N-VA wil opnieuw voorkeur voor wie in eigen streek wil blijven wonen, Open VLD niet overtuigd
In de 100 gemeenten met de duurste vastgoedprijzen of hoogste percentage inwijkelingen moet 20 tot 40 procent van de grote woonprojecten voorbehouden worden voor de eigen inwoners en hun kinderen. Zo wil de N-VA het ‘Wonen in Eigen Streek’ nieuw leven inblazen. Coalitiepartner Open VLD is alvast niet overtuigd van het voorstel.
‘We maken ons sterk dat we een voorstel uitgewerkt hebben dat de toets van het Grondwettelijk Hof en het Europees Hof van Justitie kan doorstaan’, zegt Vlaams parlementslid Lorin Parys, die verwijst naar een eerder decreet dat eind 2013 de toets van het Grondwettelijk Hof niet overleefde.
‘Concreet creëren we een kader waardoor het voor mensen die een nauwe band hebben met een gemeente waar het duur is om wonen, makkelijker wordt om er te blijven wonen. We focussen daarbij op mensen die niet in aanmerking komen voor een sociale woning, maar ook niet rijk genoeg zijn om alleen op te boksen tegen de stijgende vastgoedprijzen. We doen dat door private projectontwikkelaars te verplichten hun aanbod aan te passen en 20 procent van een nieuwe ontwikkeling voor te behouden voor Wonen in Eigen Streek. Voor publieke ontwikkelingen wordt dat 40 procent’, licht Parys toe.
De N-VA focust zich op gemeenten die het duurste zijn om een woning of bouwgrond te kopen, en gemeenten die het meest onder druk staan door inwijking. De partij vermoedt dat het gaat om een vijfde van de Vlaamse gemeenten. In de gemeenten die in aanmerking komen en in het systeem willen stappen, wordt in elk privaat woonproject van een zekere omvang 20 procent van de woningen of kavels gereserveerd voor gezinnen met lokale binding en een modaal inkomen. Dat kan oplopen tot 40 procent bij grotere projecten van publieke actoren.
De potentiële koper van een zogenaamde ‘Woning-In-Eigen-Streek’ moet in de eerste plaats een lokale binding hebben met de gemeente waar hij of zij wil kopen. Daarnaast zal ook een inkomens- en vermogenstoets worden uitgevoerd. ‘Omdat de projectontwikkelaar weet dat een deel van zijn project voor modale inkomens bestemd is, zal hij binnen zijn project ook woningen aanbieden die aangepast zijn aan de beurs van de modale Vlaming,’ verwacht Lorin Parys.
Wie een Woning-In-Eigen-Streek verwerft, moet 20 jaar eigenaar blijven. Wanneer hij of zij vroeger verkoopt, moet de woning verkocht worden aan iemand anders op de wachtlijst van Wonen In Eigen Streek, of moet er een financiële compensatie worden betaald, aldus nog de N-VA’er.
Open VLD niet overtuigd
Coalitiepartner Open Vld heeft vragen bij het nieuwe N-VA-voorstel. Vlaams parlementslid Mercedes Van Volcem: ‘We vrezen dat ook dit voorstel geen groen licht zal krijgen van het Grondwettelijk Hof. Inwoners zullen goedkoper kunnen kopen dan niet-inwoners, wat in strijd kan zijn met het gelijkheidsbeginsel. Ook geeft het voorstel geen antwoord op de belangrijke opmerking van het Hof dat dit het vrij verkeer in Europa hypothekeert.’
Van Volcem plaatst ook kanttekeningen bij enkele voorwaarden zoals de plicht om 20 procent van de kavels te voorzien voor inwoners met een bescheiden inkomen. ‘Dat zal negatieve effecten hebben voor de andere 80 procent van de woningen die duurder zullen worden. Je riskeert dus dat deze regeling de woningprijzen nog verder de hoogte zal injagen’, aldus Van Volcem.
Ook de eis dat je 20 jaar in de woning moet blijven wonen, is volgens Van Volcem ‘weinig realistisch’. ‘Het is niet meer van deze tijd. Er is steeds meer arbeidsmobiliteit. Mensen leven of werken alsmaar minder hun hele leven op dezelfde plaats. Kortom, we hebben wel wat vragen bij de voorgestelde regeling’, klinkt het.
Als het van Open Vld afhangt moet vooral de belastingdruk bij de aankoop van de woning omlaag. ‘De registratierechten bij de aankoop van een gezinswoning moeten verder naar omlaag. Bart Tommelein is daar volop mee bezig. Wij geloven dat je via belastingverlaging meer succes zal hebben en ervoor kan zorgen dat de Vlaming betaalbaar kan wonen.’