Ilse Joliet brengt Houellebecqs roman tot leven: ‘Hij is heel enthousiast’

Ilse Joliet: 'Ik bén het personage Jed Martin.' © Kurt Van der Elst
Els Van Steenberghe
Els Van Steenberghe Els Van Steenberghe is theaterrecensent.

Ilse Joliet (°1966) maakt onder de naam Jed Martin, het hoofdpersonage uit Michel Houellebecqs roman De kaart en het gebied, foto’s, schilderijen én het stuk Autoportrait/Zelfportret.

Vindt u het goed als ik u toch maar met ‘mevrouw Joliet’ aanspreek?

Ilse Joliet: Natuurlijk. Al stel ik mezelf in het kader van dit project soms ook voor als Jed Martin. Ik bén Jed Martin, of zo voelt het toch sinds ik het boek van Houellebecq in 2013 las. Hij is een kunstenaar die worstelt met zijn strenge vader en zijn afwezige moeder. Zij stapte uit het leven, wat Martin danig heeft getraumatiseerd. Intussen worden zijn foto’s van landkaarten – prachtige dingen die tonen hoe de mens zijn stempel drukt op de aarde – een succes. Mede doordat een zekere Michel Houellebecq, die zichzelf dus als personage opvoert in zijn eigen roman, een essay wijdt aan die fotoreeks.

Dat ik ook fotograaf ben en in 2013 ook boven landkaarten hing – ik stippelde een gezinswandeling uit van Gent naar Venetië – zorgde ervoor dat ik zo gegrepen werd door Martin. Sinds 2013 maak ik werk zoals Martin het zou kunnen maken. Maar ik wilde ook weten hoe het nu met Martin gaat. Zo ontstond Autoportrait/Zelfportret.

Ik bén het personage Jed Martin

Staat u zelf op de scène?

Joliet: Ik heb even overwogen om mijn borsten in te binden en een pruik op te zetten, maar uiteindelijk is de rol naar Joseph Drouet gegaan. Maar ik sta wel degelijk op de scène. Als wie? Dat mag je zelf invullen. Als manipulator, misschien? Of als de geest van Martins moeder die over hem waakt terwijl hij haar schrijft. De tekst komt van mij en dichter Bart Van der Straeten. Samen met de kunstenaars Jeroen Elsen en Ilse Selhorst zijn we de ‘Artistes Associés Jed Martin’. Drouet en ik worden omringd door onze foto’s, schilderijen en video’s.

Michel Houellebecq is niet de meest meegaande man ter wereld. Wat vindt hij hier allemaal van?

Joliet: Ik heb hem in 2014 op de hoogte gebracht van mijn bezigheden. Hij was heel enthousiast. We hebben elkaar ontmoet. In zijn appartement toonde ik hem enkele foto’s en schilderijen van ‘Jed Martin’. Hij heeft ook de theatertekst gelezen, maar hij heeft er niet aan meegewerkt. Dit is óns project, dat is gegroeid uit een van zijn personages.

Kun je de voorstelling begrijpen als je het boek niet hebt gelezen?

Joliet: Heel zeker. Boven alles is ons stuk een emotionele solo over een man die met zichzelf en zijn overleden moeder in het reine tracht te komen. Toen we vorige zomer in Oostende speelden, vertelden enkele toeschouwers me dat ze door ons stuk geprikkeld waren om het boek te lezen. Ze gingen naar een boekhandel, waar ze te horen kregen dat het uitverkocht was ‘omdat het de laatste dagen bijzonder in trek is’. (lacht)

Weet je, het is heerlijk om kunst te maken waar je achter kunt verdwijnen. In 1999 won ik de Provinciale Prijs voor Beeldende Kunst van Oost-Vlaanderen met een reeks foto’s die gemaakt werd door een camera in een huiskamer op te stellen. Ik werkte met een héél lange zelfontspanner, waardoor ik niet in de kamer was toen de foto’s werden gemaakt. Ik hou van verdwijnen, en van rustig werken. Ik ben nog tot 2023 zoet met Martin, daarna zien we wel. Misschien doe ik iets met Oeuvres, een boek van Edouard Levé waarin hij kunstwerken beschrijft die hij had willen maken.

Autoportrait/Zelfportret, 9-10-11/03, Studio S3, Bijlokesite, Gent. Info: www.jedmartin.fr en www.kochxbos.nl

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content