‘Ik was nogal onder de indruk van “Before the Last Curtain Falls”. Ik was er zelfs stil van’

Ik wist niet dat oud zijn zo moeilijk was.

Vorige week had ik een column over het gebrek aan interessante LGBTQ-personages in Vlaamse films en televisieseries. Dat zit mij nogal hoog, maar nu ook weer niet zo hoog dat ik er meteen twéé columns achter elkaar over wil schrijven.

Het toeval wil dat ik twee dagen nadat ik die column had ingediend voor het eerst Gardenia: Before the Last Curtain Falls heb gezien. VRT NU was zo goed om die documentaire van Thomas Wallner en Eva Küpper uit 2014 nog eens online te zetten. En ik was er nogal van onder de indruk. Ik was er zelfs stil van.

De documentaire volgt de zes mannen en vrouwen die in Gardenia stonden, de succesvoorstelling van Alain Platel en Frank Van Laecke uit 2010 alweer. Het is dus een groepsportret van heel verschillende mensen die allemaal het leven als man begonnen maar erachter kwamen dat ze anders waren. Sommigen werden een vrouw, anderen kleden zich soms alleen maar zo. Zulke verhalen zijn in 2021 natuurlijk allang niet meer nieuw, maar zo’n ensemble van Vlamingen die diep in de vorige eeuw geboren werden en telkens opkwamen voor zichzelf: het blijft erg ontroerend.

Het valt ook op dat we zelfs al sinds 2014 veel gevoeliger zijn geworden voor het onderwerp. Vanessa Van Durme wordt in de documentaire gevraagd met welke naam ze geboren is, waarna haar ontstemde antwoord helemaal wordt geregistreerd. Vorig jaar kreeg De slimste mens ter wereld kritiek omdat de vroegere naam van Sam Bettens zelfs maar een quizvraag was.

Uiteindelijk gaat Before the Last Curtain Falls over ouder worden en, vooral, oud zijn. Het isolement waar hun keuze de geportretteerden vaak in heeft gedrongen, maakt dat allesbehalve eenvoudiger. De camera heeft bovendien oog voor de mistroostigste details. Andrea De Laet leek getrouwd te zijn met haar hond. Rudy Suwyns zegt dat hij zich vaak zit af te vragen hoelang het zal duren voordat hij na zijn dood gevonden wordt. Een of twee dagen, of misschien acht? Danilo Povolo vertelt dat hij ook wel weet dat zijn jongere zwarte vriend met hem omgaat omdat hij erop rekent dat hij er ook iets voor in de plaats krijgt. Af en toe koopt hij hem een kledingstuk, of zoiets. Op de beelden zitten ze samen te eten. Eindigt het leven echt zo? Dat wist ik helemaal niet.

Het enige wat ik na de aftiteling nog kon doen, was tellen hoeveel echte vrienden ik heb, liefst zonder kinderen. En mezelf ervan verzekeren dat we er over zoveel jaar nog allemaal voor elkaar zullen zijn.