De komende jaren wil minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) 15 detentiehuizen openen in ons land. In een detentiehuis zit een groep van een 50-tal gedetineerden met korte straffen en een laag veiligheidsrisico hun straf uit en wordt volop ingezet op re-integratie waardoor de kans op recidive aanzienlijk vermindert. Met de komst van de detentiehuizen wil Van Quickenborne inspelen op de toename in gevangenispopulatie die te verwachten valt wanneer vanaf 1 december 2021 ook korte gevangenisstraffen zullen moeten worden uitgevoerd.
Negenennegentig procent van de gedetineerden in onze gevangenissen komt ooit terug vrij. Maar uit een studie uit 2015 van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie blijkt ook dat zo’n 70% van de vrijgelaten gedetineerden uiteindelijk opnieuw voor de rechter verschijnt. Om die recidive tegen te gaan, wordt ingezet op betere begeleiding van gedetineerden.
Eén aanpak die goede resultaten boekt, is die van de detentiehuizen. In detentiehuizen ligt de nadruk op re-integratie en begeleiding en krijgen de gedetineerden meer verantwoordelijkheid bij de invulling van het dagelijkse leven. De detentiehuizen liggen dicht bij de woonplaats wat de sociale integratie mee bevordert. Veroordeelde gedetineerden met een straf tot 3 jaar en jonge first-offenders met een straf van maximum 5 jaar, komen in aanmerking. Veroordeelden voor terrorismefeiten en seksueel delinquenten komen niet in aanmerking. Tegen het einde van de legislatuur wil Van Quickenborne 15 detentiehuizen openen in ons land.
De minister wil een omslag teweegbrengen waarbij de volgende decennia grote gevangenissen plaatsmaken voor diverse detentiehuizen. Momenteel zijn er in ons land 35 gevangenissen met een gemiddelde capaciteit van 270 gedetineerden, maar met uitschieters van meer dan 700 plaatsen. Er komen nog wel twee nieuwe gevangenissen bij in Haren en Dendermonde tegen eind 2022 om het capaciteitstekort op te vangen. De eerste proefprojecten voor detentiehuizen worden eind dit jaar nog geopend.
