Mes in wachtlijst voor meest dringende noden in gehandicaptenzorg: ‘Geen langetermijnplan’
Alle personen met een handicap die dringend hulp nodig hebben, krijgen binnen de 18 maanden een persoonsvolgend budget waarmee ze ondersteuning kunnen kopen. Dat is de belofte die Vlaams minister van Welzijn WouterBeke doet met zijn Zorginvesteringsplan. De CD&V-minister spreekt van een ‘historische’ en ‘nooit geziene’ inspanning.
Om de wachtlijst voor personen met een handicap aan te pakken, was de regering-Jambon oorspronkelijk van plan om tegen het einde van de legislatuur in 2024 270 miljoen euro extra te investeren. Maar zelfs met die investering zou de wachtlijst de komende jaren langer in plaats van korter worden. Zo zijn er bijvoorbeeld elk jaar 2.000 Vlamingen die automatisch recht hebben op een budget (bv. mensen die omwille van een noodsituatie meteen een budget nodig hebben) en stromen er maar 850 mensen uit. Daarnaast komen er elk jaar ook 1.000 mensen bij met een dringende vraag. Er was dus meer nodig om echt voor een kentering te zorgen.
Daarom besliste minister van Welzijn Wouter Beke om een aantal hervormingen door te voeren en de extra budgetten versneld in te zetten. De beloofde 270 miljoen werd eerder al naar voren geschoven. Van de 270 miljoen is ook al 40 miljoen ingezet. Van de resterende 230 miljoen euro per jaar zal ongeveer de helft (117 miljoen euro) gaan naar de personen met een handicap met de meest dringende noden.
Concreet is het volgens minister Beke de bedoeling dat alle 2.690 Vlamingen in die ‘prioriteitengroep 1’ binnen de 18 maanden een persoonsvolgend budget krijgen. Ter vergelijking: nu is de gemiddelde wachttijd in die groep nog bijna 3 jaar. De belofte van 18 maanden of 1,5 jaar geldt ook voor wie in de komende maanden en jaren in die hoogste prioriteitengroep belandt. ‘Dit is een massieve operatie en een nooit geziene inspanning’, meent de CD&V-minister. Maar ook wie minder acuut ondersteuning nodig heeft en in prioriteitengroep 2 of 3 zit, heeft volgens Beke recht op perspectief. Voor de bijna 4.000 mensen die in groep 2 zitten, worden volgens Beke ‘pistes onderzocht’. Van de meer dan 11.000 mensen in de laagste prioriteitengroep 3 wordt de zorgvraag ‘geëvalueerd’.
Er komt een bevraging die in kaart moet brengen welke zorgvraag zij precies hebben. ‘Mogelijk bestaan er voor hen ook andere oplossingen zoals rechtstreeks toegankelijke hulp of alternatieve ondersteuning’, aldus Beke. De wachtlijst volledig wegwerken zal niet luken, erkent Beke. ‘Maar deze regering zal 1,6 miljard investeren in de gehandicaptenzorg. Dat is niet alleen dubbel zoveel als oorspronkelijk gepland, maar ook een verdubbeling tegenover de 825 miljoen van de vorige Vlaamse regering.’
Gemengde reacties
Bijstandsorganisatie Onafhankelijk Leven reageert verdeeld op het investeringsplan. Dat bijna 2.700 mensen met een dringende zorgvraag sneller een budget krijgen, is een goede zaak. Maar de organisatie betreurt ook ‘dat er voor bijna 15.000 mensen op de wachtlijst nog altijd geen perspectief is’. ‘De regering slaagt er maar niet in om een langetermijnplan op tafel te leggen’, zegt directeur Dave Ceule.
De ingreep betekent goed nieuws voor de bijna 2.700 mensen die in ‘prioriteitengroep 1’ zitten, de groep met de meest dringende noden. Maar dat is voor Onafhankelijk Leven niet genoeg. ‘Met deze maatregelen haalt de overheid de druk van de ketel voor bijna 2.700 mensen met een handicap.
Ceule vindt ook dat de regering er niet in slaagt ‘een langetermijnvisie te ontwikkelen’. ‘Elk jaar groeit het aantal mensen met een handicap aan met 3 procent. Terwijl de huidige wachtlijst nog niet is opgelost, blijft ze intussen dus verder aangroeien. We verwachten dat de overheid een duurzame oplossing uitwerkt voor dit probleem’, aldus Ceule.
Het Vlaams Welzijnsverbond reageert tevreden op de plannen van Beke. Zo vindt de organisatie het een goede zaak dat bijna 3.000 volwassenen met een dringende zorgvraag sneller een budget krijgen. Dat bepaalde groepen ook de komende jaren automatisch recht blijven hebben op een budget is ook ‘goed nieuws’.
‘Dit zal ertoe leiden dat voor heel wat dringende zorgvragers nu een oplossing komt. Daar zijn we erg blij om’, zegt Hendrik Delaruelle, algemeen directeur van het Vlaams Welzijnsverbond. Toch is het plan geen oplossing voor alle wachtenden. ‘Deze inspanning zal de problematiek van de wachtenden in de sector niet oplossen. Ook de komende jaren zullen bijkomende inspanningen moeten gebeuren, zowel in het rechtstreeks toegankelijke zorgaanbod, als in de niet-rechtstreeks toegankelijke zorg’, zegt Delaruelle.