Kernkabinet neemt besluit over kernuitstap: centrales sluiten en onderzoek naar nieuwe nucleaire technologie

23-12-2021, 06:37 Bijgewerkt op: 25-12-2021, 11:02

Het kernkabinet is het eens geraakt over het dossier van de energiebevoorrading. Dat werd vernomen in regeringskringen. Maar Plan B, de verlenging van twee kernreactoren na 2025, ligt nog steeds op tafel, zegt MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez.

Er is sprake van een ‘versterkt’ plan A, dus een sluiting van alle reactoren, maar ook van investeringen in onderzoek naar kernenergie van de toekomst en de nieuwe kleinere, modulaire kerncentrales. Er komt ook nieuwe wet rond klimaatneutraliteit in 2050 op vlak van energie.

De federale regering wilde voor Kerstmis een akkoord over het dossier. Dat akkoord ligt donderdagmorgen dus op tafel, na verschillende vergaderingen van het kernkabinet de afgelopen weken en ultiem nog een nachtje door onderhandelen.

Zoals bekend was de definitieve sluiting van alle zeven kernreactoren wettelijk voorzien in 2025. Het regeerakkoord herneemt dat, maar liet ook de deur open voor het langer openhouden van de twee jongste centrales Doel 4 en Tihange 3. De eerste piste, waarbij twee gascentrales zouden moeten helpen om de nucleaire energie te vervangen, werd de voorbije weken Plan A genoemd. De piste met de levensduurverlenging, waar de MR grote voorstander van is, werd Plan B genoemd.

Zekerheid staat centraal

In regeringskringen valt te horen dat het kernkabinet een akkoord heeft gesloten waarin zekerheid centraal staat, met name ook bevoorradingszekerheid, zoals afgesproken in regeerakkoord. Plan A wordt versterkt met een ‘sluitend proces’ om het te kunnen uitvoeren, gegeven de onzekerheid die er is gerezen rond de gascentrale in Vilvoorde. Zoals bekend weigerde Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) eerder een vergunning. Uitbater Engie kondigde al aan een nieuwe aanvraag te zullen indienen.

Ons land gaat ook investeren in onderzoek naar kernenergie van de toekomst en de nieuwe kleinere, modulaire kerncentrales. Dat zijn de zogenaamde SMR’s, waar ook Frankrijk en Nederland naar kijken. Er is sprake van 100 miljoen euro. Er komt nieuwe wet rond klimaatneutraliteit 2050 op vlak van energie. De idee is dat gascentrales enkel een overgangstechnologie zijn die moet evolueren naar klimaatneutrale oplossingen.

Een andere regeringsbron merkt echter op dat ‘het nucleaire niet weg is’ en dat het ‘versterkt’ Plan A daar betrekking op heeft. Het akkoord slaat op wat nodig is om de CRM-veiling voor gascentrales te repareren – gezien de onzekerheid rond Vilvoorde – en dat nu wordt gewerkt aan het nucleaire als vangnet, luidt het daar.

De federale regering organiseert om 11.00 uur een persconferentie waar de details van het akkoord uit de doeken worden gedaan.

Plan B ook nog op tafel

Plan B, de verlenging van twee kernreactoren na 2025, ligt nog steeds op tafel. Dat heeft MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez donderdag gezegd op DH Radio.

Minister van Energie Tinne Van der Straeten tweette donderdagochtend dat er wel degelijk een akkoord is over plan A in de regering. Plan A is de eerste piste, waarbij twee gascentrales zouden moeten helpen om de nucleaire energie te vervangen. ‘Er is een akkoord. De stilstand eindigt. Plan A wordt versterkt en wettelijk verankerd. Met de energieswitch richting 100 procent hernieuwbare energie en klimaatneutraliteit is er eindelijk zekerheid.’

Volgens MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez is plan B, de piste met de levensduurverlenging, waar de MR grote voorstander van is, echter nog niet van tafel. ‘De kernuitstap is niet beslist. Er komen nieuwe veilingen om de CRM te redden, maar er komt een rapport van het FANC op 17 januari om de verlenging van de kernenergie te activeren als vangnet. Beslissing in maart’, tweet de MR-voorzitter.

Bouchez gaf donderdagochtend ook tekst en uitleg op de radio en vertelde daar eveneens dat tegen 17 januari een rapport verwacht van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) over de mogelijkheid van de verlenging reactoren na de in de wet voorziene termijn. Op 18 maart volgt dan een beslissing. In de tussentijd wordt bekeken of het probleem van de weigering van een vergunning voor de gascentrale van Vilvoorde kan worden opgelost.

De voorzitter van de Franstalige liberalen heeft het voorts over nieuwe veilingen in het kader van het Capaciteitsvergoedingsmechanisme (CRM), een hypothese die echter door een andere regeringsbron wordt ontkend.

‘Plan B ligt nog steeds op tafel’, zei Bouchez. ‘De wijsheid dicteert dat het nucleaire spoor wordt gehandhaafd.’ Volgens hem kan, in het geval van een besluit over een verlenging van kernenergie op 18 maart, de deadline voor het bestellen van uranium voor de exploitatie van de reactoren die na 2025 worden onderhouden, worden gerespecteerd.

N-VA: ‘Bevoorradingszekerheid is de politieke speelbal van een verdeelde regering’

De N-VA reageert scherp na het akkoord. ‘De bevoorradingszekerheid wordt de politieke speelbal van een verdeelde regering’, zegt Kamerlid Bert Wollants. ‘Na een nacht onderhandelen is men het dus eens geworden om pas in maart te beslissen. Op die manier wordt onze bevoorradingszekerheid de politieke speelbal van een verdeelde regering. Dit is compleet roekeloos ten opzichte van onze burgers en onze bedrijven’, zegt hij.

En ‘mogen we nu eigenlijk weten of het licht uitgaat of blijft branden?’, vraagt Vlaams minister van Energie Zuhal Demir zich af op Twitter. ‘Het is me niet duidelijk wat er beslist is’, schrijft ze.