Bert Bultinck

‘In Nederland houden zelfs de protestanten de wiet niet meer tegen. Waar wacht Vlaanderen op?’

Bert Bultinck Hoofdredacteur van Knack

‘Wiet blijft een ongezond goedje dat voor een deel van de gebruikers zonder meer verslavend is’, schrijft Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck. ‘Maar met een verstandige, gereguleerde aanpak daalt de criminaliteit overal.’

Wat hebben de Canadese president Justin Trudeau, de Vlaamse econoom Paul De Grauwe en de voormalige gouverneur van Californië Arnold Schwarzenegger gemeen? Ze zijn alle drie voor de legalisering van cannabis. Op verschillende manieren en op andere momenten hebben ze alle drie de contraproductieve penalisering van softdrugs aangevochten. De Canadese premier belooft zelfs tegen juli komend jaar de hele keten te legaliseren – dus niet alleen de consumptie, maar ook de productie van marihuana. Daarmee zal Canada het eerste land van de G7 zijn dat die stap zet. ‘Criminele bendes verdienen miljoenen dollars met de verkoop van marihuana’, zegt Trudeau. ‘We moeten stoppen met de bestrijding door de politie, die niet werkt.’

In Nederland houden zelfs de protestanten de wiet niet meer tegen. Waar wacht Vlaanderen op?

In Nederland gaat de pas gevormde regering dezelfde toer op. Uit de lange en moeilijke formatiegesprekken tussen VVD, CDA, ChristenUnie en D66 lekte al van alles – onder meer een lager inschrijvingsgeld aan de universiteiten en langere effectieve straffen voor gedetineerden. Maar de afgelopen dagen raakte ook bekend dat D66 een deel van hun oud voorstel – de zogenaamde ‘wietwet’ – in het regeerakkoord heeft gekregen: in een zes- à tiental grotere steden zal er ‘overheidswiet’ worden verkocht. Het is een soort proeftuinproject, waarbij het woord ’tuin’ relatief letterlijk te nemen valt.

De legale wiet moet onder meer tegemoetkomen aan de hulpkreten van Nederlandse burgemeesters in Noord-Brabant en Limburg, waar de drugscriminaliteit diep in het sociale weefsel snijdt. CDA en ChristenUnie waren altijd tegenstanders, maar zijn tijdens de coalitiegesprekken toch overstag gegaan. De ChristenUnie mag dan, anders dan de evenzeer christelijk geïnspireerde Staatkundig Gereformeerde Partij, níét een theocratie voorstaan en veeleer ‘linkschristelijk’ sturen, toch is het een krasse vaststelling: in Nederland houden zelfs orthodoxe protestanten de wiet niet langer tegen. Als religie opium voor het volk is, dan vrezen deze vooraanstaande protestanten de concurrentie van een jointje niet meer. Waarop wacht het postkatholieke Vlaanderen nog?

Afgelopen februari bracht Knack de bekende toxicoloog en voorstander van legalisering Jan Tytgat (KU Leuven) samen met de machtigste politicus van België. Bart De Wever, die de Antwerpse drugstrafiek de laatste maanden ziet ontaarden in bloederige afrekeningen, aanvallen op de politie en ander geweld in de Antwerpse straten, gaf in dat dubbelgesprek toe dat er wel degelijk redelijke gronden zijn voor een legalisering: ‘Intellectueel volg ik het discours van professor Tytgat. Het is ook een heel rationeel discours.’ Maar hij vond tot nog toe niet de kracht om dat rationeel discours in beleid om te zetten: ‘Als burgemeester hou ik me aan de wet, en daarin staat dat drugs verboden zijn.’ Als burgemeester klopt dat, als voorzitter van de machtigste partij in België zou je denken dat hij in staat is om te sleutelen aan de wet via zijn ministers en volksvertegenwoordigers. Maar hij weet dat een legalisering niet goed ligt bij zijn achterban.

Di Rupo is in het huidige politiek bestel de slechtste politicus om een goed voorstel enig gewicht te geven

Tegenwoordig is het vooral de PS in België die de legalisering aanmoedigt. In een gesprek met Knack zegt voorzitter Elio Di Rupo dat hij in zijn thuisstad Bergen een zogenaamde ‘cannabis social club’ wil organiseren, naar Spaans model: ‘De Belgische politieke klasse pakt het cannabisprobleem totaal verkeerd aan.’ Zo’n social club is een coöperatieve vennootschap, in principe zonder commerciële bedoelingen, waarbij coöperanten wietplantjes telen voor eigen gebruik. Maar Di Rupo gaat ook in de richting van het Nederlandse experiment: ‘Het zou veel beter zijn als de Belgische staat zelf de regulerende instantie werd die cannabis produceert en verkoopt’, zegt hij.

Di Rupo is in het huidige politiek bestel de slechtste politicus om een goed voorstel enig gewicht te geven: ongeveer alles wat hij zegt is antireclame, of toch in Vlaanderen. Bovendien blijft het belangrijk om naar de problemen na de legalisering in Californië, Colorado of Uruguay te kijken: er zijn daar meer verkeersongelukken en er was ook een veel hogere consumptie. Wiet blijft een ongezond goedje dat voor een deel van de gebruikers zonder meer verslavend is. En dan hebben we het nog niet gehad over de gummibeertjes met wiet erin die toevallig bij kinderen zijn geraakt. Het zijn allemaal ernstige gevaren, die aanzetten tot voorzichtigheid en een goede planning. Maar met een verstandige, gereguleerde aanpak daalt de criminaliteit overal. Dat valt altijd te verkiezen boven een criminalisering.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content