‘Is dit de regering waar CD&V tegen wil en dank in zit om haar kiezers tegen N-VA ’te beschermen’?’

‘De sociale hardnekkigheid van CD&V loodst de eerste federale N-VA-regering mee door woelig water’, schrijft Jan De Meulemeester. ‘Dat plaatst de christendemocraten zelf echter in een vermoeiende positie: ze staan waar de klappen vallen. Gaat de partij dit nog vier jaar volhouden?’

De N-VA heeft argumenten om CD&V te verwijten dat het in naam van haar sociale agenda ‘gekibbel’ veroorzaakt. Maar tegelijk is het net die sociale hardnekkigheid van CD&V die de eerste federale N-VA-regering mee door woelig water loodst, door de focus op fairness en maatschappelijk draagvlak. Het plaatst de christendemocraten zelf echter in een vermoeiende positie: ze staan waar de klappen vallen; zowel binnen de regering als bij hun achterban vangen ze de wind. Gaat de partij dit nog vier jaar volhouden?

Dit weekend sprak Bart De Wever in uitgebreide interviews over de nationale politiek. Het grote mediaoptreden volgde op een turbulente periode in de Wetstraat. Het voedt het beeld van de schaduwpremier die naar Brussel afzakt om een aantal zaken weer in de plooi te leggen. Ook gisteren reageerde hij fors op de vakbonden over het brugpensioen. Hij wachtte enkele weken sociaal overleg af, om dan op een cruciaal moment toe te slaan.

Mythische figuren

Bart De Wever (N-VA)
Bart De Wever (N-VA)© Belga

Het illustreert opnieuw Bart De Wever in de rol van een van zijn favoriete mythische figuren uit de Oudheid. Zeven maanden geleden, toen de Vlaamse en federale regeringen werden gevormd, vergeleek hij zichzelf met Lucius Cincinnatus, de Romeinse veldheer die Rome redde van een militaire ondergang en koning mocht worden, maar liever terugkeerde naar zijn bescheiden boerderij, ver weg van de hoofdstad.

‘Is dit de regering waar CD&V tegen wil en dank in zit om haar kiezers tegen N-VA ’te beschermen’?’

En half jaar besturen later blijkt het CD&V die Cincinnatus af en toe van zijn Antwerps erf lokt. Rome roept: de centrumrechtse coalitie, die hij ooit ‘de nieuwe Vlaamse lente’ noemde, blijkt niet zo’n evidente constructie. Ook de Belgische realiteit, met powers that be zoals de bonden en werkgevers, relativeert 33 federale zetels.

Staatsdragend

CD&V plooit zich ondertussen pijnlijk dubbel in dit rechts kabinet, en De Wever vaart daar wel bij. Zo kon de N-VA de para-rel van vorige maand aangrijpen om de christendemocaten te framen als ruziemakers. De N-VA-kopstukken kunnen daarmee het oude verwijt afleggen dat zij de caractériels zouden zijn.

Het raakt staatsdragend CD&V in het hart; het is van het soort polarisering die on-eigen is aan de partij. Tegelijk kan CD&V vaak niet anders dan demarreren: in dit liberale kabinet beschouwt de partij zich nu eenmaal als het sociale gelaat, en dat vergt een permanente containment van de volgens haar al te rechtse neigingen.

‘Mogelijke maatschappelijke ongelukken worden vermeden omdat alle maatregelen binnen de coalitie de CD&V-toets moeten ondergaan’

Maar net dat sociale gelaat maakt een N-VA-regering mede levensvatbaar. De federale onervarenheid en tegelijk hervormingsijver van de Vlaams-nationalisten kunnen een riskante mix zijn. Mogelijke ondoordachte maatschappelijke accidenten worden echter vermeden omdat alle voorgestelde maatregelen binnen deze coalitie de sociale CD&V-toets moeten ondergaan.

Middenklasse

Zo faciliteert CD&V natuurlijk op twee manieren het succes van N-VA-ministers. De beleidsmatig ervaren christendemocraten kennen via hun oude zuil de stakeholders en problemen van ons zorgsysteem. Dat netwerk is een instrument dat je nodig hebt om te regeren en dat de N-VA als niet-traditionele partij niet heeft. Met een bekend voorbeeld: het is Kris Peeters die – als slechts derde regeringspartij – bij de sociale partners en het middenveld een draagvlak moet creëren, voor wat voornamelijk een liberaal kabinet is.

.
.© BELGA

Illustratief is ook de alertheid van CD&V voor de precaire onderkant van de middenklasse, die de N-VA ervoor behoedt om eventueel al te veel van haar eigen kiezers voor de borst te stoten. De CD&V maakt van de N-VA een partij die middenklasse-proof kan zijn. Elk fors idee passeert uiteindelijk langs een CD&V-wasmachine van sociale correctheid.

Yves Leterme

De twee partijen zijn op die manier complementair, zoals dat ooit uitdrukkelijk de bedoeling was in het kartel van Yves Leterme. Toen had de ene de electorale power, nu de andere: position switch, maar binnen dezelfde constellatie. En toen moest De Wever nog buigen voor het ACV en Beweging.net, nu doet hij dat niet meer.

Antwerpse worstjes

Vorige week woensdagavond heeft burgemeester Bart De Wever een citymarketingcampagne gelanceerd om zijn Antwerpen in de rest van Vlaanderen en het buitenland te promoten. Er werden tijdens de walking dinner van dat evenement onder meer Antwerpse worstjes geserveerd: ‘beuling, beuling!’ grapten omstaanders van de burgemeester, wat een verwijzing is naar ‘den beulingspecialist’, een bijnaam die Antwerpse N-VA’ers veil hebben voor vicepremier Kris Peeters, sinds die in ’t Stad dergelijke worst kocht tijdens zijn wandeling op de Meir. De beuling-grap illustreert de sfeer tussen beide coalitiepartners.

‘CD&V heeft nood aan een geruststelling, een teken van appreciatie’

Het was een opgewekte burgemeester-Cincinnatus De Wever die avond, die zich goed voelt onder de zijnen; die in Antwerpen het gevoel geniet ‘dat je als burgemeester écht iets kan veranderen.’ Dat laatste blijkt in Brussel moeilijker, omdat daar CD&V – in tegenstelling tot in het Antwerps schepencollege – wel de ambitie heeft om de N-VA te counteren. Er zit in de Wetstraat ‘een haar in de boter… of de beuling’ zoals De Wever zelf al zei.

Wasknijper

Is dit stilaan de regering waar een CD&V van nature liever niet in zit, maar waar ze toch aan deelneemt om haar kiezers tegen de N-VA ’te beschermen?’ Besturen met de wasknijper op de neus, in het defensief? Wat de partij nu nodig heeft is als het ware een goede peiling – een geruststelling. Omdat mooie rapportcijfers een blijken van appreciatie betekenen, en de hoop sterken dat dit avontuur geen ware kamikaze is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content