‘Mondmaskers vanaf 6 jaar in scholen: is er wel sprake van een verplichting?’

‘Is er wel sprake van een verplichting van mondmaskerplicht op school vanaf zes jaar?’, vraagt juriste Ayfer Aydogan. Ze houdt de gebrekkige wetgeving en onduidelijke regels op federaal en Vlaams niveau tegen het licht.

Het overlegcomité van vrijdag 3 december jl. heeft inmiddels al voor veel beroering gezorgd. De aangekondigde maatregelen konden weinigen bekoren. De overheid was te laks of te streng, te laat of te voortvarend.

Vooral de beslissing om kinderen vanaf 6 jaar op school een mondmasker te laten dragen, heeft in de samenleving veel weerklank gekregen. Een kleine moeite volgens sommigen, een groot drama volgens anderen en veel onbegrip voor tegengestelde meningen. Ik behoed mij voor het innemen van een standpunt in dat debat en laat dit over aan pediaters, kinderpsychologen, … en leraren. Die laatsten gaan immers voor ieder ander de effecten van een mondmasker op het leerproces, de ontwikkeling en het welbevinden van de kinderen kunnen vaststellen.

Mondmaskers vanaf 6 jaar in scholen: is er wel sprake van een verplichting?

Leraren en scholen zijn trouwens het eerste aanspreekpunt van ouders die hun kind geen mondmasker willen laten dragen. Er zijn de voorbije dagen brieven en e-mails gestuurd naar de school, er is geprotesteerd aan de schoolpoort en er is gevraagd of het echt niet anders kan. De reacties die de ouders hebben gekregen van de school worden via sociale media ook onderling gedeeld. Opvallend is daarbij dat bijna alle scholen antwoorden in de trant van “Wij kunnen er niks aan doen. De overheid heeft deze mondmaskerplicht opgelegd en wij moeten ook maar de regels volgen.”

Aan de oprechtheid van de scholen twijfel ik niet. De vraag is echter of hun antwoord correct is. Moeten kinderen vanaf 6 jaar een mondmasker dragen op school? Is er wel sprake van een verplichting? Als jurist durf ik daarover wél een uitspraak te doen.

De beslissingen van het overlegcomité van 3 december zijn daags nadien verankerd in een Koninklijk Besluit. Dat besluit wijzigt een eerder Koninklijk Besluit dat gepubliceerd werd na een vorig overlegcomité, onder meer door alle verwijzingen naar de leeftijd van kinderen aan te passen naar 6 jaar. Wanneer men deze besluiten naast elkaar legt, komt men tot een zeer merkwaardige vaststelling. De federale overheid formuleert het dragen van een mondmasker door kinderen vanaf 6 jaar als een sterke aanbeveling. Nergens in de Koninklijke Besluiten is een verplichting voor deze kinderen op school terug te vinden! De stelling dat de overheid een mondmaskerplicht heeft ingevoerd aan deze kinderen is dus manifest fout, voor zover men de federale overheid bedoelt.

Is er dan een andere overheidsinstantie die de mondmaskerplicht sinds 3 december heeft opgelegd? Strikt genomen, zou dat kunnen. Het Koninklijk Besluit dat de beslissingen van het recente overlegcomité verankert, bepaalt immers: “in het kader van het leerplichtonderwijs worden de specifieke voorwaarden voor de organisatie van lessen en scholen door de ministers van Onderwijs vastgesteld op basis van het advies van experten, rekening houdend met de gezondheidscontext en de mogelijke ontwikkelingen daarvan. Deze voorwaarden hebben onder meer betrekking op het aantal dagen aanwezigheid op school, de normen die moeten worden nageleefd met betrekking tot het dragen van een mondmasker of andere veiligheidsuitrustingen binnen de inrichtingen (…)”.

In Vlaanderen zou minister van Onderwijs Ben Weyts dus de aanbeveling van het overlegcomité kunnen implementeren in de scholen via een ministerieel besluit. Tot op heden heeft hij dat echter niet gedaan. Meer nog, uit de media blijkt dat hij gekant is en blijft tegen een mondmaskerplicht voor kinderen. Het zou dan bijzonder vreemd zijn dat deze minister een aanbeveling zou verheffen tot een verplichting.

De conclusie is dat er op heden géén mondmaskerplicht geldt in de Vlaamse scholen voor kinderen vanaf 6 jaar. Er is geen enkele juridische beslissing, besluit, decreet of wet van welke overheidsinstantie dan ook waarin die plicht is ingeschreven. Er is alleen een collectieve veronderstelling dat die plicht er is. Scholen die verwijzen naar de overheid om de mondmaskerplicht op enigerlei wijze af te dwingen, zijn helaas niet correct geïnformeerd door hun onderwijskoepel. Het valt te verwachten dat de minister van Onderwijs de komende dagen druk bevraagd zal worden…

De vraag is wat minister Weyts zal doen. Zal hij zelf een juridische basis voor een mondmaskerplicht creëren of zal hij volhouden? Zolang hij niets doet, kunnen kinderen vanaf 6 jaar die zonder mondmasker op school verschijnen in ieder geval aan geen enkele sanctie worden onderworpen.

Ayfer Aydogan is doctor in de rechten en advocaat. Ze is gastprofessor aan de UGent.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content