‘Ik ben te oud om paus te worden’ (Léonard)

© Belga

Aartsbisschop André-Joseph Léonard (72) heeft geen ambitie om paus te worden.

Binnenkort, in maart, zullen de zowat 120 stemgerechtigde kardinalen (zij die jonger zijn dan 80 nvdr.) zich verenigen op een conclaaf waarop ze zullen beslissen over een opvolger voor aftredend paus Benedictus XVI. Voor België is kardinaal Godfried Danneels, die in juni 80 wordt, de enige die mee in conclaaf mag.

Danneels wordt pas in juni 80 en kan dus op de valreep nog mee beslissen. Hoewel Danneels in theorie kans maakt om de nieuwe paus te worden (hij is nog geen 80 jaar), schat Léonard die kans toch uiterst gering in. De aartsbisschop verwees naar de verkiezing van Angelo Giuseppe Roncalli op 77-jarige leeftijd tot paus, in 1957. “Toen was de eerste reactie toch ook dat hij wat te oud was”.

Aartsbisschop Léonard heeft de ‘adellijke’ titel van kardinaal nog niet, waardoor hij niet kan meestemmen over een nieuwe paus. Of hij daar enige ‘spijt’ over heeft, verklaarde hij laconiek: “Spijt? Neen, ik heb nooit spijt van iets”.

Dat de paus Léonard nog niet tot kardinaal benoemde, heeft overigens te maken met een soort gewoonterecht binnen de kerk om maar één stemgerechtigde kardinaal per kerkprovincie aan te duiden. België en Nederland zijn bijvoorbeeld elk één aparte kerkprovincie. Mogelijks is de benoeming van Léonard tot ‘prins van de kerk’, zoals kardinalen ook genoemd worden, niet meer veraf.
‘Een van de meest schitterende pausen op het intellectuele en theologische vlak’

De aartsbisschop van Mechelen-Brussel, die omwille van zijn conservatieve karakter ook wel de ‘Belgische Ratzinger’ wordt genoemd, loofde Joseph Ratzinger verder als “een van de meest schitterende pausen op het intellectuele en theologische vlak van de laatste decennia”.

Bovendien apprecieerde Léonard, die Ratzinger meermaals persoonlijk kon ontmoeten, zijn “milde en nederige hart”. “Hij trad altijd discreet en bescheiden op”, klinkt het, en was “zeker geen ‘pantserkardinaal'”.

Tot Benedictus’ grootste verdiensten rekent Léonard diens drie encyclieken en de drie delen tellende Jezusbiografie, “waar ik veel inspiratie in vond”. Volgens de Belgische aartsbisschop slaagde Benedictus er ook meer dan zijn voorganger Johannes Paulus II in om toenadering te zoeken tot de oecumenische gemeenschap.

Léonard ziet het dan ook als een van de taken van de opvolger om blijvende aandacht te besteden aan “de eenheid van alle christenen”.

Over de controversiële uitspraken van Benedictus XVI – zo noemde hij bijvoorbeeld het homohuwelijk slecht voor de wereldvrede en een bedreiging voor de mensheid – oordeelt Léonard dat “alles wat hij gezegd heeft, altijd heel verstandig was”. Volgens de aartsbisschop waren Benedictus’ reflecties nooit beledigend, maar zijn ze dat soms geworden doordat ze uit hun (intellectuele of academische) context werden gerukt.

Zwakker

Léonard had al een tijdje geleden opgemerkt dat de paus iets zwakker te been was. “Tijdens de bisschoppensynode in oktober vorig jaar hebben we allemaal opgemerkt dat paus Benedictus XVI zwakker geworden was. Hij liep nogal traag en steunend op een stok. Maar toch kwam de aankondiging dat hij zal aftreden als een verrassing. Iedereen was zich ervan bewust dat het een mogelijkheid was voor Benedictus XVI om af te treden”, aldus Léonard.

Temeer “omdat Benedictus ooit in een interview zelf had verklaard dat hij zou aftreden, mocht de tijd komen dat hij de krachten niet meer bezit om zijn ambt uit te oefenen”.

De aartsbisschop noemt Benedictus’ keuze voor abdicatie vervolgens “een mooie keuze”, in lijn met diens stijl. “Hij was degene die er meerdere keren op aangedrongen heeft dat er geen ‘esprit de carrière’ zou heersen binnen de kerk”, aldus Léonard, die vermoedt dat Joseph Ratzinger zich in de toekomst “zeer discreet” zal opstellen.

Op de vraag of Ratzinger enige invloed zal uitoefenen bij de keuze voor een opvolger (Benedictus XVI zal niet deelnemen aan het conclaaf om de nieuwe paus te verkiezen nvdr.), antwoordde Léonard dat “door het feit dat hij deel is van de kerkelijke geschiedenis, er onrechtstreeks wel een invloed zal zijn”.

Kardinaal zijn is geen voorwaarde

De nieuwe paus moet volgens Léonard tot slot over leiderscapaciteiten en de nodige internationale ervaring beschikken, moet in staat zijn “contact met de mensen” te leggen, moet open staan voor de oecumenische gemeenschap, een interreligieuze dialoog onderhouden en moet in goede gezondheid verkeren. ‘Kardinaal’ zijn is overigens geen absolute voorwaarde om tot paus verkozen te worden, maar de geschiedenis leert dat dat haast altijd het geval is. (Belga/TE)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content