De stroomstoring van zondag in Zuid-Amerika hield miljoenen mensen in het donker. De vraag dringt zich op wat de kans is dat een dergelijke uitval van elektriciteit bij ons voorkomt.
Op zondagochtend werd het donker voor ongeveer vijftig miljoen mensen in Argentinië, Uruguay, Paraguay en sommige steden in Chili. Een grootschalige stroompanne heeft ervoor gezorgd dat de landen tot in de namiddag compleet zonder stroom zaten. Inmiddels zijn de grootste problemen opgelost.
Volgens Dirk van Hertem, hoofddocent aan de faculteit ingenieurswetenschappen van de KULeuven, is het nog onduidelijk wat er gisteren precies is gebeurd in Zuid-Amerika. Het zal nog even duren voor daar verandering in komt. Er kunnen namelijk verschillende elementen aan de basis liggen van een stroomuitval. Waarschijnlijk ging het zondag om een generator die uitgevallen is, wat op zijn beurt andere problemen veroorzaakte.
‘Aangezien er nog niet geweten is wat er in Zuid-Amerika is gebeurd, kan dit onmogelijk vergeleken worden met Europa’, vertelt Tom Demeyer, woordvoerder van Elia, de beheerder van het Belgische transmissienet. ‘De laatste keer dat we echt in de buurt kwamen van een Europese blackout was in 2006. Door een actie in Duitsland waren er stroomtekorten in België. Maar dat betekent niet meteen dat er sprake is van een blackout waar er helemaal geen energievoorziening meer is.’
De laatste keer dat we echt in de buurt kwamen van een Europese blackout was in 2006.
Volgens het rapport van Elia ontsnapte het West-Europese energienetwerk toen op het nippertje aan een totale instorting. Een noodplan en afschakelmechanismen die overbelasting van het net tegengaan hebben dat vermeden.
De kans dat alle stroom uit zou vallen in (delen van) Europa is volgens Demeyer heel klein. Alle incidenten op het net worden gerapporteerd en op basis daarvan worden berekeningen gemaakt over de stabiliteit en betrouwbaarheid van het hoogspanningsnet. Het Europese net blijkt de beste leerling in de klas te zijn met een betrouwbaarheid van maar liefst 99,999%.
Toch zijn er in Europa enkele voorbeelden van grote uitvallen, zo bijvoorbeeld ook in 2003 in Italië waar er sprake was van een complete blackout. Maar dat soort gevallen zijn uitzonderlijk en vaak van korte duur. ‘Een systeem met complete zekerheid en veiligheid is niet kosteneffectief en bestaat dus niet’, vertelt van Hertem.
‘Op Europese schaal zorgen meerdere samenwerkingsverbanden ervoor dat de verschillende systemen op elkaar afgestemd worden’, zegt Demeyer. Die samenwerkingen zijn volgens Demeyer van groot belang, aangezien het Europees energienet intens met elkaar verbonden is. Een van de instellingen die instaat voor een betere communicatie tussen landen is Coreso. De organisatie zorgt ervoor dat de energiebehoeften van elk land op elk moment gekend zijn en registreert geplande werken.
Ook Elia is bezig met verbindingen te maken tussen België en de buurlanden. Wanneer er dan ergens een stroomtekort opduikt, gepland of ongepland, kunnen buurlanden bijspringen. ‘Als er ergens een stroomtekort dreigt, wat zelden gebeurt, kunnen wij aan industriële klanten vragen wat minder te verbruiken’, zegt Demeyer. ‘Hierdoor is de kans zeer klein dat wij hier ooit geheel in het donker komen te zitten.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
