Johan Vande Lanotte: ‘Het wij-tegen-zij-gevoel maakt dat mensen, aan beide zijden, ontsporen’

Johan Vande Lanotte (sp.a), voormalig minister en sinds augustus burgemeester van Oostende, spreekt klare taal. Over het probleem van radicalisering. “De grote kloof tussen autochtonen en allochtonen, dát is de verklaring. Niets anders.” Vande Lanotte is het niet eens met wat zijn partijgenoot Louis Tobback onlangs in Knack zei over het thema.

Het zijn niet de prettigste tijden voor burgemeesters in dit land. De vorige burgervader van Molenbeek Philippe Moureaux (PS) wordt het hoge aantal geradicaliseerden in zijn gemeente aangewreven. Is dat terecht?

‘Ik vind dat te gemakkelijk. Ik ken Moureaux een beetje. Dat is niet iemand die laks omgaat met de dingen. Kon het gemeentebestuur beter gewerkt hebben? Dat kan goed zijn. Maar je kan niet één iemand met de vinger wijzen. De MR zit daar ook al tien jaar in de coalitie.

Voor een verklaring moet je in de eerste plaats naar het bredere plaatje kijken. De jeugdwerkloosheid in Brussel is torenhoog. Dertig procent van de jongeren hangt doelloos rond. Dan is de kans groot dat er enkelen ontsporen. Dat Griekenland en Spanje maar opletten. Veiligheid is trouwens ook een zaak van het parket. Moureaux heeft herhaaldelijk zijn beklag gedaan dat het parket niet optreedt.’

Hoe verklaart u het hoge aantal Syriëstrijders in ons land?

‘Dat is eenvoudig te verklaren: de grote afstand tussen de autochtone en de allochtone

bevolking. Niets anders. Je mag voor een verklaring niet kijken naar individuele gevallen. De ene komt uit een rijk gezin, de andere uit een arm gezin. De grote segregatie is het probleem.

De allochtone gemeenschappen geraken niet geïntegreerd. Je ziet dat aan de moeilijkheden die allochtonen ondervinden op de arbeidsmarkt. Zij krijgen daardoor het gevoel

dat de zogenaamde echte Belgen tegen hen zijn. Dat wij-tegen-zij-gevoel maakt dat mensen, aan beide zijden, ontsporen. Ze willen zich afzetten tegen die samenleving.’

Aan wat wijt u die moeilijkheden? Racisme?

‘Dat zou ik niet zeggen. Ik denk dat het vooral met onwetendheid te maken heeft. Vlaanderen heeft relatief laat kennisgemaakt met migratie. Wij zijn ook nooit een open gemeenschap geweest.We zijn eerder een gesloten volk. Op dat vlak hebben we nog een lange weg te gaan.’

Gaat u akkoord met N-VA-voorzitter Bart De Wever die stelt dat de integratiepolitiek mislukt is?

‘Zeggen dat de integratie gelukt of mislukt is, is misschien geestig voor de boekskes, maar je schiet daar niets mee op. Er zijn gevallen waarin de integratie gelukt is. Was de vorige Slimste Mens geen allochtoon (filmregisseur Adil El Arbi, red)? Maar er zijn ook problemen. Op de arbeidsmarkt in de eerste plaats. Iedereen die ietwat afwijkt van de doorsnee werknemer heeft het moeilijk om werk te vinden: allochtonen, maar ook laaggeschoolden, 55-plussers en gehandicapten. Daarom ben ik voorstander van een gerichte lastenverlaging, wat deze regering weigert te doen. Een algemene lastenverlaging lost dat probleem niet op. School en werk zijn cruciaal voor een goede integratie.’

Louis Tobback, uw partijgenoot en burgemeester van Leuven, zegt in Knack dat de socialisten het thema te lang verwaarloosd hebben. “Als het over veiligheid of politie gaat, zijn er nogal wat progressieven die pleiten voor the minimal state en het laissez faire. Wat is daar nu links aan?”

‘Ik ben het oneens met hem. Ik heb vijftien jaar in regeringen gezeten en die hebben allemaal veel tijd en budgetten gespendeerd aan veiligheid. Met onze goedkeuring. De politiehervorming is door de socialisten ingeleid, hè. Ik hoor trouwens nog maar weinig mensen in onze partij pleiten voor minder politie. Ook onze burgemeesters, zoals Daniël Termont, Louis Tobback zelf en destijds Patrick Janssens, zetten heel hard in op veiligheid. Zeggen dat wij dat thema verwaarloosd hebben, is niet juist.’

(De Zondag/ Paul Cobbaert)