Vrije Tribune

Jonas Geirnaert na zuurgooier-grappen: ‘Een gemeende verontschuldiging, maar niet voor iedereen’

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

‘In een recente aflevering van De Slimste Mens maakte ik als jurylid een aantal running jokes over fictieve personages die het slachtoffer werden van de (helaas niet fictieve) zuurgooier in de Delhaize. Ik wil me hiervoor bij een aantal mensen oprecht verontschuldigen, en bij een aantal mensen wil ik dat uitdrukkelijk niet.’

Mijn oprechte verontschuldigingen gaan uit naar het slachtoffer van de zuuraanval in de Delhaize, en haar familie. Ik ben altijd van mening geweest dat je overal grappen over moet kunnen maken, ook over hele erge onderwerpen, en dat vind ik nog steeds. Maar ik begrijp ook dat dat voor de directe betrokkenen confronterend en kwetsend is overkomen. Ik heb geen enkele moeite om toe te geven dat ik daar in dit specifieke geval niet voldoende bij heb stilgestaan. En ook al heb ik in geen van die grappen gelachen met de echte gebeurtenissen, laat staan met het slachtoffer zelf: als ik daar iemand van de betrokkenen leed mee berokkend heb, dan wil ik me daar oprecht voor verontschuldigen.

Jonas Geirnaert na zuurgooier-grappen: ‘Een gemeende verontschuldiging, maar niet voor iedereen’

Bij wie ik me uitdrukkelijk niét wil verontschuldigen is de Nieuwsblad-journalist die uit zes negatieve reacties op Twitter in luttele minuten tijd een artikel gewrongen heeft, gemakshalve veralgemenend getiteld ‘Kijkers kunnen niet lachen met grappen over zuurgooier in ‘De Slimste Mens”, online gegooid toen de aflevering in kwestie nog niet afgelopen was. Ook niet bij de eindverantwoordelijke bij Het Nieuwsblad die dit nieuwswaardig vond. Ik ben al 15 jaar bezig als comedian, en ik begin dit soort hypocriete verkoopstruken en het flinkheids-opbod over wat wel en niet mag in humor eerlijk gezegd echt moe te worden.

Op de hypocrisie kom ik straks terug, laat ik eerst even de verkoopstruc uitleggen. Comedian A zegt iets over bevolkingsgroep B. Op dag 1 wordt dat opgeklopt tot een hetze-die-er-geen-was-en-nooit-een-had-hoeven-zijn. Dat genereert goedkope bladvulling. Op dag 2 wordt de comedian uit zijn kot gelokt met een tegenreactie. Gratis bladvulling. Op dag 3 schrijft iemand anders dan een tegenreactie tegen die tegenreactie. Nog meer gratis bladvulling. Op dag 4 schrijft de hoofdredacteur dan een afrondend opiniestuk over de hele hetze-die-er-geen-was-en-nooit-had-hoeven-zijn, en zo blijft het winkeltje draaien. Nieuwswaarde nihil, maar: voor bijna geen geld.

Ik heb er dan ook voor gekozen deze bijdrage niet naar Het Nieuwsblad te sturen, of naar Gazet Van Antwerpen of Het Belang Van Limburg – de zusterkranten die de artikelen overnamen. Want ditmaal gun ik hen de gratis bladvulling niet. Mocht u als lezer deze woorden alsnog tot u nemen via één van bovenvermelde titels of hun websites, dan hebben ze mijn punt enkel bevestigd. Wel wil ik benadrukken dat ik niet in de val der veralgemening wil trappen: ik weet zeer goed dat bij al deze kranten hoofdzakelijk capabele en correcte journalisten werken, die geen aandeel hebben in mijn huidige ongenoegen.

Dan iets over de grappen zelf. Ik heb de aflevering van De Slimste Mens van dinsdag herbekeken, en ik vond de grappen in kwestie goed. Echt goed. Nog steeds. Ik heb van meerdere mensen die ik van een gevoel voor humor verdenk vernomen dat ze er heel hard om moesten lachen. Wil dat zeggen dat iedereen ze daarom grappig moest vinden? Absoluut niet. Maakt dat de grappen minder hard? Nee. Is het mogelijk dat er mensen gekwetst zijn door die grappen? O ja. Maar het eenvoudige feit dat er heel veel mensen wél om moesten lachen geeft de grappen bestaansrecht. Punt. Een veelgemaakte foute stelling over humor is “dat is echt niet grappig”. De enige juiste bewering is “IK vond dat echt niet grappig”. Moeten we morgen gaan eisen dat geen enkele bakker nog kiwitaartjes mag maken omdat sommige mensen dat niet te vreten vinden? Als we in die logica meegaan, ligt er overmorgen niets meer in de etalage.

De meeste mensen weten dat ik me niet onophoudelijk van harde, grove humor bedien, maar het gebeurt wel. In de rubriek Het Gat Van De Wereld in HUMO hebben we al moppen gemaakt over allerlei tragedies die ik niemand ter wereld toewens: kanker, hongersnood, terreur, aids, vliegtuigrampen, vul zelf maar aan. En guess what: dat ga ik blijven doen. Eén van de allerbeste grappen ooit gemaakt in ons land kwam uit de mond van iemand die ik persoonlijk – en daar mag je het mee oneens zijn – een comedy-genie vind: Gunter Lamoot. “Ze zeggen weleens: FC De Kampioenen ge moet daar niet zo neerbuigend over doen want dat is goed in zijn genre. Goh ja. De Holocaust was ook goed in zijn genre he.” Een grap over de Holocaust, maar wel een fenomenaal goeie. Waren er mensen door geschoffeerd? Zonder twijfel. Heeft de grap in kwestie bestaansrecht? Zeer zeker.

Van mij hoeft niet iedereen de moppen over de zuurgooier grappig te vinden.

Van mij hoeft niet iedereen de moppen over de zuurgooier grappig te vinden. Maar de krant in kwestie had wel een keuze, en dat brengt ons bij de hypocrisie. Ze hadden de grappen – misplaatst of niet – namelijk kunnen laten passeren. Het kwaad was toch al geschied: IK had de betrokkenen onbedoeld gekwetst, en dat kan geen enkele krant ongedaan maken. Maar die keuze werd niet gemaakt. Want na het eerste artikel – waarin de hetze-die-er-geen-was uit het niets gecreëerd werd – bracht dezelfde krant nog een tweede, veel groter artikel. Gratis bladvulling. Hiervoor hadden ze uit eigen initiatief contact opgenomen met het slachtoffer van de zuuraanval, om haar nóg eens te confronteren met wat er gebeurd is, om haar familie nóg maar eens om een reactie te vragen, om die mensen onterecht het gevoel te geven dat de grappen tegen hén gericht waren, om het hetze-eiwit zo hard mogelijk op te kloppen en vervolgens breed uit te smeren over nog maar eens een hele pagina in de krant en online. Heel eerlijk: wie heeft daar baat bij? Het slachtoffer van de zuuraanval en haar familie in elk geval niet. Voor hen was het beter geweest de – voor hen confronterende – grappen die ik maakte zo snel mogelijk te laten passeren en alles opnieuw te laten rusten. De enige die er wel baat bij had, was een krant die gevuld moest worden. En liefst zo goedkoop mogelijk.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content