Leerkrediet: een rugzak vol vraagtekens

© Belga

Duizenden laatstejaars luisteren jaarlijks naar de uitleg over het systeem van leerkrediet. ‘Je krijgt een rugzakje met punten in van de overheid, dat neem je mee gedurende je hele studieloopbaan. Je zet punten in wanneer je een vak opneemt en wint ze terug als je geslaagd ben voor het vak.’ Loopbaan? Krediet? Rugzak? De termen worden op de achttienjarigen afgevuurd ze weten nauwelijks wat hen overvalt. En meer informatie inwinnen is geen sinecure.

Één van de vier hoofdtaken van het CLB is studietrajectbegeleiding. Maar voor elke middelbare school is deze begeleiding anders. Eric Fonteyne, CLB-medewerker, legt het initiatief van een studieloopbaan begeleiding bij de scholen zelf. ‘De school moet het CLB zelf vragen om mee te werken, via de bijzondere bepalingen worden er jaarlijks afspraken gemaakt rond deze samenwerking.’

Drie prominente middelbare scholen in Antwerpen-centrum, Sint-Ludgardis, het Onze Lieve Vrouwecollege (OLVC) en Sint-Lucas, kunstsecundair onderwijs, leggen uit hoe de studietraject begeleiding van hun laatstejaars in zijn werk ging.

‘We beginnen in oktober al met onze begeleiding naar het hoger onderwijs’, vertelt Ann Cuyt, 3de graad coördinator op de Sint-Ludgardis school. “De leerlingen worden tijdens de lessen Nederlands geconfronteerd met wie ze zijn, hoe ze keuzes maken en welke richting hen uiteindelijk zal leiden naar een gelukkig beroepsleven. Daarnaast worden er beroepsinformatie avonden, een bezoek aan de Sid-in beurs en een praatmoment met studenten aangeboden.’

Of er dan ook een uitleg wordt gegeven over het studiepuntensysteem? Er zijn begeleidende boekjes waarin een beknopte uitleg staat, maar verder wordt er geen nadruk op gelegd.

‘Systeem belemmert studenten’

In Sint-Lucas (KSO) worden de leerlingen vanaf januari aangemoedigd om een bezoek te brengen aan verschillende hogescholen. Tot drie namiddagen mogen ze de school verlaten voor een lesnamiddag op een hogeschool of universiteit. Oud-leerlingen worden in maart uitgenodigd om de zesdejaars te helpen met hun studiekeuze.

Ook het studiepuntensysteem krijgt aandacht in deze voorbereiding. Veronique van Dyck, coördinator van Sint- Lucas KSO: ‘We organiseren één avond voor ouders en leerlingen waar ze een gedetailleerde uitleg krijgen over het leerkrediet. Hiervoor nodigden we vorig jaar een studiebegeleider van de Karel De Grotehogeschool uit. Zij doorprikte die avond de droom van een aantal ouders die hun kinderen binnen enkele jaren met drie diploma’s zagen rondlopen.’

De lezing was ook leerrijk voor Van Dyck en haar collega’s. ‘Het is ons en de ouders van leerlingen nu pas duidelijk dat het systeem studenten belemmert meerdere diploma’s te behalen.’

Els Vochten, coördinator derde graad van het OLVC, betrekt dan weer de KU Leuven in het begeleiden van de laatstejaars. ‘Tijdens de start to study-avond worden begeleiders van de KUL uitgenodigd op de school om een aantal proeflessen te geven en een uitleg te geven omtrent het kotleven, het Leuvense studentenleven en het systeem van leerkrediet. Dit wordt dan gevolgd door een lesuur uitleg door een CLB-medewerker, die opnieuw toelichting geeft over het studiepuntensysteem.’

In de handen van de school

Het CLB heeft ook een webshop met producten, brochures, boekjes omtrent studieloopbaanbegeleiding die scholen kunnen aanvragen. Maar ook hier ligt het initiatief volledig in de handen van de school. Eric Fonteyne gaat jaarlijks in klaslokalen praten over hoe het hogeschoollandschap eruit ziet. Deze uitleg gaat gepaard met een brochure die uitlegt hoe het leerkrediet werkt.

‘Ik merk dat ik weinig respons krijg wanneer ik deze uitleg geef’, stelt Fonteyne. ‘Leerlingen in zo’n klas kijken me soms gapend aan. Maar het is dan ook een abstracte en theoretische uitleg. Voor ons is het belangrijkste dat we ze in een gepaste richting sturen en dat ze verstaan dat studeren niet vrijblijvend is. Ze moeten beseffen dat er gevolgen zijn als ze hun richting niet serieus nemen.’

Vochten (OLVC) geeft aandacht aan een grondige uitleg omtrent het leerkrediet maar benadrukt het feit dat de school en het CLB enkel een oppervlakkige algemene uitleg kan geven. ‘Het is onmogelijk een gepersonaliseerde uitleg te geven voor elke leerling. We zijn ervan bewust dat er talloze valkuilen zijn en dat die in elke hogeschool of universiteit zich op een andere plaats bevind. Een begeleiding naar een juiste keuze is voor een middelbare school prioritair.’

Laatstejaars zijn volgens Vochten ook nog niet bezig met het studiesysteem. ‘Ze focussen zich op een juiste keuze te maken, welke lessen ze willen volgen of in welke stad ze op kot willen. Een puntensysteem lijkt voor een achttienjarige een ver-van-mijn-bedshow.’

Naar een informatiebank?

Coördinatoren, leerkrachten en CLB-medewerkers moeten dus zelf een weg zoeken in het hoger onderwijssysteem. Aan de hand van sites en brochurepakketten moeten ze een coherente uitleg aan elkaar rijgen en die dan doorgeven aan de toekomstige student. Er is geen platform waar men een duidelijk gestructureerde toelichting over leerkrediet kan vinden. Een leerkracht of een CLB-medewerker kan geen antwoord bieden op vragen zoals bijvoorbeeld wat het tolerantiesysteem behelst, welke hogeschool dit systeem gebruikt, of je leerkrediet kan afkopen en zo ja, hoe en waar.

Een informatiebank over het ingewikkelde systeem is dus zeker aan de orde. ‘Maar dit valt ver buiten de bevoegdheid van het CLB of van middelbare scholen’, besluit Eric Fonteyne.

StampMedia / Laura Sear

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content