Walter Pauli

‘Na de N-VA is het tijd dat de hele Wetstraat in beweging komt’

‘Moet de politiek niet fundamenteel anders denken?’, vraagt Walter Pauli zich af na de overweging van hoogleraar en fiscaal specialist Michel Maus om een nieuwe technocratische partij te stichten.

Was het geen typisch bericht in een nieuwsarme paasvakantie: hoogleraar en fiscaal specialist Michel Maus overweegt om een nieuwe, technocratische partij te stichten? In De Morgen kondigde hij aan dat hij naar de kiezer wil met een partij met alleen maar professoren.

Na de N-VA is het tijd dat de hele Wetstraat in beweging komt

Michel Maus is natuurlijk niet de eerste academicus die denkt het beter te weten en te kunnen dan de beroepspolitici. Hij heeft voorgangers in het hele politieke spectrum, van de libertair-rechtse Pim Fortuyn, een gewezen hoogleraar arbeidsvoorwaardenvorming aan de Erasmusuniversiteit van Rotterdam, tot de gematigd-linkse Romani Prodi, gewezen hoogleraar industrieel beleid en industriële organisatie aan de universiteit van Bologna. Het is alvast één argument dat pleit voor deze docent fiscaal recht aan de universiteiten van Brussel, Antwerpen en Gent: oneerbaar is zijn ambitie niet.

Het is moeilijk om op Michel Maus een politiek etiket te plakken. In 2012 was hij kortstondig verbonden aan het kabinet van SP.A’er John Crombez. Dat heeft hem sindsdien niet belet om de socialisten ervanlangs te geven. Links of rechts, het zal Michel Maus een zorg zijn. Hij wil een efficiënte en eerlijke fiscaliteit.

Dat maakt de man dubbel zo interessant. Een fiscaliteit die links noch rechts is, kan dat wel? Tot op zekere hoogte: ja. Zelfs een thema als belastingen overstijgt vandaag de oude barrières tussen links en rechts. De meeste belastingbetalers willen namelijk wezenlijk hetzelfde: een faire fiscus. Een overheid die doelmatige, rechtvaardige en redelijke belastingen heft. Vandaar ook de breed gedragen roep om een tax shift. Een groot deel van de bevolking wil correctere belastingen betalen, het is aan de politici om eruit te raken hoe dat moet. Maar dat lukt ze voorlopig niet.

Veel liberalen en N-VA’ers verzetten zich tegen de meeste belastingverhogingen. Socialisten reageren dan weer heel defensief op vragen tot lastenvermindering. Beide kanten komen er niet goed uit. Niet omdat ze dom of boosaardig zijn, maar omdat het ingaat tegen hun politieke opvattingen. Het is een taaie reflex, ingebakken in het DNA van hun partij. Die partijen zijn ooit ontstaan als een logische reactie op belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen in de vorige eeuw.

Maar hoe relevant zijn die partijen en hun ideologie vandaag nog? Hebben ze nog de juiste recepten om de problemen van deze tijd te tackelen? De meeste partijen stellen vast dat hun eigen kiezers over steeds meer kwesties steeds minder van mening verschillen met de kiezers van de concurrentie. Tegelijk blijken de eigen leden het onderling steeds vaker met elkaar oneens. Laat staan dat men met de eigen boodschap massaal nieuwe kiezers overtuigt.

Hoe relevant zijn partijen en hun ideologie vandaag nog?

Een paar jaar geleden bracht een groot onderzoek van de SP.A. naar de opvattingen van haar leden aan het licht dat de Vlaamse socialisten over de meest elementaire politieke kwesties (ook de sociaaleconomische) fundamenteel verdeeld zijn. Het enige wat hen bindt, is hun liefde voor hun naam, en hun gehechtheid aan hun partij. Dat is niet het beste argument om nieuwe kiezers te overtuigen.

In die zin heeft de spielerei van Michel Maus meer het momentum mee dan soortgelijke oproepen in het verleden. Na de N-VA, die zichzelf van taalpartij omvormde tot een conservatieve bond, is het tijd dat de hele Wetstraat in beweging komt. Alleen lijkt zijn ‘zakenkabinet’ een fout antwoord (tien professoren beslissen niet beter dan tien politici) op een juiste vraag: moet de politiek niet fundamenteel anders denken?

Koude Oorlog

Waar veel bij het oude blijft, loopt uiteindelijk alles vast

Volstaan de oude inzichten en bestaande regels over de scheiding van kerk en staat nog voor de nieuwe, multireligieuze samenleving? Denken we echt dat de concepten van de Koude Oorlog zomaar over te zetten zijn naar conflicten als Oekraïne of de Islamitische Staat? Kunnen de vredesbeweging en de linkse partijen zich vandaag nog tevreden stellen met varianten op hun oude oppositie tegen de wapenwedloop van toen? Is onze hele socio-economische ordening aangepast aan het werk van de toekomst?

En wat met de relatie tussen de burger en de sociale media? Twitter en Facebook zijn alom aanwezig, maar geven niet snel thuis als het over privacy gaat, of over het betalen van belastingen – en kijk, daar is Michel Maus weer.

Een taximaatschappij als Uber, die vanuit de VS opereert en die dat via sociale media doet: meer is er vandaag niet nodig om ons sociaal model in verlegenheid te brengen. Waar veel bij het oude blijft, loopt uiteindelijk alles vast.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content