Defensie staat voor een ‘gigantische uitdaging’ met personeelstekort, nieuw materiaal en tegelijk de na te leven engagementen en missies, ook in het buitenland. Defensie is in volle transformatie, aldus admiraal Michel Hofman, de legerbaas. Er moet tijdens de legislatuur massaal aangeworven worden, met streefdoel 10.000.
‘Weinig bedrijven vervangen tegelijkertijd hun productielijnen en leggen zichzelf een fundamentele herstructurering van de organisatie op. Bovendien verwacht men van ons dat we output blijven produceren, dus aan onze operaties deelnemen’, aldus de chef Defensie. De admiraal maakte een vergelijking met de civiele sector, nu het leger de komende jaren nieuw materieel moet integreren. Het gaat om aankopen gedaan tijdens de vorige legislatuur: 34 nieuwe gevechtsvliegtuigen van het type F-35A, 442 Franse pantservoertuigen (382 Griffons en 60 Jaguars), zes mijnenbestrijdingsvaartuigen en vier drones van het type MQ-9B SkyGuardian. Tegen het einde van het decennium komen daar ook nog twee fregatten bij. Het gaat om investeringen van bij elkaar meer dan 9 miljard euro. Andere bewapeningsprogramma’s kondigen zich daarnaast nog aan.
De ‘output’ slaat volgens de admiraal op de 1600 militairen ingezet in operaties of in training voorafgaand aan hun vertrek op missie. Op datum van 19 november waren zo 739 militairen ingezet in operaties, van wie 452 in het buitenland en 279 in steun van de federale politie. Daar komt nog het veertigtal leden van het medisch corps bij die zijn ingezet in de strijd tegen covid-19. Daarnaast ziet Defensie de komende jaren heel wat personeel vertrekken, vooral door de militairen van de babyboom-generatie die op pensioen zullen gaan. Tussen 2 oktober 2020 en 1 januari 2025 zullen zo 5460 militairen het leger verlaten, een inperking van 22 procent van het aantal effectieven. Dat cijfer houdt geen rekening met vertrek tijdens de carrière om uiteenlopende redenen.
Aanwerven
Volgens de admiraal bestaat de uitdaging erin om de 30- tot 45-jarigen, ‘de ruggengraat van onze organisatie’, te behouden tegenover de werkomstandigheden en salarissen aangeboden in andere sectoren. Verandert het beleid niet, daalt het aantal effectieven tot iets minder dan 19.000 militairen en 2000 burgers in 2026. De strategische visie voor Defensie, die in 2016 door de regering-Michel I was aangenomen, voorzag echter in 25.000 voltijdsequivalenten, onder wie een duizendtal burgers.
De generale staf van Defensie bereidt daarom andere initiatieven voor, met toestemming van de nieuwe minister van Defensie, Ludivine Dedonder (PS). ‘De minister en ik zitten op dezelfde golflengte’, aldus de admiraal. De minister maakte van het personeel een prioriteit van haar beleid. In haar beleidsnota onderstreepte ze dat de snelle ombuiging van de dalende curve van het aantal effectieven een ‘conditio sine qua non’ of onvermijdelijke voorwaarde is voor een werkzame Defensie. Tijdens de legislatuur zal Defensie meer dan 10.000 nieuwe mensen aanwerven. Vanaf 2021 zal het leger zich ook organiseren om meer dan 2300 militairen te rekruteren, zoals nu is voorzien. Volgens admiraal Hofman zal de integratie en opleiding van de nieuwe rekruten in vier jaar tijd ‘een uitdaging van erg grote omvang’ zijn.
