De sluiting van de niet-essentiële winkels stond expliciet in de aanbevelingen van het adviesorgaan Celeval en werd gesteund door een overgroot deel van zijn leden. Dat blijkt uit een Celeval-advies van 29 oktober, dat het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) maandag heeft bekendgemaakt.
‘De toestand is bijzonder ernstig, en de meest strenge noodmaatregelen zijn nu noodzakelijk geworden’, staat te lezen in het advies. Celeval somt daarop een reeks maatregelen op in aanloop naar de vergadering van het Overlegcomité op 30 oktober, waarin alle regeringen van ons land vertegenwoordigd zijn.
Het adviesorgaan beveelt aan alle sociale contacten sterk terug te dringen in de periode van 1 tot en met 14 november. Over hoe dat moet gebeuren, was blijkbaar geen consensus. Celeval schuift een verbod op alle niet-essentiële verplaatsingen en de sluiting van alle niet-essentiële winkels naar voren, en/of het instellen van een perimeter van 5 of 10 kilometer (zoals in Frankrijk). Volgens het rapport staan 16 van de 18 leden achter de sluiting van de niet-essentiële winkels.
Een dag voordien is de Risk Assesment Group (RAG), die artsen en gezondheidsexperten vanop alle niveaus groepeert, reeds van oordeel dat in België de ‘sanitaire noodtoestand’ moest uitgeroepen worden. België had immers de hoogste incidentie in Europa en de toestand in de ziekenhuizen was zeer verontrustend. Een dag later besliste het Overlegcomité een verstrengde lockdown in te voeren, met daarin de sluiting van die winkels.
Schokeffect
‘Voor de getroffen winkels was dit inderdaad een zeer moeilijke beslissing, die we niet graag namen, en we begrijpen goed de vraag naar de rechtvaardiging van deze beslissing’, zegt het kabinet-Vandenbroucke. ‘Op 30 oktober zaten we in een werkelijke noodsituatie, zoals uitgelegd in de adviezen die we toen kregen van de RAG en van Celeval. Het was nodig maatregelen te nemen die het aantal contacten en verplaatsingen snel en maximaal terug zou dringen, en de risico’s op besmettingen zo klein mogelijk zou maken.’
Op 30 oktober beslissen de verschillende regeringen in het Overlegcomité dan ook die winkels te sluiten. ‘De beslissing van het Overlegcomité was over het algemeen minder streng dan de voorstellen van Celeval, maar het Overlegcomité behield wel het sluiten van de niet-essentiële winkels’, aldus het kabinet.
Minister Vandenbroucke kreeg maandag nogal wat kritiek over zich heen omwille van een reactie die hij eerder gaf op de sluiting van de niet-essentiële winkels. Hij had het daarbij over een schokeffect dat moest worden gecreëerd, alvorens een heropening onder strikte voorwaarden kon worden overwogen. (Belga)
