze terecht kunnen met vragen over bijvoorbeeld financiële ondersteuning, verzekeringen, HR-beleid en over de vele fiscale maatregelen. Bij veel starters ontbreekt ook de commerciële drive. Tot welke markten willen ze zich richten? Kunnen ze die markten ook bedienen als de vraag daar is? Hoe positioneren ze zich? Hoe benaderen ze verschillende sectoren? Hoe geraken ze binnen bij de overheid en Europese instanties? Het gebrek aan kennis en ervaring bij veel jonge ondernemers maakt dat ze echt nood hebben aan advies over de aanpak.

Ik ben voorstander om een soort Vlaams Silicon Valley te creëren. Een community van jonge ondernemers, een plaats waar vergaderingen plaatsvinden, entrepreneurs komen spreken over hun ervaring en de juiste mensen gerekruteerd kunnen worden tijdens jobbeurzen. Een plaats waar initiatieven gekanaliseerd worden en waar specialisten aanwezig zijn om starters advies te geven op basis van de sector waarin ze actief zijn en – bijna letterlijk – de weg te wijzen naar de juiste plaats om hun producten en diensten optimaal te ontwikkelen. Talent in België houden is één van de grootste uitdagingen die de overheid te wachten staat.

Daarnaast moet de mentaliteit ten aanzien van ondernemers in ons land dringend veranderen. Een ondernemer die faalt, komt op een zwarte lijst terecht. Een tweede kans en een nieuwe lening bij de bank zijn uitgesloten. De stempel die ze voortaan dragen, is in ieder geval gratis, maar vooral onvermijdelijk. Meestal komen ze niet of maar heel moeilijk weer aan de bak of herbeginnen ze met een gigantische achterstand. Jonge ondernemers moeten daarentegen voelen dat ze na een mislukking professioneel wel nog altijd een toekomst hebben.

De belangrijkste rollen om die attitudewijziging door te voeren, zie ik weggelegd voor de overheid, de financiële wereld en de universiteiten. Zij moeten in eerste instantie anders naar starters kijken, ze vlotter motiveren, coachen en ondersteunen. Het is zeker zo dat de overheid nu al veel moeite doet om starters te ondersteunen: de winwin-lening, administratieve vereenvoudiging en fiscale steunmaatregelen.

Maar de overheid zou zélf het goede voorbeeld kunnen en moeten geven door zelf aan te kopen bij start-ups. Dan geef je ze écht een start. De starters zelf laten de publieke sector vaak links liggen, omdat bijvoorbeeld referentiebrieven en een bepaalde grootte en groei noodzakelijk zijn. De overheid kan wel degelijk het verschil maken om starters in België te houden. Meer starters in België zorgt voor meer tewerkstelling, meer kennisbehoud en -uitbreiding, meer innovatie, meer samenwerking tussen universiteiten en entrepreneurs, een veranderend consumptiegedrag en meer taksen en belastingen voor de fiscus – ook niet onbelangrijk.

België hééft veel ondernemersbloed, maar we moeten opnieuw naar het België van de starters. Het België waar starters de kans krijgen om te starten. En om opnieuw te starten.

Bart Denoodt, CEO Steria en actief bij Bryo