Met raad en daad: waarom u zelf ook beter wordt van goed advies te geven

Misschien zit uw vrienden- en familiekring er niet op te wachten, maar toch is het een goed idee om die mensen geregeld goede raad te geven. Zij worden er wijzer van, en u wordt extra gemotiveerd.

In het Eén-programma Iedereen Beroemd zat een tijdje geleden een fijn rubriekje: ‘De adviescommissie’. Dat klinkt als een belegen Wetstraatfenomeen, maar dit keer kwamen er geen politici aan het woord. In deze commissie zaten praatgrage kinderen die goede raad mochten geven aan Bekende Vlamingen. Vooral de episode met zangeres Laura Lynn was onderhoudend: ze had net een nieuwe plaat uit, en vroeg zich af wat ze kon doen om (nog) populairder te worden. Volgens het handvol jonge adviseurs waren er verschillende methodes. Snoepzakjes naar je publiek gooien, bijvoorbeeld. Een pet achterstevoren dragen. Of mode ‘die ze alleen nog maar kennen in Engeland’. Coole woorden gebruiken. En finaal: Engelse les volgen. Vooral dat laatste advies zou weleens een perfecte illustratie kunnen zijn van een win-winsituatie. Voor Laura Lynn kunnen Engelse liedjes natuurlijk haar afzetmarkt vergroten. Maar voor de kinderen, die nog maar aan het begin van hun schoolcarrière staan, is het misschien de aanzet tot een perfecte beheersing van de taal van Shakespeare.

BV-klap uit de boulevardblaadjes? Nee, het is wetenschap. Amerikaanse onderzoekers van de universiteiten van Pennsylvania en Chicago konden bewijzen dat wie advies geeft nadien extra gemotiveerd is om zijn eigen goede raad op te volgen. Ze lieten een groep scholieren advies geven aan jongere leerlingen die moeite hadden met een schooltaak. Daarnaast was er ook een groep die advies kreeg van een leerkracht. Wat bleek? In de maand die daarop volgde, spendeerde de eerste groep (de ‘adviseurs’) zelf méér tijd aan die taak dan de tweede groep. Ze raakten dus extra gemotiveerd door hun eigen advies. Dezelfde onderzoekers deden een soortgelijke proef met volwassenen: zij gaven en kregen goede raad over thema’s zoals gezondheid, werk en financiën. De meesten verklaarden nadien dat ze veel meer motivatie haalden uit het geven van goede raad dan uit het ontvangen ervan.

Zelfvertrouwen

Daar zijn logische verklaringen voor, weet professor sociale psychologie Alain Van Hiel (UGent). ‘In hun studie geven de onderzoekers aan dat het vooral te maken heeft met zelfvertrouwen. Als iemand je vraagt om advies te geven, moet dat wel betekenen dat je er ook iets van kent. Dat geeft je zelfvertrouwen natuurlijk een zetje. Daarnaast zijn er nog een paar hypotheses. Een daarvan is dat je in je geheugen op zoek gaat naar je eigen succeservaringen. Stel dat je al tien dieetpogingen hebt ondernomen en dat je met één van die pogingen een paar kilo’s kwijt bent geraakt. Dan ga je bewust op zoek naar de methode die toen werkte, om daarover advies te geven. En die methode zit dan weer vers in je geheugen. Daarnaast is het bij advies ook cruciaal om concreet te zijn: als je iemand goede raad geeft, is de kans groot dat je heel duidelijke acties voorstelt. Om bij het dieet te blijven: tegen een ander zul je misschien zeggen dat hij alleen nog water mag drinken en drie stukken fruit per dag moet eten. Terwijl je tegen jezelf gewoon zegt dat je wat evenwichtiger moet eten. Dat laatste is een stuk minder concreet, waardoor de kans kleiner is dat het iets oplevert. Maar doordat je alles mooi op een rijtje hebt gezet voor een ander zul je dat bij jezelf ook sneller toepassen.’

Advies geven is eigenlijk een vorm van toneelspelen, vindt Van Hiel. ‘William Shakespeare zei dat treffend in zijn stuk As You Like It: “De hele wereld is een schouwspel en alle mannen en vrouwen zijn enkel acteurs.” Wanneer je iemand advies geeft, ben je verplicht om de rol te vertolken van iemand die weet waarover hij praat. En daarmee overtuig je niet alleen die ander, maar ook jezelf. Door iets te doen, begin je zelf te geloven dat je het kunt. Doen is zijn. Dat klinkt heel Amerikaans, maar het klopt. Bovendien moet je, net als in een toneelstuk, je de rol “eigen maken”. Je moet dus goed nadenken over je advies en het voor een stuk memoriseren. Dat helpt ook weer voor je eigen motivatie.’ Al is er wel één belangrijke voorwaarde om de hele adviestechniek te laten werken, benadrukt Van Hiel. ‘Je moet er ook écht iets van kennen. Als je advies geeft, is het belangrijk om zelf een minimum aan relevante informatie te hebben. Anders is van een win-win geen sprake meer.’ Dan rest u alleen een omgekeerde pet. Maar trek alstublieft uw broek op.