Dirk Van der Maelen (SP.A)
‘Kaviaargate ondermijnt de geloofwaardigheid van de Belgische politiek, diplomatie en haar reputatie’
Kamerlid Dirk Van der Maelen (SP.A) roept de Senaat op om een deontologisch onderzoek te starten naar senator Alain Destexhe (MR). Die stapte afgelopen weekend op uit de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa na berichten dat hij een vzw zou hebben opgericht die jarenlang gebruikt is om verkiezingen van het autoritaire regime in Azerbeidjan te legitimeren.
Maar liefst 2,5 miljard euro had Azerbeidzjan de afgelopen jaren er voor over om Europese politici, journalisten en zakenmannen te beïnvloeden of om te kopen. En het lukte nog ook, zo bracht voortreffelijke onderzoeksjournalistiek aan het licht. Tonnen geld dat vooral moest dienen om de pr-machine te laten draaien in het voordeel van het regime van president Aliyev. Geld dat nog meer moest dienen om de aandacht af te leiden van grootschalige corruptie in zijn land, net als de veelvuldige schending van mensenrechten.
Kaviaargate ondermijnt de geloofwaardigheid van de Belgische politiek.
Dat het geld goed gespendeerd werd, bewijst het beeld dat velen vandaag hebben van Azerbeidzjan. Sinds vorig jaar houdt het Formule 1-circus er halt en twee keer al was hoofdstad Bakoe kandidaat om de Olympische Spelen te organiseren.
Een van de meest repressieve landen
Naar buiten toe presenteert Azerbeidzjan zich als een (hyper)modern, democratisch en westers land. De realiteit achter de schermen is anders – somberder en veel rauwer, helaas. Zo stelt onder meer Amnesty International vast dat Azerbeidzjan – onafgebroken in handen van de Aliyev-dynastie sinds 1993 – één van de meest repressieve landen ter wereld is. Wie niet in de pas loopt, moet vrezen voor het ‘veiligheidsapparaat’. Alleen al tussen 2012 en 2014 belandden meer dan 90 journalisten, academici en opposanten in de cel. Vandaag, september 2017, ontbreken precieze cijfers, maar het kan haast niet anders dan dat dat aantal veel te hoog ligt.
Kan allemaal goed zijn, maar wat heeft ons land daarmee te maken? Sinds vorige week weten we dat de Azerbeidzjaanse ‘kaviaardiplomatie’ ook twee Belgische (ex-)politici – voormalig parlementslid Stef Goris (ex-Open Vld) en senator Alain Destexhe (MR) – heeft verleid. Een vzw van Goris en Destexhe werd immers – via een omweg in Duitsland – gefinancierd om de stembusgang positief te belichten. Dat Destexhe precies in die tijd ook rapporteur voor de Raad van Europa was en in die hoedanigheid kritische rapporten over Azerbeidzjan zelfs afremde, is – met de nieuwe onthullingen – al iets minder onlogisch. Hij was trouwens niet de enige. Ook Duitse en Italiaanse parlementsleden kregen aardig wat geld toegestopt om het regime van Aliyev te pimpen en te doen blinken.
De bevordering en bescherming van de mensenrechten is altijd al een hoeksteen geweest van ons buitenlands beleid. Daar sol je niet mee.
Geloofwaardigheid
Dat Destexhe intussen ontslag nam uit de Raad van Europa en gewoon ‘verdween’ mag nooit het eindpunt zijn. Als we onze democratische waarden op een overtuigende manier willen uitdragen, zijn we het aan onszelf verplicht om dit uit te spitten. ‘Kaviaargate’ ondermijnt immers niet alleen de geloofwaardigheid van de Belgische politiek, maar ook van onze diplomatie en haar reputatie. In verschillende buurlanden hebben ze dat begrepen en is het parlement in gang geschoten. Meer zelfs, intussen zijn de eerste strafrechtelijke omkoop- en witwasonderzoeken er al opgestart om de dubieuze linken met Azerbeidzjan helemaal bloot te leggen. Ook het Europese parlement is van plan om actie te ondernemen, zo werd vorige week beslist.
Alleen ons land blijft apathisch, in de overtuiging dat met Destexhes’ ontslag de kous af is. Wel, niet in mijn naam. Om die reden zal ik als parlementslid de Deontologische Commissie vatten. Dat moet het startpunt zijn dat moet uitmonden in een grondig onderzoek naar de dubieuze werking en financiering van Destexhe en Goris’ vzw. Het eindpunt? Lessen trekken en duidelijke lijnen uitzetten over wat kan en niet kan. Met duidelijke gevolgen voor wie zijn vingers verbrandt in naam van de Belgische politiek en de Belgische diplomatie.
De bevordering en bescherming van de mensenrechten is altijd al een hoeksteen geweest van ons buitenlands beleid. Daar sol je niet mee. Dat moreel leiderschap draag je uit. Overal. Dat premier Charles Michel en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders dat misschien nog eens moeten duidelijk maken op het volgende liberale ‘kumbaya’-moment met de collega’s van Open Vld, lijkt me dan ook geen vergeefse moeite.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier